‘Xóa nhà tạm, nhà dột nát là mệnh lệnh từ trái tim, trách nhiệm với cộng đồng’

Chiều 10/3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước (Ban Chỉ đạo) chủ trì Phiên họp thứ 3 của Ban Chỉ đạo để đánh giá tình hình, kết quả thực hiện chương và nhiệm vụ thời gian tới.

Phiên họp diễn ra trực tiếp tại Trụ sở Chính phủ, trực tuyến với đầu cầu ở 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Dự phiên họp có các Ủy viên Bộ Chính trị: Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương là thành viên Ban Chỉ đạo; lãnh đạo các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Mỗi ngày cả nước phải xóa khoảng 500 căn nhà tạm, nhà dột nát

Theo Ban Chỉ đạo, qua rà soát sơ bộ, cả nước có khoảng 223.000 gia đình đang ở trong nhà tạm, nhà dột nát, không đảm bảo an toàn hoặc chưa có nhà ở cần được hỗ trợ để cải thiện nhà ở để “an cư, lạc nghiệp.”

Hưởng ứng phong trào thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025” và “Đợt thi đua cao điểm 450 ngày xóa nhà tạm, nhà dột nát”, cùng với kinh phí hỗ trợ của Nhà nước, các cơ quan, đơn vị, ngân hàng, doanh nghiệp, người dân đã chung tay xây dựng nhà cho các gia đình còn khó khăn về nhà ở.

Cùng với kinh phí hỗ trợ nhà ở đối với người có công, hỗ trợ nhà ở thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia và kinh phí hỗ trợ từ nguồn 5% tiết kiệm chi thường xuyên năm 2024 từ ngân sách Nhà nước, các cơ quan, đơn vị, ngân hàng, doanh nghiệp đã chuyển hơn 2.200 tỷ đồng theo phương án huy động nguồn lực để hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát. Quỹ “Vì người nghèo” Trung ương đã tiếp nhận trên 80 tỷ đồng. Nhiều địa phương có cách làm sáng tạo, huy động thêm kinh phí, vật liệu, ngày công lực lượng tại chỗ để xoá nhà tạm, nhà dột nát.

Nhiều đơn vị, lực lượng tiêu biểu tham gia chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát như: Bộ Quốc phòng và các doanh nghiệp Quốc phòng hỗ trợ 566 tỷ đồng; Bộ Công an 231 tỷ đồng; ngành Ngân hàng hỗ trợ gần 1.313 tỷ đồng; các địa phương huy động hơn 2.700 tỷ đồng…

Đến nay, cả nước đã hỗ trợ xóa 121.000 căn nhà tạm, nhà dột nát, hơn 65.000 căn nhà đã được bàn giao, đang xây dựng hơn 56.000 căn nhà. Cụ thể là hỗ trợ hơn 10.000 căn nhà ở đối với người có công; hỗ trợ theo 2 chương trình mục tiêu quốc gia hơn 57.000 căn và hỗ trợ nhà ở thuộc chương trình xoá nhà tạm, nhà dột nát hơn 53.000 căn. Có 6 địa phương đã hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Từ nay đến cuối năm, cả nước phải tập trung hoàn thành xóa hơn 101.000 căn nhà tạm, nhà dột nát; trong đó, nhà ở thuộc Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát khoảng 70.000 căn. Bình quân mỗi ngày cả nước phải xóa khoảng 500 căn nhà tạm, nhà dột nát; mỗi tỉnh xóa 8 căn/ngày.

Tại phiên họp, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương thảo luận sôi nổi, đánh giá tình hình, kết quả thực hiện chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát. Các đại biểu nêu khó khăn, vướng mắc, bài học kinh nghiệm, nhất là cách làm hay của các địa phương; đề xuất nhiệm vụ, giải pháp và bày tỏ quyết tâm hoàn thành xóa nhà tạm, dột nát trên cả nước vào cuối năm 2025.

Các đại biểu nêu rõ, bên cạnh kết quả đáng khích lệ, việc xóa nhà tạm, nhà dột nát ở một số tỉnh còn khiêm tốn, do địa phương chưa thực sự quyết liệt tập trung chỉ đạo. Việc bố trí, phân bổ kinh phí cho các địa phương còn chậm; lúng túng trong việc áp dụng quy định, thủ tục. Một số hộ khó khăn về đất đai, không đủ điều kiện hỗ trợ; một số địa phương khó khăn khi huy động kinh phí hỗ trợ xoá nhà tạm, nhà dột nát…

Kết luận Phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo nhấn mạnh, việc xóa nhà tạm, nhà dột nát trong cả nước là chương trình có ý nghĩa nhân văn sâu sắc của Đảng, Nhà nước ta; thể hiện sự biết ơn, đền ơn đáp nghĩa đối với người có công; thể hiện tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, “tương thân, tương ái,” “tình dân tộc, nghĩa đồng bào”; là trách nhiệm với nhân dân, nhất là những người yếu thế, khó khăn, vùng sâu, vùng xa… “Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ đã thống nhất, Quốc hội đồng tình, nhân dân ủng hộ, người khó khăn hy vọng; chỉ bàn làm, không bàn lùi,” Thủ tướng khẳng định.

