Xung đột tiếp diễn, Phó Tổng thống bị bắt, Mỹ ra mặt

Hàng loạt cuộc đụng độ giữa các lực lượng ủng hộ hai nhà lãnh đạo đối địch của Nam Sudan đang đe dọa thỏa thuận chia sẻ quyền lực mong manh giữa các bên đạt được năm 2018. (Nguồn: Reuters)

Ngày 26/3, Quân đội Giải phóng Nhân dân Sudan đối lập (SPLA-IO) ủng hộ Phó Tổng thống thứ nhất Riek Machar cho biết, hai căn cứ huấn luyện bên ngoài thủ đô Juba đã bị các lực lượng liên minh với Tổng thống Salva Kiir tấn công trong hai ngày qua.

Trong một bài đăng trên Facebook, người phát ngôn Lam Paul Gabriel của SPLA-IO đã lên án các cuộc tấn công này là hành động khủng bố và kêu gọi cộng đồng quốc tế hành động. Ông nhấn mạnh: “SPLA-IO có quyền tự vệ trước bất kỳ cuộc tấn công nào nhằm vào các vị trí của mình”.

Đây là vụ việc mới nhất trong hàng loạt cuộc đụng độ giữa các lực lượng ủng hộ hai nhà lãnh đạo đối địch của Nam Sudan là Tổng thống Kiir và Phó Tổng thống thứ nhất Machar. Tình trạng này đe dọa thỏa thuận chia sẻ quyền lực mong manh giữa các bên đạt được năm 2018.

Thỏa thuận hòa bình nói trên đã chấm dứt cuộc nội chiến kéo dài 5 năm, khiến khoảng 400.000 người thiệt mạng, nhưng Nam Sudan vẫn đối mặt với nghèo đói và bất ổn.

Trong khi đó, cùng ngày 26/3, Chủ tịch Ủy ban quan hệ đối ngoại của SPLA-IO Reath Muoch Tang cho biết, Phó Tổng thống thứ nhất Riek Machar đã bị bắt tại khu nhà riêng ở Juba. Bộ trưởng Quốc phòng và Tổng cục trưởng An ninh quốc gia cùng hơn 20 xe vũ trang hạng nặng đã xông vào dinh thự của Phó Tổng thống thứ nhất.

Tuyên bố có đoạn: “Chúng tôi lên án mạnh mẽ những hành động vi hiến này. Các vệ sĩ của ông (Machar) đã bị tước vũ khí và lệnh bắt giữ đã được chuyển đến ông với những cáo buộc không rõ ràng”.

Phản ứng trước tình hình trên, ngày 27/3, hãng tin Reuters cho hay, trên mạng xã hội X, Cục Các vấn đề châu Phi của Mỹ kêu gọi Tổng thống Nam Sudan Salva Kiir thả đối thủ của ông là Phó Tổng thống thứ nhất Riek Machar.

Lời kêu gọi nêu rõ “Chúng tôi lo ngại về thông tin Phó Tổng thống thứ nhất của Nam Sudan Machar đang bị quản thúc tại gia. Chúng tôi kêu gọi Tổng thống Kiir hủy bỏ quyết định này và ngăn chặn tình hình leo thang thêm. Đã đến lúc các nhà lãnh đạo Nam Sudan thể hiện sự chân thành trong các cam kết hòa bình đã tuyên bố”.

Căng thẳng trên khắp Nam Sudan đã lên đến mức cực kỳ cao kể từ khi nhóm dân quân Quân đội Trắng chiếm doanh trại Nasir ở bang Thượng sông Nile vào ngày 4/3. Một số quan chức quân sự và dân sự cấp cao của SPLM-IO đã bị bắt tại Juba, thủ đô của Nam Sudan, trong khi một số người chạy trốn khỏi đất nước.