Trang chủVăn hóa - Xã hộiÂm nhạcXốc xa xốc xếch cùng xẩm

Xốc xa xốc xếch cùng xẩm


Nhiều trò tương tác vui tại Xẩm xe duyên 1 - Ảnh: BTC

Nhiều trò tương tác vui tại Xẩm xe duyên 1 – Ảnh: BTC

Nghe xẩm có lẽ không ít người ngại, ngại một loại hình âm nhạc dân gian thuộc về thời quá vãng, ngại mình không hiểu hết âm luật để thưởng thức cho trọn vẹn.

Thế mà ở buổi diễn Xẩm xe duyên, cái ngại chỉ thoáng qua mấy phút đầu, rồi ai cũng nhập tâm vào xẩm.

Đầu tiên là vì một ý tưởng chẳng – giống – ai. Đó là kết nối xẩm – một nghệ thuật 700 năm tuổi – với một khái niệm mới du nhập vào Việt Nam: Tháng tự hào, tháng tôn vinh đa dạng giới, hay rộng ra hơn là tôn vinh muôn mặt tình yêu.

Cứ ngỡ “giải phóng tình dục” là một điều gì đó mới mẻ mà ta học được từ phương Tây, mấy ai biết từ lâu trong xẩm đã đầy tinh thần giải phóng.

Thậm chí một khán giả nữ chỉ ra các ca sĩ Việt trẻ bây giờ chỉ mới lớt phớt chạm tới vấn đề tính dục đã bị làn sóng phản đối dữ dội trên TikTok, thế mà các cụ ta ngày xưa đã dám sáng tác những bài táo bạo gấp trăm lần.

video-thumbs.tuoitre.vn/tuoitre/471584752817336320/2024/6/30/RWJzwimz7kk-17197194032771348367794.jpg" data-contentid="" data-namespace="tuoitre" data-originalid="" ims-video-id="163589" style="position: relative; left: 0px; top: 0px;">

Xẩm: TÍNH MỚI GẶP TÌNH – Tô Minh Cường

Mở đầu buổi diễn bằng một bài xẩm huê tình nổi tiếng tên Tính mới gặp tình, “bác xẩm” Ngô Văn Hảo giải thích ngọn nguồn của cái tứ dân gian quen thuộc: “Hôm nay tính mới gặp tình/ Khác nào Kim Trọng thanh minh gặp Kiều”.

Ý nói tính hay tình cũng là cái duyên hội ngộ, tình không nhất thiết phải là tình yêu, có biết bao nhiêu thứ tình trên đời. Thế chẳng phải các cụ ta xưa đã quá hiện đại so với thời hiện đại, cái thời phân biệt rất rõ giữa “tính” và “tình” nếu không bị quy là… “mập mờ”, là “cờ đỏ”.

Thế rồi các bác xẩm càng hát, khán giả càng được nhiều phen “ố, á”.

Hóa ra những thứ mà ngày nay người ta quy về những từ ngữ vô hồn như “trap boy”, “trap girl” – chỉ những người thích trêu đùa tình cảm của người khác – đã được kể trong xẩm từ thuở nào, lại duyên dáng bội phần, vừa tục đấy mà lại ăm ắp tình đấy, châm biếm lắm mà không thiếu gì ý nhị.

Như trong bài Dứa dại không gai, với những hình ảnh phồn thực rải khắp cả bài, nào là “oản tẻ”, “bánh dày”, “chuối xanh”, “gai dứa dài hơn chông”…

Nói cho cùng, tín ngưỡng thờ sinh thực khí luôn là cốt lõi của một nền văn hóa nông nghiệp.

Đến tứ khoái của người Việt cũng bao gồm tình dục. Vậy có gì mà ngại khi nói về tình dục?

Thế vẫn chưa là gì, tới bài Anh hàn nồi, một bài xẩm ít được biểu diễn, có lẽ vì tính chất khoái hoạt, phóng khoáng vô biên của nó, khán giả mới càng bái phục sự hài hước của các cụ.

Hát về một anh chuyên đi chữa nồi, để rồi từ hình tượng những chiếc nồi tưởng chẳng có gì bình thường hơn, ta nhận ra hóa ra anh chàng này là một kẻ giăng hoa, bạ ai cũng chung chăn gối. Táo bạo đến thế thì thôi!

