Chuối Chiêu Yên ở Tuyên Quang phơi nắng ra mật, ngon cỡ nào mà bán được sang Anh quốc?

Đưa chuối sấy dẻo xuất khẩu sang Anh

Năm 2018, ở Chiêu Yên nói riêng và các xã lân cận nói chung, chuối tây từng là cây trồng chủ lực mang lại hiệu quả cao.

Loại quả ngon này đã giúp người dân phát triển kinh tế gia đình bỗng trở thành đồ bỏ đi khi giá giảm sâu, không tiêu thụ được do Trung Quốc đóng cửa khẩu tiểu ngạch, những buồng chuối to đẹp cũng không thể xuất khẩu.

Nhìn bao công sức của người nông dân cả năm chăm sóc mà không thu được đồng nào, tiếc công, tiếc của, vợ chồng anh Nguyễn Thế Hải đã mày mò tìm cách chế biến chuối thành sản phẩm chuối chiên giòn, chuối sấy giòn… 

Những mẻ chuối sấy khô đầu tiên được vợ chồng anh Hải vừa bán, vừa tặng khách quen.

Sau khi nhận được những phản hồi rất tốt của người tiêu dùng, anh Hải quyết định đầu tư mua máy thái chuối, tủ sấy điện. Sản phẩm chuối sấy, chuối chiên giòn của anh làm ra đến đâu, khách đặt mua hết đến đấy.

Nhận thấy tiềm năng phát triển sản phẩm khi nguồn nguyên liệu luôn sẵn có tại địa phương, thị trường tiêu thụ còn nhiều tiềm năng, tháng 12/2023, anh Hải đứng ra thành lập Hợp tác xã (HTX) Chuối sạch Chiêu Yên với 7 thành viên.

Người lao động sơ chế chuối tại HTX chuối sạch Chiêu Yên, thôn Thọ Sơn, xã Chiêu Yên, huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang. Ảnh: HTX

Mọi người cùng góp vốn đầu tư máy sấy, xây dựng nhà kính, đóng gói sản phẩm đạt chuẩn để mở rộng quy mô sản xuất. 

Từ một sản phẩm chính là chuối chiên giòn, đến nay, HTX Chuối sạch Chiêu Yên đã phát triển thêm nhiều sản phẩm từ cây chuối khác như: chuối sấy dẻo, chuối sấy giòn và tinh bột chuối tiêu xanh. 

Để ngày càng nâng cao giá trị sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh và mở rộng thị trường cho sản phẩm của HTX, anh Hải đã đăng ký sản phẩm của HTX tham gia Chương trình Mỗi xã một sản phẩm OCOP của tỉnh.

Các sản phẩm của HTX chuối sạch Chiêu Yên, xã Chiêu Yên, huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang luôn được kiểm tra đảm bảo tiêu chuẩn đến tay người tiêu dùng. Chuối của HTX đã bán sang thị trường Anh quốc. Ảnh: N.T.G.

Đến năm 2024, HTX đã có 2 sản phẩm đã được chứng nhận sản phẩm OCOP đạt tiêu chuẩn 3 sao là chuối sấy dẻo và chuối chiên giòn. 

Nhờ sản xuất, chế biến các sản phẩm từ cây chuối tây mà HTX đã tạo công ăn việc làm thường xuyên cho 10 lao động, khi vào chính vụ sản xuất, HTX còn phải thuê thêm 40 lao động thời vụ.

Năm 2023, HTX đã xuất bán ra thị trường trên 80 tấn sản phẩm các loại. Riêng 3 tháng cuối năm, mỗi ngày HTX xuất bán khoảng 5 tạ sản phẩm, thu về gần 500 triệu đồng/năm. Hiện nay, mỗi ngày HTX sử dụng 2 tấn chuối tươi sản xuất 600kg sản phẩm.

Tháng 6/2024, sản phẩm Chuối sấy dẻo của HTX Chuối sạch Chiêu Yên đã chính thức có mặt trong danh sách các sản phẩm xuất khẩu sang thị trường Anh quốc thông qua Công ty cổ phần R.Y.B (Hà Nội).

