Vô một khu rừng nổi tiếng Hà Tĩnh thấy dân trồng cây dược liệu gì mà tốt um, nhổ lên bán ra tiền?

Thiên niên kiện là cây dược liệu từng mọc hoang dã trong các cánh rừng nguyên sinh của huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh. 

Từ lâu được người dân bản địa khai thác để làm thuốc nam. Với những đặc tính dược học nổi bật như hỗ trợ điều trị phong thấp, đau nhức xương khớp, thoái hóa cột sống, thiên niên kiện có giá trị lớn trong Đông y và công nghiệp dược phẩm.

Do khai thác tự nhiên không kiểm soát, nguồn thiên niên kiện trong rừng ngày càng cạn kiệt. Nhận thấy điều này, năm 2024 huyện Hương Sơn đã thử nghiệm mô hình trồng cây thiên niên kiện xen kẽ dưới các tán rừng nguyên sinh. 

Các hộ dân tại xã Sơn Kim 1, Sơn Kim 2 đã tiên phong thực hiện với hơn 530 ha diện tích cây dược liệu đã được trồng.

Ông Nguyễn Đăng Điểu (hộ dân tham gia mô hình này tại thôn An Sú, xã Sơn Kim 1) cho biết: “Thực hiện chủ trương của chính quyền địa phương gia đình tôi đã trồng xen thiên niên kiện trên 20ha rừng nguyên sinh. Mặc dù không tốn nhiều chi phí đầu tư, công chăm sóc, nhưng đến nay cây Thiên niên kiện sinh trưởng tốt, tỷ lệ cây sống đạt gần 90%”.

Với ưu điểm dễ trồng, chi phí đầu tư thấp, cây thiên niên kiện đặc biệt phù hợp với điều kiện lập địa của địa phương. Chỉ sau 3-5 năm, mỗi ha Thiên niên kiện có thể cho thu hoạch từ 45 – 50 triệu đồng, mức thu nhập này cao hơn hẳn so với nhiều loại cây trồng khác.

Từ những tín hiệu tích cực của mô hình thử nghiệm trồng cây thiên niên kiện dưới tán rừng, đến nay, huyện Hương Sơn đã mở rộng mô hình thêm 400 ha, nâng tổng diện tích trồng cây dược liệu này lên 930ha toàn huyện. 

Trong đó xã Sơn Kim 1 trồng được 300 ha; xã Sơn Kim 2, 230 ha; xã Sơn Hồng 260 ha, xã Sơn Lĩnh 50 ha, xã Sơn Tây 19 ha và Công ty Dịch vụ Lâm Nghiệp Hương Sơn 80 ha.

Việc kết hợp trồng dược liệu, đặc biệt là thiên niên kiện kết hợp với bảo vệ rừng không chỉ giúp cải thiện đời sống của người dân mà còn là chiến lược phát triển kinh tế bền vững, giúp Hương Sơn tận dụng lợi thế tài nguyên rừng một cách hiệu quả nhất.

Mô hình trồng cây thiên niên kiện dưới tán rừng tại Hương Sơn là một minh chứng rõ ràng cho hướng đi đúng đắn trong phát triển kinh tế – xã hội bền vững. 

Không chỉ giúp người dân thoát nghèo, đây còn là giải pháp quan trọng để bảo tồn nguồn gen quý, phát triển ngành dược liệu Việt Nam và gìn giữ hệ sinh thái rừng.

Trao đổi với PV Dân Việt, ông Phan Thanh Tùng – Phó Chủ tịch UBND xã Sơn Kim 1, huyện Hương Sơn thông tin: “Hiện nay, toàn xã Sơn Kim 1 trồng được trên 300ha diện tích cây thiên niên kiện, đang phát triển tốt, kỳ vọng trở thành cây thoát nghèo của người dân miền núi. 

Đối với những diện tích cây thiên niên kiện trồng từ đầu năm 2024 tại tiểu khu 68 thôn Hà Trai, xã Sơn Kim 1, dù mới gần một năm nhưng cây phát triển rất tốt, chiều cao cây đạt khoảng 50cm, tán lá rộng 60cm, được trồng với khoảng cách mỗi cây cách nhau 2m”.

Theo ông Phan Thanh Tùng, trồng cây thiên niên kiện chi phí khá rẻ, không cần chăm bón vẫn cho thu hoạch từ năm này đến năm khác, loại cây này phát triển tương tự cây sả, cây gừng. 

Không chỉ đạt hiệu quả về kinh tế, cây thiên niên kiện còn góp phần tăng ý thức bảo vệ rừng đối với những hộ dân sống gần rừng.

Mỗi ha người dân còn được hỗ trợ 10 triệu đồng từ nguồn hỗ trợ theo Nghị quyết số 51/2021/NQ – HĐND của HĐND tỉnh Hà Tĩnh ngày 16/12/2021 về “Quy định chính sách khuyến khích phát triển nông nghiệp, nông thôn gắn với xây dựng tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới trên địa bàn Hà Tĩnh giai đoạn 2022 – 2025”.