Quý I, Iran bán được lượng dầu nhiều nhất kể từ năm 2018, bất chấp các lệnh từng phạt của phương Tây.
Hãng cung cấp dữ liệu ngành năng lượng Vortexa hôm 17/4 cho biết Iran bán trung bình 1,56 triệu thùng dầu mỗi ngày trong quý I. Đây là mức cao nhất từ quý III/2018. Gần như toàn bộ số dầu này được bán sang Trung Quốc.
Việc Tehran vẫn xuất khẩu dầu thô cho thấy khó khăn mà Mỹ và EU phải đối mặt khi tìm cách tăng sức ép lên nước này sau vụ tập kích Israel cuối tuần trước.
“Iran biết cách lách lệnh trừng phạt. Nếu chính quyền Tổng thống Joe Biden thực sự muốn gây tác động, họ phải chuyển hướng tập trung sang Trung Quốc”, Fernando Ferreira – Giám đốc phụ trách rủi ro địa chính trị tại hãng tư vấn năng lượng Rapidan Energy Group, nhận định.
Dầu thô đang được chuyển giữa hai tàu dầu treo cờ Iran và Liberia ở ngoài khơi Hy Lạp. Ảnh: Reuters
Hôm 17/4, các bộ trưởng tài chính nhóm G7 ra tuyên bố chung lên án cuộc tấn công Israel của Iran, cam kết phối hợp trừng phạt Tehran. Tuần này, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cũng thừa nhận Iran “rõ ràng” vẫn tiếp tục xuất khẩu dầu. Vì thế, họ “còn nhiều việc phải làm” để kiềm chế hoạt động này.
Tuy nhiên, hãng dữ liệu Kpler cho biết gần như toàn bộ dầu quốc gia Trung Đông này bán ra năm nay là cho Trung Quốc. Vì thế, việc siết trừng phạt dầu của quốc gia Trung Đông gây bất ổn thị trường dầu, đe dọa quan hệ Mỹ – Trung Quốc.
Khoảng 10% dầu nhập khẩu vào Trung Quốc là từ Iran. Dù vậy, việc lọc dầu lại không diễn ra ở các công ty năng lượng quốc doanh lớn, mà tại nhà máy tư nhân nhỏ.
Armen Azizian – nhà phân tích cấp cao tại Vortexa cho biết Mỹ gần đây bắt đầu nhắm vào các tàu bị nghi chở dầu Iran. Hồi tháng 2, họ đã áp trừng phạt lên 2 tàu và tháng 4 là 13 chiếc. Tuy nhiên, Vortexa cho rằng tác động của việc này lên xuất khẩu dầu của nước này là “rất nhỏ”.
Theo Azizian, quy mô đội tàu quốc gia Trung Đông sử dụng để vận chuyển dầu đã tăng 20% trong năm qua, lên 253 chiếc. Số siêu tàu dầu chở được tới 2 triệu thùng cũng tăng gấp đôi kể từ năm 2021.
Tháng trước, Bộ trưởng Dầu mỏ Iran Javad Owji cho biết họ đã thu về hơn 35 tỷ USD từ xuất khẩu dầu năm ngoái. Trong một sự kiện khác, ông tuyên bố dù nhiều nước muốn chặn dòng chảy dầu của nước này, họ “vẫn có thể xuất đi bất kỳ đâu, với giá chiết khấu không đáng kể”.
Hà Thu (theo Financial Times, Reuters)