Thủ tướng ghi nhận, đánh giá cao và biểu dương các bộ, cơ quan, địa phương, đơn vị tài trợ đã chủ động, tích cực thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra, góp phần vào những thành quả bước đầu hết sức tích cực của Chương trình. Thủ tướng trân trọng cảm ơn Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị-xã hội, đoàn thể nhân dân, cơ quan trong hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước đã hưởng ứng tích cực, đóng góp quan trọng vào kết quả chung của Chương trình.

Thủ tướng yêu cầu các cơ quan đề xuất hình thức khen thưởng đối với tổ chức, cá nhân có nhiều đóng góp cho chương trình hoặc nghiêm khắc phê bình, thậm chí xử lý đối với những tập thể, cá nhân chưa tích cực, gây cản trở, ảnh hưởng chương trình.

Thẳng thắn chỉ rõ các tồn tại, hạn chế, khó khăn, vướng mắc, các nguyên nhân và bài học kinh nghiệm trong việc xóa nhà tạm, nhà dột nát, Thủ tướng nhấn mạnh, việc hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát là một nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng, chỉ bàn làm và phải làm bằng được theo tiến độ đề ra, hướng tới kỷ niệm các ngày lễ lớn trong năm 2025 và thi đua lập thành tích chào mừng Đại hội Đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV; đồng thời là “mệnh lệnh từ trái tim, lương tri và trách nhiệm với cộng đồng.”

Quyết tâm hoàn thành xóa nhà tạm, dột nát trước ngày 31/10/2025

Thủ tướng quán triệt phương châm “Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể hỗ trợ, Nhân dân làm chủ”; phát huy tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc và quan điểm không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần; huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước tham gia xóa nhà tạm, nhà dột nát trên cả nước.

Trưởng ban chỉ đạo các cấp ở địa phương, người đứng đầu địa phương phải có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, đã nói là phải làm, đã cam kết phải thực hiện, tiên phong, gương mẫu, phải phân công, phân cấp, phân nhiệm bảo đảm 5 rõ (rõ người, rõ việc, rõ kết quả, rõ tiến độ, rõ trách nhiệm) và chỉ bàn làm, không bàn lùi, để quyết tâm đến ngày 31/10/2025 cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát…

Thủ tướng chỉ đạo tăng cường thông tin tuyên truyền, tạo động lực truyền cảm hứng để mọi người ủng hộ, chia sẻ, cùng chung tay hỗ trợ, đồng hành trong triển khai thực hiện Chương trình với tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau.”

Thủ tướng chỉ rõ phải đa dạng hóa nguồn lực thực hiện Chương trình theo hướng toàn dân, toàn diện, rộng khắp, bao trùm, với tinh thần “ai có gì giúp nấy, có công giúp công, có của giúp của, có ít giúp ít, có nhiều giúp nhiều,” đặc biệt các địa phương đầu tàu về kinh tế như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Bắc Ninh, Quảng Ninh, Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu, Bình Dương… cần hỗ trợ cho các địa phương còn khó khăn trong thực hiện Chương trình.

Trưởng Ban Chỉ đạo yêu cầu nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các cơ quan trong hệ thống chính trị; phát huy tinh thần tự lực, tự cường, tự chủ, không trông chờ, ỷ lại của các địa phương trong thực hiện Chương trình; bám sát tình hình, chủ động, linh hoạt, sáng tạo, quyết tâm, quyết liệt thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp xóa nhà tạm, nhà dột nát theo thẩm quyền. Các bên liên quan báo cáo, đề xuất ngay những vấn đề vượt thẩm quyền; tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở cho người có công với cách mạng, hộ nghèo, hộ cận nghèo theo quy định, không để bị lợi dụng, trục lợi, tiêu cực, lãng phí.

Thủ tướng giao Bộ Dân tộc và Tôn giáo chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường và Bộ Xây dựng kiện toàn thành viên Ban Chỉ đạo theo cơ cấu tổ chức bộ máy mới sau sắp xếp; trình Thủ tướng phê duyệt Chương trình công tác năm 2025 của Ban Chỉ đạo và Kế hoạch kiểm tra, đôn đốc triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát tại địa phương và phân công thành viên đi kiểm tra.