Hát xẩm Tết show với chủ đề Chiếu hoa Kẻ Chợ do Trung tâm xúc tiến quảng bá di sản văn hóa phi vật thể Việt Nam tổ chức hồi đầu năm 2024 - Ảnh: TIẾU TÙNG

Hát xẩm Tết show với chủ đề Chiếu hoa Kẻ Chợ do Trung tâm xúc tiến quảng bá di sản văn hóa phi vật thể Việt Nam tổ chức hồi đầu năm 2024 – Ảnh: TIẾU TÙNG

Xẩm xe duyên hôm đó, có người đã đăng ký trước, có người chỉ tình cờ ngồi lại, có người đã nghe xẩm nhiều rồi, có người lần đầu mới nghe. Nhưng đến cuối ngày, khi các bác xẩm bảo “thôi đến giờ phải đi về”, ai nấy vẫn cứ nấn ná lại mãi, nài bác xẩm hát thêm đôi câu.

Ngay cả những người già hẳn vẫn thường ưa về sớm cũng nán lại thêm một chút, “xuất khẩu thành thơ” nhờ bác xẩm hát hộ nỗi lòng: “Hôm nay chủ nhật trời mưa/ Mải nghe hát xẩm nên chưa muốn về”.

Xẩm xe duyên là chương trình của nhóm Chèo 48H – Tôi chèo về quê hương, vừa tròn 10 năm thành lập. Có lẽ vì trẻ, vì gen Z, nên mới có thể dễ dàng nói về những “lầy lội”, những lệch chuẩn trong một bộ môn nghệ thuật cổ.

Lâu nay ta có xu hướng đặt nó lên bàn thờ thành kính mà quên đi rằng đó là một môn nghệ thuật dân gian, mà đã là dân gian thì nó ngẫu hứng, bông lơn và có thể trái hết những diễn ngôn chính thống về ngôn hạnh.

Ngay cả những khán giả chẳng bao giờ làm thơ, ngày hôm đó cũng có thể làm thơ (hoặc nhờ ChatGPT làm thơ), để các bác xẩm hát.

Bài Dứa dại không gai có câu “xốc xa xốc xệch, xộc xà xộc xệch” – một câu ấy gói gọn tinh thần xe duyên mà thực sự chẳng cần những cuộc cách mạng tình dục từ phương Tây thì ông bà ta cũng đã có sẵn.

Người trẻ làm Bầu show và Xẩm xe duyênNgười trẻ làm Bầu show và Xẩm xe duyên

Một nhóm sinh viên Trường Khoa học liên ngành và Nghệ thuật, Đại học Quốc gia Hà Nội tổ chức Bầu show – Độc cầm thanh âm, diễn ra lúc 18h30 ngày 20-6 tại không gian văn hóa 34 Châu Long (quận Ba Đình, Hà Nội).



Nguồn: https://tuoitre.vn/xoc-xa-xoc-xech-cung-xam-2024063009453183.htm

Cùng chủ đề

Tiếp tục “hồi sinh” khu đền tháp Mỹ Sơn

Những ngày này các chuyên gia Ấn Độ bắt đầu triển khai thực hiện dự án bảo tồn nhóm tháp E, F Mỹ Sơn có tổng trị giá 4,852 triệu USD từ nguồn viện trợ không hoàn lại của Ấn Độ. Đây là hai nhóm tháp có vai trò đặc biệt trong quần thể công trình Khu di tích Mỹ Sơn… ...

Một quả dâu tây giá ‘cắt cổ’ 500.000 đồng, vẫn rẻ hơn giá trứng ở Mỹ

Một cửa hàng tại Mỹ đang gây sốt khi bán một quả dâu tây giá 19,99 USD. Một số người chỉ trích sự đắt đỏ này, trong khi nhiều người vẫn muốn thử và cho rằng 'rẻ hơn trứng'. Theo Hãng tin Fox News,...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Hai người phụ nữ hiếm hoi trong lịch sử từng được trao huy chương Fields

Trong số 64 nhà toán học được trao huy chương Fields ở lĩnh vực toán học chỉ có hai người phụ nữ. Đó là nhà toán học người Iran Maryam Mirzakhani và nhà toán học người Ukraine Maryna Viazovska. Đến năm 2022, nhà toán...

