Xu hướng chăn nuôi bò thịt dựa trên công nghệ và thị trường

Thực trạng chăn nuôi bò thịt ở Việt Nam

Theo Cục Chăn nuôi, chăn nuôi bò là nghề truyền thống của nông dân Việt Nam, không những cung cấp thịt, sức kéo, phân bón mà còn cung cấp nguyên liệu cho một số ngành nghề thủ công mỹ nghệ và bò thịt có thể nuôi được ở các vùng sinh thái của Việt Nam. Trong những năm gần đây, nước ta có nhiều chính sách khuyến khích, đẩy mạnh phát triển chăn nuôi bò nhằm gia tăng sản lượng thịt, tạo thêm việc làm, tăng thu nhập và cải thiện điều kiện sống cho người nông dân. 

Sau nhiều năm triển khai chương trình “Sind hóa”, “U hóa”, “Zebu hóa” đàn bò địa phương, đến nay Việt Nam đã đạt được những kết quả nhất định: Tỷ lệ bò lai cả nước trung bình trên 60%, các vùng Đông Nam bộ, Đồng bằng sông Cửu Long đàn bò lai trên 90%. Vùng Đồng bằng sông Hồng đạt 80 – 90%. Bình quân khối lượng bò hơi giết thịt thấp nhất là 170 – 180 kg/con ở vùng Trung du và miền núi phía Bắc đến cao nhất là 220 – 250 kg/con ở vùng Đông Nam bộ.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, giai đoạn 2019 – 2023, tổng đàn bò thịt của cả nước có xu hướng giảm nhẹ, đạt trên 5,9 triệu con vào năm 2023, tốc độ giảm đàn bình quân là 0,21%/năm.

Khó khăn hiện nay là chăn nuôi nông hộ nhỏ, lẻ chiếm tỷ lệ cao, công tác kiểm soát dịch bệnh, nhất là các dịch bệnh mới nổi còn chưa hiệu quả; khó khăn trong việc triển khai ứng dụng khoa học kỹ thuật mới. Đồng thời, việc tổ chức sản xuất chăn nuôi theo chuỗi liên kết còn chiếm tỷ trọng thấp; liên kết chưa hoàn chỉnh đến khâu cuối cùng của chuỗi là giết mổ, chế biến và kết nối thị trường tiêu thụ sản phẩm. Việt Nam cũng là nước không có lợi thế về diện tích chăn thả…

Một số xu hướng chăn nuôi bò thịt của thế giới

Theo Cục Chăn nuôi, xu hướng chăn nuôi bò thịt trên thế giới đang có sự chuyển đổi mạnh mẽ dựa trên công nghệ và yêu cầu của thị trường Những xu hướng này không chỉ giúp ngành chăn nuôi bò thịt tăng hiệu quả và lợi nhuận, mà còn góp phần làm giảm tác động môi trường.

Thứ nhất là công nghệ quản lý và giám sát đàn bò: Sử dụng các thiết bị thông minh gắn cảm biến để theo dõi tình trạng sức khỏe, hoạt động và hành vi cá thể theo thời gian thực. Các thiết bị theo dõi này, giúp nông dân kịp thời phát hiện các vấn đề sức khỏe, tối ưu hóa chu kỳ sinh sản và quản lý dinh dưỡng chính xác hơn.

Thứ hai là sử dụng thức ăn chăn nuôi có công thức tối ưu giảm phát thải: Bên canh các giải pháp cân đối, tối ưu khẩu phần, lên men, sản xuất TMR, FTMR nhiều công thức thức ăn giúp giảm phát thải khí nhà kính.

Thứ ba là chuyển đổi sang chăn nuôi bò hữu cơ và nuôi cỏ tự nhiên: Xu hướng chăn nuôi bò trên các đồng cỏ tự nhiên và không sử dụng thuốc kháng sinh hay không sử dụng hormone sinh trưởng đang phát triển mạnh, nhất là ở các nước như Mỹ và châu Âu. 

Thứ tư là tăng cường lai tạo các giống bò thịt có năng suất cao: Các nước chăn nuôi lớn như Mỹ, Brazil và Argentina đang đầu tư vào công nghệ lai tạo giống bò nhằm tăng tỷ lệ chuyển hóa thức ăn thành thịt, khả năng tăng trọng nhanh và sức đề kháng tốt hơn. Các giống bò như Angus, Hereford, Wagyu và Brahman đang được lai tạo rộng rãi để tối ưu hóa chất lượng thịt và sản lượng thịt bò.

Thứ năm là ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big Data) trong quản lý đàn bò: AI và Big Data cho phép thu thập và phân tích dữ liệu lớn từ các thiết bị cảm biến và hệ thống giám sát hành vi, tập tính từ đó đưa ra dự đoán về sức khỏe, năng suất và hiệu quả chăn nuôi.

Thứ sáu là hệ thống xử lý chất thải và năng lượng tái tạo trong chăn nuôi: Sử dụng hệ thống phân hủy sinh học để tái chế phân bò thành năng lượng sinh học hoặc phân bón hữu cơ, đang được áp dụng tại các trang trại lớn để sản xuất điện năng, giúp giảm chi phí năng lượng và phát thải khí nhà kính.