Trang chủNewsVăn hóa - Xã hộiCây đại thụ của nghệ thuật hát văn Hoàng Trọng Kha qua...

Cây đại thụ của nghệ thuật hát văn Hoàng Trọng Kha qua đời



Nhà nghiên cứu âm nhạc Nguyễn Quang Long xác nhận, Nghệ nhân Ưu tú Hoàng Trọng Kha – người lưu giữ tinh hoa hát văn – qua đời ở tuổi 101, tại Hà Nội vào ngày 14/2, tức mùng 5 Tết Giáp Thìn.

Cây đại thụ của nghệ thuật hát văn Hoàng Trọng Kha qua đời
Nghệ nhân Ưu tú Hoàng Trọng Kha khi biểu diễn trích đoạn “Văn Công Đồng”. (Ảnh tư liệu)

Nghệ sỹ Hoàng Trọng Kha được coi là cây đại thụ của nghệ thuật hát văn, với hàng loạt đóng góp trong việc lưu giữ hình thức lễ nhạc cổ truyền này.

Nhà nghiên cứu âm nhạc Nguyễn Quang Long chia sẻ: “Những ngày cuối năm 2023, sức khỏe cụ Kha đã yếu, không còn chơi được đàn, hát cũng không được, thậm chí nói chuyện cũng khó.

Ấy vậy mà khi trò chuyện về đàn và hát, về cuộc đời cụ gắn liền với những âm thanh diệu vợi của hát văn, cụ dần tỉnh táo, nói nhiều hơn. Minh (nghệ nhân Trịnh Ngọc Minh – một người học trò của cụ – PV) hát “mớm” vài từ là cụ liền hát theo ngay, và rồi Minh để cụ tự hát”.

Nguyễn Quang Long kể, những lần ghé thăm Nghệ nhân Ưu tú Hoàng Trọng Kha, anh hay hỏi chuyện đàn, hát, truyền nghề, lần gần nhất hỏi thêm về tư liệu.

“Cụ Kha bảo trước đó cụ có nhiều sách lắm, giờ vẫn có nhưng mai một nhiều rồi. Chú Phúc (con trai ông Kha – PV) lấy từ trong tủ một tập nhiều cuốn sách, mang ra, rồi chọn vài cuốn đưa cho cụ. Toàn là sách viết bằng chữ Hán Nôm. Cụ mở từng quyển, lò dò từng trang, tay chỉ vào từng chữ và đọc rồi dịch nghĩa, giải nghĩa cho chúng tôi.

Đó là những cuốn sách đã nhuốm màu thời gian, có cuốn cụ sưu tầm, có cuốn cụ tự tay chép. Nội dung những cuốn sách là những bài hát văn cổ và cả các bài văn cúng”, nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Long nhớ lại.

Nghệ nhân Ưu tú Hoàng Trọng Kha sinh năm 1923 tại Hà Nội trong một gia đình có truyền thống âm nhạc. Ông bắt đầu học hát văn từ khi 10 tuổi. Ông từng kể lại: “Cha tôi có nghề hát văn, tôi được thấm nhuần từ ngày còn trong bụng mẹ. Lớn lên, ông dạy tôi học chữ nho và dạy đàn hát”

5 anh em trong gia đình ông đã tham dự hàng loạt cuộc thi hát văn trong nội thành, gây được tiếng vang lớn, được mệnh danh là nhóm “Ngũ hổ”.

Thời điểm trước năm 1946, gia đình ông phải sơ tán về quê. Gặp gánh hát cải lương tản cư, ông xin gia nhập rồi đi đến năm 1951 mới quay về Hà Nội, trụ ở đoàn Chuông Vàng. Ông gắn bó với cải lương cho đến khi về hưu cùng với những thăng trầm, đổi thay của thời cuộc…

Cung văn chỉ còn trong ký ức cùng những giai điệu trầm buồn của thế hệ ông. Tuy bị gián đoạn một thời gian dài nhưng nét đẹp của văn hóa chầu văn vẫn còn vẹn nguyên trong ông, với khí khái thanh lịch, tao nhã của người Tràng An, cách nhả chữ tinh tế, chắt lọc.

