Niên vụ cà phê 2023–2024 chỉ mới bắt đầu được vài tháng nhưng ngành cà phê Việt Nam đã đón nhận tin vui về giá bán và thị trường. Đây là cơ sở để nhiều người kỳ vọng cà phê Việt sẽ phá kỷ lục về kim ngạch xuất khẩu trong năm 2023.
Xuất khẩu cà phê kỳ vọng phá kỷ lục. Ảnh minh họa: TTXVN
Những tín hiệu lạc quan
Trong niên vụ 2022-2023 (từ tháng 10/2022 đến tháng 9/2023), khối lượng xuất khẩu cà phê của Việt Nam chỉ đạt 1,66 triệu tấn, giảm 4,5% so với niên vụ 2021-2022. Tuy nhiên, giá trị xuất khẩu vẫn tăng 3,4% lên mức kỷ lục 4,08 tỷ USD nhờ giá tăng cao.
Bước vào niên vụ cà phê 2023–2024 (từ tháng 10/2023 đến tháng 9/2024), ngành cà phê Việt Nam đã đón nhận tin vui về giá bán. Ngay trong tháng đầu tiên, giá xuất khẩu cà phê bình quân của Việt Nam đã tăng cao kỷ lục lên 3.603 USD/tấn, tăng 8,9% so với tháng 9/2023 và tăng 40,7% so với tháng 10/2022. Tính chung 10 tháng năm 2023, giá xuất khẩu bình quân cà phê đạt mức 2.535 USD/tấn, tăng 10,6% so với cùng kỳ năm ngoái.
Chuyên gia thị trường cà phê Nguyễn Quang Bình dự báo giá cà phê niên vụ 2023-2024 sẽ tiếp tục neo ở mức cao. Đến tháng 6/2024, nếu các nền kinh tế lớn trên thế giới tiếp tục giảm lãi suất, xuất khẩu cà phê sẽ tiếp tục hưởng lợi bởi vì, đây là lúc các nhà rang xay trên thế giới mua tích trữ nên giá cà phê khó có cơ hội đi xuống.
Giá trị xuất khẩu sẽ lập kỷ lục mới?
Theo Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn), Việt Nam hiện có hơn 710.000 ha cà phê, đứng thứ 6 thế giới về diện tích cây cà phê, nhưng nhờ có năng suất cao nhất thế giới nên Việt Nam hiện có sản lượng cà phê thu hoạch hàng năm lớn thứ hai thế giới (khoảng 1,75 đến 1,85 triệu tấn).
Quảng bá cà phê Việt Nam ở nước ngoài. Ảnh: Thanh Tùng/VNS
Tuy nhiên, theo dự báo của Hiệp hội Cà phê–Ca cao Việt Nam, trong niên vụ 2023-2024, sản lượng cà phê của nước ta có thể sẽ giảm khoảng 10%, chủ yếu do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu và diện tích trồng xen tăng.
Mặc dù vậy, không ít chuyên gia vẫn đưa ra dự báo lạc quan rằng năm 2023, giá trị xuất khẩu cà phê của Việt Nam có thể sẽ đạt mức tương đương hoặc thậm chí vượt mức cao kỷ lục trong năm ngoái. Nguyên nhân là do theo thống kê của Hải quan Việt Nam, trong 11 tháng năm 2023, kim ngạch xuất khẩu cà phê của Việt Nam ước đạt gần 3,5 tỷ USD, tăng 3,4% so với cùng kỳ năm 2022, bất chấp việc khối lượng xuất khẩu liên tục giảm trong một vài tháng gần đây. Nếu tháng 12, giá trị xuất khẩu chạm ngưỡng 600 triệu USD, giá trị xuất khẩu cà phê sẽ vượt mức kỷ lục đã được thiết lập trong năm ngoái.
Theo ông Đỗ Hà Nam, Phó Chủ tịch Hiệp hội Cà phê-Ca cao Việt Nam, tính đến thời điểm này, sản lượng cà phê đã giảm 4 lần nhưng giá cà phê lại tăng 3,4%. Có thời điểm giá cà phê tăng lên 70.000 đồng/kg. Dự báo trong niên vụ 2023-2024, giá cà phê có thể tăng hơn nữa vì nguồn cung đang thiếu.
Ngoài việc giá xuất khẩu tăng, cơ sở để các chuyên gia đưa ra dự báo đầy lạc quan trên là việc tỷ trọng cà phê chế biến trong tổng khối lượng cà phê xuất khẩu đang tăng, từ đó góp phần làm tăng giá trị xuất khẩu của cà phê Việt Nam. Ông Lê Đức Huy, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu 2-9 Đắk Lắk (Simexco DakLak), mặc dù khối lượng xuất khẩu giảm nhưng tỷ lệ cà phê rang xay tăng khá nên giá trị xuất khẩu cà phê vẫn tăng.
Theo Hiệp hội Cà phê-Ca cao Việt Nam, từ tháng 11/2022 cho đến tháng 11/2023, cà phê robusta chiếm tỷ trọng cao nhất trong tổng khối lượng xuất khẩu với 1,49 triệu tấn, trị giá 3,3 tỷ USD. Cà phê nhân arabica chỉ xuất khẩu 41.500 tấn, trị giá 169 triệu USD, cà phê nhân đã khử cafein 36.000 tấn, trị giá 136 triệu USD. Cà phê rang xay và hòa tan xuất khẩu khoảng 90.000 tấn (chưa quy đổi ra cà phê nhân), trị giá khoảng 510 triệu USD (chiếm khoảng 5,4% về khối lượng và khoảng 12,5% kim ngạch trong cơ cấu cà phê xuất khẩu của niên vụ 2022-2023).
Bên cạnh đó, theo ông Lê Đức Huy, giá cà phê nhân xuất khẩu tăng cũng chứng tỏ sự ổn định về chất lượng từ vườn trồng đến hệ thống thu mua, xuất khẩu đã có sự đầu tư về khoa học kỹ thuật, công nghệ. Cà phê Việt Nam được các nhà nhập khẩu đánh giá là ngon và khá ổn định. Do đó, các nhà rang xay trên thế giới đều ưu tiên mua cà phê Việt Nam./.
Vũ Hoa