Không ngừng cải tiến, nỗ lực vươn xa

Trò chuyện với chúng tôi, anh Hải cho biết: So với các sản phẩm cùng loại trên thị trường thì sản phẩm chuối sấy dẻo của HTX Chuối sạch Chiêu Yên có chất lượng thơm ngon đặc biệt, rõ nguồn gốc nhờ được thu hoạch từ những cây chuối được trồng tại địa phương, phù hợp thổ nhưỡng và khí hậu. 

Khi chế biến sản phẩm, HTX đều chọn những quả chuối đã chín thơm, căng tròn, được sấy trong máy, đảo đều, rồi sấy thêm một lượt mới mang qua nhà kính phơi cho lên màu, lên mật.

Anh Hải nói thêm, nếu chỉ dừng lại ở việc sấy bằng máy thì thành phẩm dễ bị khô, quắt, có màu đen không đẹp mắt và không dẻo thơm.

Nhưng sau khi được phơi trong nắng, quả chuối lên mật, chất lượng thơm ngon hơn hẳn. Tất cả mọi công đoạn sản xuất tại HTX hoàn toàn không sử dụng bất cứ một loại hóa chất phụ gia nào mà chỉ dựa vào kỹ thuật để làm ra sản phẩm chuối sấy dẻo thơm ngon, đẹp mắt.

Từ cơ sở sản xuất nhỏ lẻ đến khi thành lập HTX có thương hiệu và thị trường tiêu thụ ổn định, HTX Chuối sạch Chiêu Yên đã không ngừng cải tiến kỹ thuật, nâng cao chất lượng sản phẩm đáp ứng yêu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu sản phẩm.

Để đảm bảo chất lượng sản phẩm xuất khẩu, HTX đã tiến hành sửa chữa và nâng cấp nhà xưởng, cải tiến máy móc trong quá trình chế biến. Những nỗ lực này đã giúp nâng cao năng suất, chất lượng, kéo dài thời gian bảo quản và giữ nguyên giá trị dinh dưỡng của sản phẩm. 

Bao bì sản phẩm cũng được cải tiến bằng chất liệu bền vững, đảm bảo tính thẩm mỹ và thân thiện với môi trường. Tem nhãn cung cấp đầy đủ thông tin bằng tiếng Anh về thành phần, hướng dẫn sử dụng và truy xuất nguồn gốc, tạo sự tin tưởng cho người tiêu dùng.

Đặc biệt, các sản phẩm của HTX đều trải qua quy trình kiểm nghiệm nghiêm ngặt về chất lượng đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường châu Âu. 

Trong tháng 10 vừa qua, đã có 600 sản phẩm chuối sấy dẻo của HTX được xuất khẩu sang thị tường châu Âu với giá 22.000 đồng/hộp, cao hơn 15% so với giá bán đại trà trong nước. Tuy tổng giá trị hàng hóa chưa cao, nhưng đây là kết quả bước đầu để đưa sản phẩm chuối tây của HTX vươn xa ra thị trường nước ngoài.

Theo bà Nguyễn Thanh Hương-Giám đốc Công ty cổ phần R.Y.B (Hà Nội), Tuyên Quang là tỉnh có nhiều sản phẩm OCOP chất lượng, được làm từ nguyên liệu thiên nhiên, chế biến và đóng gói bao bì theo quy chuẩn nên các sản phẩm có tiềm năng xuất khẩu sang châu Âu.

Nhờ quy trình kiểm nghiệm nghiêm ngặt về chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm, 7 mặt hàng nông sản của tỉnh Tuyên Quang đã được chọn xuất khẩu sang Anh, gồm sản phẩm trà ổi, hoa đu đủ đực ngâm mật ong của HTX Nông sản hữu cơ Bình Minh; sản phẩm chuối sấy dẻo của HTX Chuối sạch Chiêu Yên; sản phẩm trà túi lọc đậu đen xanh lòng của HTX Hữu cơ Hồng Phát; sản phẩm siro chanh và siro tắc của HTX Nông sản và dược liệu Minh Thảo và sản phẩm bưởi Soi Hà của HTX Nông lâm nghiệp Xuân Vân.