Vì sao kết quả lấy nước vụ Xuân 2025 đợt 1 thấp hơn các năm trước?

Hồ chứa thuỷ điện bổ sung 1,363 tỷ m3 nước

Theo Cục Thuỷ lợi (Bộ NN&PTNT), đợt 1 lấy nước vụ Xuân 2025 đã được thực hiện theo đúng kế hoạch. Tổng thời gian lấy nước kéo dài 5 ngày, từ 0 giờ ngày 12/1 đến 24 giờ ngày 16/1/2025.

Thời tiết khu vực Bắc Bộ trong thời gian lấy nước đợt 1 phổ biến không mưa, khô hanh, độ ẩm thấp; sáng sớm có nơi có sương mù, ngày nắng; trời rét, vùng núi rét đậm, có nơi rét hại.

Để bảo đảm dâng mực nước cho hạ du, các hồ chứa thủy điện Hòa Bình, Tuyên Quang và Thác Bà đã tăng cường phát điện từ 12 giờ ngày 9/1/2025 (trước ngày lấy nước đầu tiên 2,5 ngày).

Mực nước sông Hồng tại trạm Thủy văn Hà Nội (khu vực cầu Long Biên) trong đợt 1 trung bình đạt 1,47m, cao nhất đạt 1,95m. Tổng lượng xả của các hồ chứa thủy điện trong đợt 1 là 1,363 tỷ m3 nước.

Với mực nước trong đợt 1, các công trình thủy lợi đã được cải tạo, sửa chữa, nâng cấp, các trạm bơm dã chiến đủ điều kiện để vận hành lấy nước. Tuy nhiên, khả năng đẩy mặn chưa tốt, xâm nhập mặn ở vùng hạ du sông Thái Bình ở mức cao đã ảnh hưởng đến khả năng lấy nước của một số công trình.

Chống thất thoát nguồn nước

Thống kê đến nay, tổng diện tích gieo trồng vụ Xuân 2025 của 11 tỉnh, TP (bao gồm cả Hà Nội) đạt hơn 181.446ha/488.615ha, bằng 37,1% diện tích gieo cấy theo kế hoạch.

Tỉnh Phú Thọ là địa phương có diện tích gieo cấy vụ Xuân 2025 đủ nước lớn nhất với 83,5%. Tiếp đến là các tỉnh: Nam Định 60,5%; Ninh Bình 43,4%; Hà Nam 42,5%… Riêng TP Hà Nội, diện tích lấy nước đến cuối ngày 16/1 mới đạt 20%.

Theo đánh giá của Cục Thuỷ lợi, so sánh với vụ Xuân các năm trước đây, diện tích có nước thấp hơn 10 – 20%. Nguyên nhân là do trước và trong đợt 1, cả khu vực Bắc Bộ hầu hết không có mưa, đồng ruộng khô nên làm tăng lượng nước phục vụ làm đất.

Phó Cục trưởng Cục Thuỷ lợi Nguyễn Hồng Khanh cho biết, sau đợt 1, các địa phương vẫn tiếp tục vận hành công trình thủy lợi lấy nước bằng các trạm bơm dã chiến, lợi dụng thủy triều… Dự kiến đến trước đợt 2 lấy nước, diện tích đủ nước để làm đất sẽ tăng lên khoảng thêm 10 – 15%.

Để đảm bảo nguồn nước phục vụ gieo cấy và tiết kiệm lượng nước xả, Cục Thủy lợi đã có văn bản đề nghị Sở NN&PTNT các tỉnh, TP khu vực Trung du và Đồng bằng Bắc bộ tiếp tục vận hành công trình thủy lợi đưa nước lên ruộng trong thời gian trước đợt 2 nếu điều kiện nguồn nước cho phép.

Tổ chức vận động, hướng dẫn người dân thực hiện sớm việc làm đất để giữ nước trên ruộng, tăng cường gia cố bờ vùng, bờ thửa, bảo đảm chống thất thoát nước cho các diện tích đã được cấp đủ nước. Đối với các diện tích đủ nước, cần khẩn trương tổ chức gieo cấy.

Cục Thuỷ lợi cũng đề nghị các địa phương đang có diện tích đủ nước thấp (Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên) cần rà soát các diện tích gieo cấy khả năng bị thiếu nước; lắp đặt các trạm bơm dã chiến và thực hiện các phương án bổ sung nguồn nước.