Tuyển giáo viên trước sáp nhập đơn vị hành chính: Nơi tự tạm dừng, nơi tiếp tục tuyển

Tại tỉnh Ninh Thuận có huyện tiếp tục tuyển giáo viên để đảm bảo việc dạy học, nhưng có nơi lại tạm dừng vì lý do sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính. Ngược lại, UBND huyện Ninh Phước cũng đã có thông...

Sữa tăng trưởng chiều cao có thật sự cần thiết cho con?

Các diễn viên, MC quảng cáo đã khẳng định như "đinh đóng cột" là con họ và những người quen biết sử dụng sữa này đã giúp tăng chiều cao 3-5cm sau 3 tháng? Không có chuyện ấy đâu. Uống sữa thông thường, bổ...

Vì sao ly hôn tập trung ở thành phố lớn?

Theo báo cáo kết quả điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 của Tổng cục Thống kê vừa được công bố cho thấy TP.HCM có tỉ lệ ly hôn, ly thân cao nhất cả nước với 263.000 người, đứng sau là Hà Nội với hơn 146.000 người. ...

Đừng tự nuốt ‘chén đắng’ do gian dối thi cử

Nhiều quảng cáo về chuyện thi hộ các chứng chỉ tiếng Anh, trong đó có nhiều chứng chỉ quốc tế uy tín đang công khai trên mạng. "Thi hộ chứng chỉ ngoại ngữ. Thanh toán khi biết điểm. PTE-IELTS-TOEIC. Cam kết đạt mục tiêu,...

Bài đọc nhiều

‘Sống trong lòng dân’ – chương trình tri ân lực lượng công an xã toàn quốc

Tối 18/1, tại Nhà hát Hồ Gươm, chương trình gặp mặt những tấm gương tiêu biểu công an xã, thị trấn và lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở với chủ đề "Sống trong lòng dân" đã diễn ra trong không khí trang trọng, ấm áp và đầy xúc động. Chương trình do Bộ Công an tổ chức nhằm ghi nhận và tôn vinh lực lượng chiến sĩ công an xã - những người...

Nhạc sĩ ‘Bài ca Đất phương Nam’, ‘Cô gái Sài Gòn đi tải đạn’ qua đời

Hội Âm nhạc TPHCM báo tin nhạc sĩ Lư Nhất Vũ qua đời vào 9h30 sáng 29/3 do tuổi cao sức yếu. "Sáng nay, sức khỏe ông trở yếu, thở oxy khó nhọc. Ông ngưng tim lúc 9h30', ra đi nhẹ nhàng", nhạc sĩ Lê Anh Tú thông tin đến phóng viên VietNamNet. Tang lễ nhạc sĩ Lư Nhất Vũ diễn ra vào tối nay 29/3 tại Nhà tang lễ Bộ Quốc Phòng (Gò Vấp, TPHCM). Sáng 1/4, gia đình sẽ...

Hà Anh Tuấn, Đen Vâu biểu diễn mừng 11 năm Tràng An thành di sản thế giới

Đen Vâu đùa với Hà Anh Tuấn là sẽ 'câu' khách về Quảng Ninh, nhân sắp tới cả hai tham gia lễ hội mừng 11 năm Tràng An - Ninh Bình thành di sản thế giới. Theo tổng đạo diễn Cao Trung Hiếu,...

Quán quân Vương Quan Trí tranh tài tại “Bông lúa vàng”

(NLĐO) – Sau khi đoạt giải Quán quân "Tài tử miệt vườn" 2024, Vương Quan Trí có mặt tại VOH tranh tài "Bông lúa vàng" ...

Gần 500 nghệ sĩ, diễn viên tham gia chương trình “Ký ức để lại”

(NLĐO) - Một chương trình nghệ thuật chính luận hứa hẹn tạo nhiều cảm xúc đối với công chúng qua sự tham gia của đông đảo nghệ sĩ, diễn viên ...

