Nhà máy than cốc của Avdiivka là thành trì phòng thủ gần như hoàn hảo với chu vi 10 km bao quanh một khu nhà rộng lớn, 3 mặt xung quanh là những cánh đồng trống.
Các binh sĩ mới của Lữ đoàn xung kích số 3 hô khẩu hiệu tại một căn cứ quân sự gần Kiev, ngày 25/9/2023. Ảnh: AP
Nhưng đến cuối tháng 11, trong một cuộc tấn công lớn của Nga, quân Ukraine nhận ra có điều gì đó đã thay đổi. Bầu trời đầy bom lượn, quả bom khổng lồ không có điều khiển từ thời Liên Xô được trang bị thêm hệ thống định vị dẫn đường có thể xóa sạch mọi thứ xung quanh, cũng như máy bay không người lái phát nổ có thể tấn công các tòa nhà và săn lùng binh sĩ.
Bước sang năm mới, nhà máy than cốc Avdiivka bắt đầu cảm thấy dễ bị tổn thương hơn. Hàng chục quả bom lượn bắt đầu phát nổ mỗi ngày. Người lính có tên Oleh từng đếm được 74 cuộc không kích trong một ca. Oleksander, một đại đội trưởng bên trong nhà máy, cho biết ảnh hưởng tâm lý rất khủng khiếp.
“Mọi người đều quen với pháo binh, nhưng bom dẫn đường trên không là một thứ mới và chúng tôi chưa quen với chúng. Sức công phá của chúng lớn hơn gấp nhiều lần, ảnh hưởng đến tâm lý cũng lớn hơn”, anh nói.
Khi kho đạn sắp hết, quân Ukraine đã chống trả bằng bất kỳ viên đạn nào còn lại trong kho. Nhưng Oleh cho biết mỗi quả đạn lính Ukraine bắn ra, quân Nga đáp lại bằng 8 hoặc 9 quả.
Hơn nữa, các lữ đoàn Ukraine thường sẽ luân chuyển binh lính ra khỏi các vị trí trực tiếp ở tiền tuyến sau nhiều ngày hoặc nhiều nhất là một tuần. Các lữ đoàn có thời gian tham chiến dài ngày sẽ được rút lui để nghỉ ngơi và tiếp tế. Nhưng điều đó đã không xảy ra ở Avdiivka.
Khi các đồng minh phương Tây không còn gửi vũ khí, nhiều binh sĩ ở phía đông bắt đầu cảm thấy bị bỏ rơi. Không có quân tiếp viện, không còn đạn dược và không nhận được lệnh gì mới, ý tưởng rút lui đã nảy sinh trong suy nghĩ của những người lính Ukraine.
Lực lượng Nga có nguồn cung quân số và đạn dược dường như vô tận và không sợ lãng phí. Giữa các cuộc không kích không ngừng nghỉ và sự tiến công của bộ binh Nga, quân Ukraine nhận thấy các lựa chọn của họ ngày càng thu hẹp. Oleh nói, với áp lực liên tục và thiếu sự giúp đỡ, binh lính đã bàn đến việc rút lui. “Các cuộc tấn công liên tục của họ khiến chúng tôi kiệt sức”.
Hình ảnh vệ tinh chụp ngày 26/2 cho thấy nhà máy than cốc của Avdiivka sau khi quân Ukraine rút khỏi thị trấn. Ảnh: Planet Labs
Vào ngày 8/2, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đã sa thải tư lệnh quân đội Ukraine, Tướng Valerii Zaluzhnyi. Đây là cuộc cải tổ lớn nhất của quân đội kể từ khi bắt đầu xung đột.
Ngày hôm sau, bên ngoài Avdiivka, các sĩ quan chiến đấu tập trung tại một trạm chỉ huy cách nhà máy than cốc vài km. Tại đây đã xảy ra cuộc thảo luận sôi nổi, sau đó người chỉ huy cùng 2 người lính rời đi trên một chiếc ô tô.
Không rõ điều gì đã xảy ra tiếp theo, nhưng một trong 2 người lính này được phát hiện đã chết gần đó vì vết thương do đạn bắn. Chỉ huy và người lính còn lại vẫn chưa được tìm thấy.
Ngày 15/2, Lữ đoàn 110 – nhóm đã chiến đấu từ tháng 3/2022 – nhận được lệnh rút khỏi Avdiivka vào ban đêm. Ngày 17/2, Nga tuyên bố kiểm soát Avdiivka và nhà máy than cốc của thị trấn này.
Hoài Phương (theo AP)
