Vicem sẽ hồi sinh toà tháp nghìn tỷ bỏ hoang 10 năm ra sao khi liên tục thua lỗ?

Chưa dứt đà thua lỗ nghìn tỷ vài năm qua

Thông tin với phóng viên An ninh Thủ đô, ông Hà Quang Hiện, Chánh Văn phòng Tổng Công ty Xi măng Việt Nam (Vicem) cho biết, ngày 5/3 Vicem bắt đầu quá trình hồi sinh toà nhà Trung tâm Điều hành và Giao dịch Vicem tại lô 10E6 khu đô thị mới Cầu Giấy, đường Phạm Hùng với gói thầu số 23 (gói thầu triển khai là gói thầu lắp dựng hệ thống facade (mặt ngoài) tòa nhà).

Toà tháp có giá trị đầu tư hàng nghìn tỷ đồng đã bị Tổng công ty này bỏ dở dang cả chục năm trời gây lãng phí tài sản Nhà nước, bức xúc trong dư luận bấy lâu.

Đáng nói, Vicem tái khởi động hồi sinh toà tháp nghìn tỷ này trong bối cảnh khá éo le khi đúng ngày 5/3, Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) – Bộ Công an thông tin đã ra quyết định khởi tố 4 bị can nguyên là lãnh đạo, cán bộ Vicem để điều tra về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” liên quan dự án nghìn tỷ ở quận Cầu Giấy, TP Hà Nội.

Cụ thể, ngày 2/3, Cơ quan CSĐT đã khởi tố vụ án hình sự liên quan đến sai phạm xảy ra tại Vicem và các đơn vị liên quan. Các bị can bị khởi tố gồm: Lê Văn Chung – nguyên Chủ tịch Hội đồng thành viên; Nguyễn Ngọc Anh – nguyên Tổng Giám đốc; Dư Ngọc Long – nguyên Giám đốc Ban QLDA; Hoàng Ngọc Hiếu – nguyên Trưởng phòng Thẩm định Vicem. Tất cả các bị can đều bị khởi tố về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, theo khoản 3, Điều 219 Bộ luật Hình sự.

Dự án toà tháp nghìn tỷ bỏ hoang 10 năm của Vicem ở KĐT mới Cầu Giấy im lìm trong sáng 6/3

Vicem là doanh nghiệp thuộc Bộ Xây dựng, có tuổi đời 45 năm, quản lý 10 nhà máy trên cả nước với 16 dây chuyền sản xuất, công suất 20 triệu tấn clinker và 27 triệu tấn xi măng mỗi năm. Hệ sinh thái nổi tiếng với các thương hiệu xi măng Hà Tiên, Hải Phòng, Bỉm Sơn, Hoàng Thạch, Bút Sơn, Hoàng Mai…

Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, tình hình sản xuất, kinh doanh của “ông lớn “trong ngành xi măng này cũng bết bát, rơi vào thua lỗ liên miên. Đây cũng là đơn vị duy nhất trong số 6 doanh nghiệp trực thuộc Bộ Xây dựng kinh doanh thua lỗ trong năm 2024. Cụ thể, lợi nhuận công ty mẹ của Vicem âm hơn 236 tỷ đồng và lỗ hợp nhất 1.400 tỷ đồng do thị trường kém khả quan.

Năm 2024 là năm lỗ thứ hai liên tiếp của ông lớn ngành xi măng Việt Nam. Năm 2023, Vicem lần đầu tiên ghi nhận lợi nhuận âm khoảng 1.129 tỷ đồng do nhu cầu giảm mạnh kể từ khi công bố thông tin năm 2016. Đến hết năm 2023, công ty lỗ luỹ kế khoảng 2.240 tỷ.

Trong bối cảnh rối ren như trên, Vicem vẫn quyết tâm khởi động tiến trình hồi sinh dự án toà tháp đắp chiếu bỏ hoang cả chục năm nay tại Nam Từ Liêm, Hà Nội.

Nguồn lực từ đâu để hồi sinh toà tháp?

Tại văn bản gửi Bộ Xây dựng và UBND TP Hà Nội vào 28/2 vừa qua, về việc thi công hoàn thiện dự án Trung tâm điều hành và giao dịch Vicem, ông Nguyễn Quốc Việt, Chủ tịch HĐTV Vicem cho hay, dự án toà tháp có quy mô 31 tầng nổi, 4 tầng hầm. Tổng mức đầu tư điều chỉnh lần 1 là hơn 2.700 tỷ đồng.