Cùng chuyên mục

Nghệ sĩ Việt viếng nhạc sĩ Lư Nhất Vũ – tác giả ‘Cô gái Sài Gòn đi tải đạn’

Lễ tang nhạc sĩ Lư Nhất Vũ được tổ chức tại Nhà tang lễ Quốc gia phía Nam (TP.HCM). Các nghệ sĩ Việt ở nhiều thế hệ đến tiễn biệt ông. Lễ tang nhạc sĩ Lư Nhất Vũ được tổ chức tại Nhà tang lễ Quốc gia phía Nam (TP.HCM). Các nghệ sĩ Việt ở nhiều thế hệ đến tiễn biệt ông. Chiều 30/3, lễ tang nhạc sĩ Lư Nhất Vũ diễn ra trang trọng, ấm áp tại Nhà tang lễ...

Ca sĩ Khánh An nhập viện trước khi lên sân khấu cùng Quang Lê

(Dân trí) - Ca sĩ Khánh An đã có màn trình diễn đầy cảm xúc trong đêm nhạc của ca sĩ Quang Lê dù trước đó cô phải nhập viện điều trị xuất huyết dạ dày. Tối 29/3 tại TPHCM, ca sĩ Quang Lê tổ chức minishow mang tên "Về đâu mái tóc người thương", thu hút đông đảo khán giả yêu nhạc trữ tình. Đêm nhạc có sự xuất hiện của giọng ca trẻ Khánh An - Á quân...

Sân khấu sinh viên lấy nước mắt khán giả

(NLĐO) - Vở kịch sinh viên “Lá hát như mưa” ghi dấu ấn mạnh mẽ nhờ câu chuyện xúc động của những người trẻ yêu sân khấu. ...

Vì sao ‘Sự nghiệp chướng’ của Pháo biến mất khỏi top thịnh hành

MV bị giới hạn độ tuổi vì lời hát dung tục, mang tính công kích. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ đây là quyết định từ YouTube hay do ê-kíp của nữ rapper chủ động điều chỉnh. MV bị giới hạn độ tuổi vì lời hát dung tục, mang tính công kích. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ đây là quyết định từ YouTube hay do ê-kíp của nữ rapper chủ động điều chỉnh. Sự nghiệp chướng của Pháo bất ngờ bốc hơi...

Hòa Minzy kiếm bao nhiêu tiền từ cú nổ ‘Bắc Bling’

MV "Bắc Bling" của Hòa Minzy sẽ chắc chắn vượt mốc doanh thu một tỷ đồng. Tuy nhiên, rất khó để doanh thu từ YouTube giúp Hòa Minzy hoàn vốn. MV Bắc Bling của Hòa Minzy đã chạm mốc 100 triệu lượt xem sau 28 ngày. Đây là sản phẩm âm nhạc có sức hút mạnh nhất ở thị trường nhạc Việt trong 5 năm qua. Từ thành công ban đầu của MV Bắc Bling, Hòa Minzy sẽ thu lại...

Mới nhất

Cuộc chiến thuế quan, nhà đầu tư trú ẩn vào các cổ phiếu nào?

Các chính sách thuế quan thường thay đổi nhanh và trong bối cảnh như hiện nay, nhà đầu tư không nên hoảng loạn, có thể tìm kiếm nơi “trú ẩn” bằng cách đầu tư vào các công ty hàng đầu, có nội lực để chống chọi được với khủng hoảng. Cuộc chiến thuế quan, nhà đầu tư "trú ẩn"...

Hai người phụ nữ hiếm hoi trong lịch sử từng được trao huy chương Fields

Trong số 64 nhà toán học được trao huy chương Fields ở lĩnh vực toán học chỉ có hai người phụ nữ. Đó là nhà toán học người Iran Maryam Mirzakhani và nhà toán học người Ukraine Maryna Viazovska. ...

Tuyển giáo viên trước sáp nhập đơn vị hành chính: Nơi tự tạm dừng, nơi tiếp tục tuyển

Tại tỉnh Ninh Thuận có huyện tiếp tục tuyển giáo viên để đảm bảo việc dạy học, nhưng có nơi lại tạm dừng vì lý do sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính. ...

Sữa tăng trưởng chiều cao có thật sự cần thiết cho con?

Các diễn viên, MC quảng cáo đã khẳng định như "đinh đóng cột" là con họ và những người quen biết sử dụng sữa này đã giúp tăng chiều cao 3-5cm sau 3 tháng? Không có chuyện ấy đâu. ...

Các luật, nghị quyết thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9 phục vụ hiệu quả cho công cuộc sắp xếp bộ...

Tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII diễn ra vào sáng nay (16/4), Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã truyền đạt...

Mới nhất