Cùng với đó, các bên liên quan thường xuyên đôn đốc, yêu cầu các địa phương rà soát, hoàn thiện kế hoạch theo ngày, tuần, tháng, quý và từ nay đến cuối năm để hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát; phối hợp với Bộ Tài chính, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, địa phương rà soát báo cáo để đề xuất điều chỉnh kinh phí hỗ trợ từ nguồn kinh phí huy động tại Chương trình phát động và kinh phí từ nguồn tiết kiệm 5% chi thường xuyên năm 2024 phù hợp với nhu cầu thực tế qua rà soát.

Thường trực Ban Chỉ đạo và các bộ, ngành thường xuyên cập nhật, xác định rõ những khó khăn, vướng mắc của địa phương, nhất là về nguồn vốn, thủ tục, đất đai, nhân lực, vận chuyển vật liệu… để chủ động giải quyết theo thẩm quyền hoặc tham mưu, đề xuất cấp có thẩm quyền giải quyết; dõi sát, báo cáo cấp có thẩm quyền biểu dương, khen thưởng những cách làm hay, gương điển hình và xem xét kỷ luật những trường hợp chậm tiến độ, không tích cực trong thực hiện nhiệm vụ hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan trình cấp có thẩm quyền sớm bố trí kinh phí; hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra hỗ trợ xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở đối với người có công với cách mạng. Bộ hướng dẫn nghiên cứu, thiết kế một số mẫu nhà ở điển hình, đảm bảo yêu cầu về kỹ thuật, chất lượng, hiệu quả, phù hợp với văn hóa, phong tục tập quán và đặc điểm của từng địa phương, vùng miền để các hộ gia đình tham khảo, nghiên cứu áp dụng.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan hướng dẫn địa phương bố trí đất xây dựng nhà ở đối với hộ có khó khăn về đất ở; đôn đốc, hướng dẫn, kiểm tra các địa phương thực hiện Dự án hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững.

Bộ Tài chính khẩn trương trình cấp có thẩm quyền phân bổ nguồn vốn sự nghiệp năm 2025 của Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 để hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo; phân bổ kinh phí từ nguồn tiết kiệm 5% chi thường xuyên năm 2024; kinh phí hỗ trợ nhà ở đối với người có công với cách mạng và thân nhân liệt sỹ; phối hợp với các bộ, ngành, địa phương rà soát, đề xuất điều chỉnh kinh phí hỗ trợ từ nguồn kinh phí huy động tại Chương trình phát động và kinh phí từ nguồn tiết kiệm 5% chi thường xuyên năm 2024 phù hợp với nhu cầu thực tế; vận động các tập đoàn, tổng công ty nhà nước tích cực tham gia xoá nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước.

Thủ tướng chỉ đạo Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam và các cơ quan thông tấn, báo chí, đài phát thanh, truyền hình địa phương tổ chức chuyên mục, hằng ngày, hằng tuần đưa tin về kết quả xóa nhà tạm, nhà dột nát để lan tỏa mạnh mẽ phong trào, tạo khí thế thi đua sôi nổi, tạo đồng thuận xã hội để người dân, doanh nghiệp ủng hộ, chia sẻ, chung tay hỗ trợ Chương trình.

Đối với các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu quyết liệt chỉ đạo để phấn đấu đến ngày 31/10/2025 cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát; khẩn trương kiện toàn Ban Chỉ đạo các cấp. Các địa phương thường xuyên đôn đốc, nắm bắt, kịp thời giải quyết khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện; hàng ngày cập nhật, tổng hợp kết quả xoá nhà tạm, nhà dột nát theo phần mềm thống kê đã hướng dẫn để kịp thời tổng hợp, báo cáo Ban Chỉ đạo Trung ương theo quy định.

Các địa phương phải ưu tiên tổ chức triển khai hỗ trợ nhà ở cho người có công; có giải pháp huy động, vận động mọi nguồn lực, lực lượng hỗ trợ để hỗ trợ các hộ dân tiết kiệm chi phí nhân công xây dựng, sửa chữa nhà ở; hỗ trợ để thực hiện các thủ tục tiếp nhận kinh phí hỗ trợ và triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát; khẩn trương giải ngân ngay kinh phí được phân bổ, hỗ trợ, huy động bảo đảm đúng mục đích, đúng đối tượng, chất lượng, hiệu quả; tránh thất thoát, lãng phí, tham nhũng, tiêu cực.

Nhấn mạnh, nhiệm vụ hoàn thành xoá nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025 là rất nặng nề, Thủ tướng nghị các đồng chí Bộ trưởng, Trưởng ngành, Bí thư Tỉnh ủy/Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phát huy tinh thần trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước và nhân dân, đặc biệt quan tâm tập trung lãnh đạo chỉ đạo để thực hiện thành công mục tiêu đề ra, thiết thực chào mừng Đại hội Đảng bộ tỉnh, thành phố tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.