Thất vọng
Có xe ô tô cá nhân sắp đến hạn đăng kiểm, chị Nguyễn Thị Ánh Hồng (ngụ Q.10, TP.HCM) bày tỏ: “Tôi đặt lịch hẹn đăng kiểm trên app (ứng dụng) TTDK nhưng lịch kín đến tháng 7.2023, trong khi xe gia đình tôi phải sử dụng mỗi ngày. Tôi nghe nói có kế hoạch cho xe gia đình tự động gia hạn chu kỳ mới trong tháng 5 nên mấy ngày nay cứ trông ngóng. Nhưng giờ qua tháng 6 rồi mà vẫn chưa thấy nên hoang mang quá. Nếu không gia hạn kịp thì chắc xe nhà tôi phải “trùm mền” một thời gian”.
Cần sớm áp dụng gia hạn tự động đăng kiểm cho xe không kinh doanh để giảm ùn tắc
Tương tự, anh N.Đ.S (ngụ TP.Thủ Đức, TP.HCM) cũng đang chờ đợi thông tư sửa đổi được ban hành để không phải xếp hàng chờ đợi đăng kiểm. Anh S. cho biết: “Xe tôi đến hạn kiểm định trong tháng 5, theo quy định mới được trễ đăng kiểm 15 ngày, tôi lại nghe tin sắp được tự động gia hạn đăng kiểm nên chủ quan không đặt lịch hẹn. Đến bây giờ hết tháng 5 rồi, xe của tôi cũng hết hạn kiểm định quá 15 ngày rồi nhưng thông tư chưa thấy đâu. Giờ tôi đành phải để xe ở nhà và tiếp tục chờ đợi”.
Theo Hiệp hội Vận tải ô tô VN, mặc dù Cục Đăng kiểm đã phát triển ứng dụng TTDK và áp dụng vào đăng kiểm trực tuyến, nhưng cũng chỉ giúp giảm số lượng xe xếp hàng tại các trung tâm đăng kiểm (TTĐK), chứ không giải quyết được tình trạng quá tải vì số lượng xe tới hạn đăng kiểm hiện rất lớn. Quá trình ùn tắc đăng kiểm kéo dài trong thời gian qua đã khiến các doanh nghiệp vận tải kiệt quệ, đứng trước nguy cơ phá sản, phải bồi thường hợp đồng cho khách hàng…
Ông Nguyễn Văn Hùng, Phó chủ tịch thường trực Hiệp hội Vận tải ô tô Bình Dương, bức xúc: “Giải pháp để hạn chế ùn tắc đăng kiểm đã được các hiệp hội đề xuất, Cục Đăng kiểm cũng đã thông qua. Hệ thống dữ liệu cũng có sẵn, không hiểu sao việc ban hành lại chậm chạp như vậy, trong khi doanh nghiệp chờ đợi từng ngày. Thông tư sửa đổi được áp dụng sớm ngày thì đỡ thiệt hại cho doanh nghiệp ngày đó”.
Báo cáo trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng nhìn nhận: “Sự gia tăng nhanh chóng các đơn vị đăng kiểm xe cơ giới tại một số địa phương, khu vực đô thị tạo ra cạnh tranh gay gắt, không lành mạnh. Để thu hút khách hàng, một số đơn vị đã thực hiện sai tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy định, bỏ nội dung, hạng mục kiểm tra, thực hiện các hành vi giả mạo trong kiểm định xe cơ giới. Mặt khác, giá kiểm định được xây dựng từ cách đây 10 năm chưa được điều chỉnh phù hợp trong bối cảnh các yếu tố chi phí đầu vào đã tăng khiến hoạt động của các TTĐK gặp khó khăn, doanh thu không được như kỳ vọng; với mong muốn thu hồi vốn nhanh đã dẫn đến việc cạnh tranh không lành mạnh, làm sai các quy định pháp luật”.
“Để xảy ra những sai phạm trong lĩnh vực kiểm định xe cơ giới, trách nhiệm quản lý nhà nước trước tiên thuộc về Cục Đăng kiểm. Sở GTVT các tỉnh, thành phố có trách nhiệm trong kiểm tra, giám sát hoạt động kiểm định trên địa bàn; trách nhiệm của bộ khi chưa quyết liệt chỉ đạo điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan đến hoạt động kiểm định phương tiện, chưa tách bạch rõ chức năng quản lý nhà nước và cung cấp dịch vụ công của Cục Đăng kiểm”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng thừa nhận.
Tháng 6 liệu có đúng hẹn ?
Theo Bộ GTVT, hiện bộ này đang hoàn thiện sửa đổi, bổ sung Thông tư số 16/2021/TT-BGTVT theo trình tự rút gọn để cho phép tự động gia hạn chu kỳ kiểm định theo Thông tư 02/2023/TT-BGTVT đối với ô tô chở người đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải. Dự kiến thông tư này được Bộ GTVT ban hành trong tháng 6.