Nghệ nhân Hoàng Trọng Kha từng giải thích: Hát văn là một hình thức âm nhạc sinh ra để phục vụ tín ngưỡng Tứ phủ, một tín ngưỡng thờ Mẫu từ lâu đã bám rễ sâu trong đời sống tâm linh của cư dân Việt. Trải qua những thăng trầm của lịch sử, hát văn đã thể hiện khả năng thích ứng của mình đối với những biến đổi xã hội.

Tháng 3/2012, cung văn Hoàng Trọng Kha đã chính thức được Hội Văn nghệ dân gian trao tặng bằng công nhận danh hiệu Nghệ nhân Dân gian.

Tới tháng 12/2022, khi TP Hà Nội tổ chức lễ trao tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân, Nghệ nhân Ưu tú trong lĩnh vực Di sản văn hóa phi vật thể lần thứ Ba – 2022 cho 66 nghệ nhân tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám, ông Hoàng Trọng Kha là nghệ nhân lớn tuổi nhất TP Hà Nội được phong tặng Nghệ nhân Ưu tú.





Nguồn

Cùng chủ đề

Siêu phẩm của người Thu Lao ghi danh Guinness Việt Nam

“Si Ma Cai – Hương sắc vùng cao” – bức tranh thêu tay thủ công của cộng đồng người Thu Lao (Lào Cai) mới đây đã được ghi danh vào Kỷ lục Guinness Việt Nam Tổ chức Vietnam Book of...

Nghệ nhân tạo linh vật rắn phục vụ Tết Nguyên đán 2025

Hiện nay các nghệ nhân ở làng gốm Thanh Hà, phường Thanh Hà, TP Hội An, tỉnh Quảng Nam đang tất bật nhào nặn để tạo nên những linh vật rắn phục vụ Tết Nguyên đán 2025. ...

Về làng nghề ‘biến’ đất sét thành những con vật ‘biết nói’ ngày giáp Tết

TPO - Làng nghề truyền thống làm heo đất có tuổi đời hơn nửa thế kỷ ở Bình Dương rộn ràng hơn trong những ngày giáp Tết Ất Tỵ 2025 với những nghệ nhân cặm cụi tô điểm, thổi hồn vào những khối đất sét... 07/01/2025 | 06:17 ...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Không phải Đức, Pháp… đây mới là nền kinh tế dẫn đầu châu Âu về tốc độ tăng trưởng và cạnh tranh ngang ngửa...

Tây Ban Nha đang nổi lên như một điểm đến du lịch hấp dẫn, đồng thời gây ấn tượng với tốc độ tăng trưởng kinh tế vượt bậc, cạnh tranh với cả Mỹ.

Hai nhà lãnh đạo EU bất đồng về lệnh trừng phạt Nga, Ukraine được đưa ra mặc cả

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk ngày 25/1 đã lên tiếng cảnh báo người đồng cấp Hungary Viktor Orban về những hệ quả nếu nhà lãnh đạo này ngăn cản các biện pháp trừng phạt mới của Liên minh châu Âu (EU) đối với Nga.

Nhà lãnh đạo thân Nga vào “cuộc đua bầu cử” lần thứ bảy, ai sẽ được lựa chọn là Tổng thống nhiệm kỳ mới?

Các cử tri Belarus đã bắt đầu đi bỏ phiếu trong cuộc bầu cử tổng thống ngày 26/1 để chọn ra người đứng đầu đất nước trong số 5 ứng cử viên.

Công nghệ chip di động, gaming và AI

Các hãng sản xuất sẽ tiếp tục cải tiến thiết kế, nâng cấp công nghệ phần cứng và phần mềm, trong khi người dùng cũng kỳ vọng vào những trải nghiệm sử dụng mượt mà và mạnh mẽ hơn. Dưới đây là những xu hướng chính sẽ định hình thị trường laptop trong năm 2025.

Người Việt rộn ràng sắm Tết trên các sàn thương mại điện tử

Từ những món ăn truyền thống, trang phục mới, tới đồ trang trí nhà cửa, người tiêu dùng trên các sàn thương mại điện tử tại Việt Nam đang rộn ràng, tất bật trong mùa mua sắm cuối năm.

Bài đọc nhiều

Đẩy mạnh giáo dục pháp luật trong văn hóa, thể thao và du lịch

Ngày 16/01/2025, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 142/QĐ-BVHTTDL về kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2025. Kế hoạch đặt mục tiêu nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong ngành, đồng thời tăng cường nhận thức của người dân khi tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch. Bộ VHTTDL tổ chức Hội...

