Việt Nam nỗ lực để không người khuyết tật nào bị bỏ lại phía sau trong quá trình phát triển kinh tế, xã hội

Đại sứ Mai Phan Dũng, Trưởng phái đoàn Việt Nam tại Geneva (giữa) và Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Văn Hồi (bên phải) cùng thành viên trong đoàn Việt Nam tham dự phiên bảo vệ báo cáo Công ước Liên hợp quốc về quyền của người khuyết tật (CRPD) tại trụ sở Liên hợp quốc ở Geneva, Thụy Sỹ, ngày 6/3.

Đoàn công tác liên ngành Việt Nam do Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Văn Hồi làm trưởng đoàn cùng đại diện Văn phòng Chính phủ, Bộ Ngoại giao, Bộ Tài chính, Bộ Công an, Bộ Y tế, Bộ Nội vụ và UBND tỉnh Thanh Hóa. Tham dự phiên bảo vệ còn có Đại sứ Mai Phan Dũng, Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại Geneva.

Trong bài phát biểu mở đầu phiên bảo vệ, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Văn Hồi khẳng định, Đảng và Nhà nước Việt Nam rất quan tâm đến công tác người khuyết tật. Trong những năm qua, Việt Nam đã ban hành một hệ thống các chính sách hỗ trợ nhằm tạo mở, khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho người khuyết tật thực hiện bình đẳng các quyền về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội và phát huy khả năng của mình để ổn định cuộc sống, hòa nhập cộng đồng, phù hợp với Công ước về Quyền của Người khuyết tật mà Việt Nam là thành viên.

Hiện thực hóa Hiến pháp và các cam kết quốc tế, Quốc hội Việt Nam đã ban hành Luật Người người khuyết tật năm 2010 và Bộ luật Lao động, Luật Khám chữa bệnh, Luật Bảo hiểm y tế, Luật Giáo dục, Luật Giáo dục nghề nghiệp, Luật Xây dựng, Luật Giao thông đường bộ, Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, Luật Trợ giúp pháp lý, quy định các chính sách đặc thù hỗ trợ người khuyết tật.

Đồng thời, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ban hành Chỉ thị tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác trợ giúp người khuyết tật. Chính phủ đã ban hành và thực hiện nhiều chương trình, chính sách nhằm bảo vệ, chăm lo, trợ giúp người khuyết tật hòa nhập cộng đồng. Có thể kể đến như Chương trình giảm nghèo, Chương trình phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, Chương trình trợ giúp người khuyết tật, Kế hoạch thực hiện Công ước CRPD, bảo đảm thực thi đầy đủ và toàn diện quyền con người và quyền của người khuyết tật trên tất cả các lĩnh vực. Trong đó, các chương trình, chính sách đặc biệt bảo đảm thực hiện các quyền về chính trị, kinh tế, dân sự, văn hóa, an sinh xã hội; bảo đảm trẻ em khuyết tật được đến trường, người khuyết tật được học nghề, việc làm, sinh kế, vay vốn ưu đãi, hỗ trợ nhà ở, y tế, tiếp cận thông tin, giao thông…

Đặc biệt, Chính phủ Việt Nam đã thành lập Ủy ban Quốc gia về người khuyết tật Việt Nam để giúp Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo giải quyết những vấn đề về công tác cho người khuyết tật. Qua đó, Việt Nam được cộng đồng quốc tế ghi nhận là điểm sáng trong công tác giảm nghèo và đạt được các mục tiêu phát triển bền vững. Tỷ lệ giảm nghèo đa chiều nhanh từ 60% vào những năm 1990, xuống còn 13,5% vào năm 2014, đến năm 2023 còn khoảng 5%. Hệ thống an sinh xã hội không ngừng mở rộng diện bao phủ và nâng cao chất lượng chính sách đối với người khuyết tật: trên 1,6 triệu người khuyết tật nặng được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng, 96% người khuyết tật có thẻ bảo hiểm y tế, các bệnh viện đa khoa trung ương, tỉnh và huyện đều có khoa phục hồi chức năng.

Trẻ em khuyết tật được hỗ trợ học hòa nhập tại các cơ sở giáo dục. Đối với trẻ em không có khả năng học hay hòa nhập sẽ được hỗ trợ tại các cơ sở giáo dục chuyên biệt. Việt Nam cũng đã thống nhất được ngôn ngữ kí hiệu và chữ nổi Brail trong toàn quốc. Toàn bộ lực lượng lao động là người khuyết tật, gần 4 triệu người, được hỗ trợ học nghề, tạo việc làm, sinh kế hoặc được vay vốn với lãi suất ưu đãi để giải quyết việc làm.

Trên bình diện đa phương, Việt Nam luôn tham gia có trách nhiệm và đóng góp tích cực tại Hội đồng Nhân quyền, Ủy ban Xã hội, Nhân đạo và Văn hóa của Đại hội đồng, Hội đồng Kinh tế – Xã hội, Hội đồng chấp hành UNESCO và các diễn đàn khác liên quan đến quyền con người của Liên hợp quốc.

Việt Nam cũng tích cực đóng góp vào các nội dung thảo luận tại các diễn đàn khu vực và liên khu vực, thúc đẩy hợp tác đa phương và song phương về người khuyết tật, đặc biệt là có nhiều sáng kiến trong việc xây dựng và triển khai Kế hoạch hành động khu vực về nhân quyền, thúc đẩy và bảo vệ quyền người khuyết tật, phụ nữ và trẻ em, phòng, chống mua bán người.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Hồi lưu ý, tuy đã đạt được những thành tựu trong thực hiện quyền người khuyết tật, Việt Nam vẫn là nước có thu nhập còn thấp nên công tác trợ giúp người khuyết tật còn nhiều khó khăn trong chăm sóc sức khỏe, việc làm, tiếp cận các công trình xây dựng, giao thông, thể thao, văn hóa; người khuyết tật còn khó cạnh tranh trên thị trường lao động.

Do đó, Thứ trưởng Nguyễn Văn Hồi bày tỏ mong muốn Ủy ban Quyền người khuyết tật của Liên hợp quốc và các tổ chức quốc tế, các nước thành viên Liên hợp quốc tiếp tục ủng hộ Chính phủ Việt Nam trong quá trình thực hiện Công ước, hỗ trợ nguồn lực và kỹ thuật trong việc giải quyết các vấn đề người khuyết tật; chia sẻ các sáng kiến, các bài học tốt đối với Việt Nam trong việc bảo vệ quyền người khuyết tật, để không người khuyết tật nào bị bỏ lại phía sau trong quá trình phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.