Cơ quan chức năng e ngại về khả năng tiếp tục hoàn thiện dự án của Vicem trong bối cảnh doanh nghiệp này thua lỗ liên miên

Toà tháp 2.700 tỷ đồng này được Vicem khởi công vào tháng 5/2011, đến tháng 8/2015 đã thi công xong kết cấu phần ngầm và kết cấu phần thô với 31 tầng nổi theo thiết kế.

Tuy nhiên, từ 2016, Vicem cho biết, sau khi chế độ chính sách về đầu tư vốn Nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp có hiệu lực, Tổng Công ty nhận thức việc đầu tư dự án Trung tâm điều hành và giao dịch Vicem có liên quan đến lĩnh vực kinh doanh bất động sản nên doanh nghiệp đã báo cáo các cấp có thẩm quyền cho phép chuyển nhượng dự án để hoàn vốn đầu tư.

Dù vậy, do gặp nhiều khó khăn vướng mắc nên dự án không thể chuyển nhượng được. Đến năm 2023, Vicem đã xin giữ lại toà tháp 2.700 tỷ đồng này để tiếp tục sử dụng và đã được Chính phủ thông qua.

Chủ tịch HĐTV Vicem cho biết, doanh nghiệp đang báo cáo Bộ Xây dựng chấp thuận để HĐTV Vicem quyết định phê duyệt điều chỉnh dự án làm cơ sở triển khai các công việc tiếp theo.

Theo tiến độ hồi sinh toà tháp (dự kiến) của Vicem đưa ra thì trong quý I-2025, sẽ hoàn thiện hồ sơ pháp lý của dự án như điều chỉnh chủ trương, hoàn thiện hồ sơ dự án, phê duyệt hồ sơ điều chỉnh thiết kế…

Từ quý II-2025 đến quý IV-2026, sẽ triển khai thực hiện các gói thầu còn lại như 8 gói thầu cung cấp lắp đặt thiết bị… Dự kiến, nếu mọi việc thuận lợi, Vicem có thể sẽ hoàn thành toà tháp này, đưa vào sử dụng trong quý II-2026.

Trong khi đó, tại văn bản lấy ý kiến các Sở, ngành liên quan của Sở KH-ĐT Hà Nội (nay là Sở Tài chính Hà Nội) ngày 20/2/2025 về việc Vicem hồi sinh toà tháp, Sở KH-ĐT nêu một loạt đề nghị rõ ràng.

Theo đó, với Sở Xây dựng, Sở KH-ĐT đề nghị đánh giá tiến độ thực hiện dự án theo đề nghị điều chỉnh và báo cáo giải trình của nhà đầu tư, tổng vốn đầu tư, phương pháp xác định tổng vốn đầu tư, suất vốn đầu tư khi tiếp tục triển khai thực hiện dự án với các quy định của pháp luật có liên quan đã có thay đổi và các định mức kinh tế – kỹ thuật chuyên ngành; việc thay đổi thiết kế mặt dựng phần khối tháp từ tầng 6 đến tầng 31; các lưu ý đến chất lượng công trình khi dự án đã chậm tiến độ trong thời gian dài, nhiều hạng mục xây dựng từ lâu.

Cùng đó, cần đánh giá năng lực tài chính của nhà đầu tư để thực hiện dự án; triển khai đồng thời dự án theo quy định pháp luật hiện hành và hiệu quả sử dụng vốn, hiệu quả kinh tế, xã hội của dự án.

Cùng với đó, cần đánh giá việc quản lý, sử dụng vốn Nhà nước tại Tổng công ty Xi măng Việt Nam và việc sắp xếp lại, xử lý nhà, đất tại Lô 10-E6 Khu đô thị mới Cầu Giấy, Nam Từ Liêm, Hà Nội của nhà đầu tư theo nội dung báo cáo, giải trình và quy định tại Nghị định số 03/2025/NĐ-CP ngày 01/01/2025 quy định việc sắp xếp lại, xử lý tài sản công là nhà, đất.

Sở KH-ĐT Hà Nội cũng đề nghị UBND quận Nam Từ Liêm đánh giá việc chấp hành quy định pháp luật về trật tự xây dựng, đặc biệt đối với nội dung phần bê tông thông tầng tại tầng 13 của toà tháp theo ý kiến của Sở Xây dựng.