‘Công ty phải đền 1,2 tỷ đồng’

Tháng 11/2024, vụ việc một nhân viên bị sa thải vì ngủ gật trong giờ làm việc đã trở thành chủ đề nóng, thu hút sự chú ý của cư dân mạng Trung Quốc. ...

Tự chủ, chủ động trong kỷ nguyên AI

AI không còn là công nghệ của tương lai mà đã và đang định hình lại cục diện địa chính trị, thay đổi cán cân quyền lực toàn cầu...

Vai diễn của NSƯT Thanh Quý bị chỉ trích

Trong trích đoạn giới thiệu tập mới nhất phim Hoa sữa về trong gió, bà Trúc (NSƯT Thanh Quý) phát hiện Linh (Thanh Hương) chuyển đồ về nhà mẹ đẻ để kinh doanh tạm thời trong lúc tìm kiếm mặt bằng để mở cửa hàng.Trước đó, vì Thuận (Huyền Sâm) luôn khó chịu việc Linh làm đồ bán hàng ở nhà bà Trúc, khiến cuộc sống của bà bị ảnh hưởng. Thuận không ít lần "bóng gió" chê trách Linh nên...

Cùng chuyên mục

Người EQ cao đáp khéo theo cách này dễ dàng ghi điểm

Với cách ứng xử này, bạn hoàn toàn ghi được điểm trong mắt sếp dù cho có từ chối hay đồng ý nhận việc. ...

Bài Văn khấn cúng Tất niên Tết Nguyên đán Ất Tỵ chi tiết, đầy đủ

Lễ cúng tất niên là một phong tục truyền thống lâu đời của người Việt, diễn ra vào những ngày cuối năm âm lịch, không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn là dịp để các thành viên gia đình sum họp. Zalo Facebook Twitter Lưu bài viết Bản in Copy link Cúng Tất niên hay còn gọi là lễ Tất niên là một nghi thức nhằm ghi nhận việc kết thúc một năm và chuẩn bị bước sang năm mới. Cúng Tất niên có thể...

Dọn bàn thờ đón Tết như thế nào cho đúng phong thuỷ?

Dọn dẹp bàn thờ đón Tết vào dịp cuối năm cực kỳ quan trọng, không được làm qua loa, sơ sài, vì như vậy sẽ khiến tiêu tán tài lộc. Theo văn hóa tâm linh phương Đông, bàn thờ là nơi hiện diện của các vị thần linh, của ông bà tổ tiên,...

Mới nhất

Làm thế nào để ngăn ngừa cholesterol tăng vọt trong kỳ nghỉ tết?

Kỳ nghỉ tết là thời điểm mà nhiều người sẽ quây quần bên gia đình và thưởng thức các món ăn truyền thống....

Hà Nội: Drone hỏa thuật rơi xuống bãi đất trống làm cháy đám cỏ khô

Ban tổ chức chương trình nghệ thuật “Rực rỡ Thăng Long 2025” vừa thông tin về sự cố tại chương trình tổng duyệt tối ngày 26/1. Theo đó, tối 26/1, ban tổ chức đã tổng duyệt kiểm tra, đánh giá nội dung, mỹ thuật, kỹ thuật, yếu tố thời tiết và các phương án đảm bảo an toàn cho chương...

Giữa đêm ô tô vào cao tốc Pháp Vân – QL45 tăng cao, CSGT phân luồng ra QL1A

Đại diện Đội tuần tra kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc số 3 (Cục CSGT) cho biết, do lưu lượng xe đi lại ở cao tốc Pháp Vân - QL45 tăng vọt nên đơn vị phân luồng xe ra QL1A. XEM VIDEO: 23h đêm 26/1 (tức 27 tháng Chạp), thông tin với PV VietNamNet, Thượng tá Nguyễn Mạnh Thắng...

Sôi nổi ngày hội ‘Bánh chưng xanh’

Ngày 26/1, Tiểu đoàn HH70, thuộc Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Quảng Nam tổ chức Ngày hội “Bánh chưng xanh” mừng Đảng, mừng Xuân Ất Tỵ năm 2025 ...

Mới nhất