Đã cơ bản giải quyết vướng mắc, chồng chéo về văn bản hướng dẫn
Trả lời ý kiến của các đại biểu, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho biết, về triển khai các Thông tư, tại thời điểm Chính phủ có báo cáo với Đoàn giám sát tối cao của Quốc vào tháng 4/2023, còn một số văn bản thực hiện Công điện 71 của Thủ tướng Chính phủ chưa hoàn thành.
Đến nay, các văn bản khó khăn, vướng mắc, nhất là của Ủy ban Dân tộc và Bộ Thông tin và Truyền thông đã được giải quyết, ban hành. Các văn bản khác cần sửa đổi, bổ sung với những vấn đề chồng chéo, mâu thuẫn đã được các bộ ngành thống nhất giải quyết trên cơ sở pháp luật. Ủy ban Dân tộc sẽ bổ sung thêm kết quả, tiến độ thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia vào báo cáo lần 2 gửi tới Đoàn giám sát của Quốc hội.
Về phân định miền núi, vùng cao, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc bày tỏ đồng tình với ý kiến của các đại biểu, đây là việc đã được thực hiện từ năm 1989, bên cạnh việc phân định theo vùng còn có phân định theo trình độ phát triển. Hiện nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đang giao Ủy ban Dân tộc chủ trì, phối hợp với Hội đồng Dân tộc để đánh giá phân định miền núi vùng cao, đánh giá một số tiêu chí phân định khác, cần thực hiện việc đánh giá này thật toàn diện để có tiêu chí mới. Theo tiến độ, Ủy ban Dân tộc sẽ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội nội dung này vào tháng 9/2023.
Việc thực hiện Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN còn chậm
Phát biểu tại phiên chất vấn, làm rõ thêm nội dung trả lời của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang cho rằng Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc đã trả lời trực tiếp, thẳng thắn, trách nhiệm và đầy đủ ý kiến của các đại biểu Quốc hội. Về Chương trình phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, Phó Thủ tướng thông tin trước Quốc hội và bà con đang sống ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi vì Chương trình này và 2 Chương trình mục tiêu quốc gia còn lại thực hiện chậm.
Phó Thủ tướng cho biết, theo số liệu, đến 31/5/2023, phần vốn của năm 2022 cho chương trình này chỉ đạt 58,49% vốn đầu tư phát triển, vốn của năm 2023 chỉ đạt được 17,01% vốn đầu tư phát triển. Chúng ta chỉ còn 2,5 năm để thực hiện giai đoạn 1 của dự án này, hơn nữa, nhiều đồng bào dân tộc thiểu số thụ hưởng chương trình này đang sống ở biên cương, phên giậu của đất nước, đang chịu nhiều khó khăn để gìn giữ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc.
Phó Thủ tướng nêu rõ, có một số vướng mắc chính trong việc triển khai chương trình. Trước hết, số lượng văn bản ban hành rất nhiều, riêng Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được tích hợp từ 118 chính sách, 10 dự án, 22 tiểu dự án, 55 nội dung thành phần, chịu sự quản lý của 23 Bộ, ngành trung ương, nên còn nhiều chồng chéo, xung đột.
Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện số 71, trong khoảng hơn 2 tháng, 18/18 bộ ngành đã có 59 văn bản trả lời, giải quyết được 261/339 thắc mắc của các cơ quan, địa phương. Với các nội dung còn lại, Chính phủ đang chuẩn bị sửa đổi Nghị định 27, ban hành, điều chỉnh một số thông tư. Việc sửa đổi Nghị định 27 đang được gấp rút tiến hành, ngay trong hôm nay Chính phủ sẽ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp giải trình báo cáo của Chính phủ, cố gắng ban hành trước ngày 15/6.
Thực tế ở địa phương cũng cho thấy, các địa phương không giải ngân được nhiều vốn trung ương, nhưng giải ngân được tỷ lệ lớn vốn đối ứng địa phương, điều đó cho thấy những quy định còn vướng mắc, gây khó khăn, nên việc tháo gỡ ở các quy định này sẽ tạo được tác động tốt. Thời gian tới, với sự quan tâm của các đại biểu Quốc hội, Chính phủ sẽ tiếp tục đẩy mạnh tháo gỡ, hoàn thiện cơ sở pháp lý vững chắc để Chương trình được giải ngân đúng theo yêu cầu.