Theo thống kê của Cục Đăng kiểm, sẽ có gần 1,4 triệu ô tô đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải được lùi thời hạn kiểm định thêm 6 tháng. Đồng nghĩa với việc các đơn vị đăng kiểm có thời gian, tập trung nhân lực để kiểm định cho các xe kinh doanh vận tải và các phương tiện khác hết hạn đăng kiểm nhưng chưa được kiểm định. Tuy nhiên, vấn đề người dân quan tâm nhất hiện nay là cần phải áp dụng ngay vì họ đã chờ đợi quá lâu khi tình hình ùn tắc trên app vẫn chưa được cải thiện.
Sẽ điều chỉnh giá dịch vụ đăng kiểm
Bộ GTVT vừa có văn bản gửi Cục Đăng kiểm VN yêu cầu khẩn trương thực hiện việc xây dựng giá dịch vụ kiểm định xe cơ giới theo đúng quy định pháp luật, trình Bộ GTVT trước ngày 7.6.2023. Theo đó, để đảm bảo cơ sở đề xuất Bộ Tài chính sửa đổi, bổ sung quy định về giá dịch vụ kiểm định phương tiện vận tải hiện hành, Bộ GTVT yêu cầu Cục Đăng kiểm căn cứ quy định Nghị định số 177/2013/NĐ-CP ngày 14.11.2013 của Chính phủ hướng dẫn thi hành một số điều của luật Giá để khẩn trương đánh giá tình hình thực hiện, mức độ bù đắp chi phí của dịch vụ kiểm định phương tiện vận tải hiện hành tại các đơn vị đăng kiểm (theo các loại hình doanh nghiêp, đơn vị sự nghiệp…).
Ghi nhận thực tế, hiện nhiều TTĐK tại TP.HCM đang hoạt động hết công suất, tuy nhiên lượng xe đến kiểm định vẫn còn xếp hàng rất đông.
Ngày 1.6, bộ phận quản lý ứng dụng TTDK cho biết app này đã được cập nhật một số tính năng để “thông minh” hơn, tạo thuận lợi cho các chủ xe. Cụ thể, ứng dụng TTDK sẽ hỗ trợ xếp lịch cho các phương tiện đã hết hạn quá lâu hoặc xe hết hạn vào đúng ngày, trong đó ưu tiên các phương tiện kinh doanh vận tải gần hết hạn hoặc đã hết hạn đăng kiểm đăng ký lịch hẹn trước.
Cụ thể, để có thể sắp xếp lịch ưu tiên, người dùng cần vào app, mục Quản lý xe, đăng ký thông tin phương tiện, nhập chính xác thông tin phương tiện gồm: biển số xe, màu nền biển số, số seri giấy chứng nhận và ngày hết hạn. Sau đó ứng dụng sẽ phân tích dữ liệu và hỗ trợ tìm kiếm xếp lịch hẹn cho người dùng. Ngoài ra, ứng dụng TTDK cũng vừa phát triển thêm tính năng “tìm lịch trống” nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp. Đối với các doanh nghiệp, số lượng phương tiện cần đăng kiểm là rất lớn, tính năng này được thiết kế để giúp tìm lịch trống gần nhất để đặt lịch hẹn đăng kiểm.
Một lãnh đạo Cục Đăng kiểm cho biết với những nỗ lực chấn chỉnh hoạt động, đến nay cả nước đã có 72 TTĐK hoạt động trở lại, nâng tổng số TTĐK đang hoạt động lên 249/281. Riêng tại Hà Nội đã có 26/31 và tại TP.HCM đã có 16/19 đơn vị đăng kiểm hoạt động.
Cục Đăng kiểm VN cũng đã bổ sung các chế tài xử lý đối với đơn vị đăng kiểm, đăng kiểm viên và nhân viên về các hành vi tự ý đưa ra các yêu cầu hoặc ban hành các thủ tục không có trong quy định, từ chối cung cấp dịch vụ kiểm định… gây khó khăn cho doanh nghiệp và người dân. Gần đây nhất, Bộ GTVT đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận cho tiến hành xây dựng đề án “Đổi mới công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực đăng kiểm” phân định rõ vai trò, chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước về đăng kiểm với chức năng tổ chức cung ứng dịch vụ đăng kiểm (dịch vụ công).
Đề án cũng làm rõ định hướng, lộ trình đổi mới, sắp xếp lại tổ chức bộ máy của Cục Đăng kiểm bảo đảm tinh gọn, hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tiễn. Về giải pháp gia hạn tự động đăng kiểm cho xe không kinh doanh (dưới 9 chỗ), lãnh đạo Bộ GTVT khẳng định với việc sửa các quy định, nhất là việc cho phép tự động gia hạn chu kỳ kiểm định, sẽ giải quyết được ngay tình trạng bị ùn tắc phương tiện kiểm định trong khoảng 1-2 tháng tới.
