Quan chức Ukraine nói nước này không chấp nhận tạm dừng chiến sự, sẽ tiếp tục nỗ lực giành lại kiểm soát các vùng lãnh thổ Nga chiếm đóng.
“Tổng thống và đội ngũ của ông ấy sẽ không bao giờ đồng ý hay chấp nhận đóng băng cuộc xung đột. Xã hội Ukraine cũng sẽ không chấp nhận điều này”, Andriy Yermak, chánh văn phòng của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, ngày 14/1 cho biết. “Điều mà Ukraine cần là hòa bình. Chúng tôi muốn ngăn chặn bất kỳ hành động gây hấn tiềm ẩn nào trong tương lai”.
Ông Yermak đưa ra phát biểu sau khi đồng chủ trì cuộc họp thứ 4 cấp cố vấn an ninh quốc gia về vấn đề hòa bình tại Ukraine, tổ chức tại Davos, Thụy Sĩ. Hội nghị năm nay có sự tham gia của 81 nước và tổ chức quốc tế, tăng 15 đại diện so với vòng thứ ba ở Malta.
Các bên tham dự đã thảo luận về 5 điểm còn lại trong kế hoạch hòa bình 10 điểm mà ông Zelensky đề xuất hồi tháng 11/2022, sau khi đã bàn bạc về 5 điểm đầu tiên trong hội nghị lần thứ ba.
Tóm tắt kết quả sự kiện, ông Yermak cho biết các bên đều có chung tầm nhìn về các nguyên tắc cơ bản trong việc thiết lập lại hòa bình ở Ukraine, đó là đảm bảo độc lập, toàn vẹn lãnh thổ của nước này và phù hợp với Hiến chương Liên Hợp Quốc. Dù vậy, ông thừa nhận hội nghị vẫn còn chia rẽ về cách thức cụ thể để thực hiện kế hoạch.
“Điều quan trọng là tất cả các nước tham gia đều muốn giúp chấm dứt cuộc xung đột và thiết lập lại hòa bình. Tuy nhiên, vẫn còn các ý kiến, quan điểm khác nhau về cách thức làm điều này”, quan chức Ukraine cho hay.
Lực lượng Ukraine tác chiến trong bức ảnh đăng ngày 13/1. Ảnh: Quân đội Ukraine
Ông Yermak cũng bác bỏ thông tin một số đối tác của Ukraine đang gây sức ép buộc Kiev phải nhượng bộ lãnh thổ cho Nga.
“Các đối tác đã biết rõ và hoàn toàn tôn trọng quan điểm của chúng tôi. Tôi đã tham gia tất cả các hội nghị trực tuyến cấp cao, bao gồm các cuộc gặp có sự góp mặt của lãnh đạo các nước, song chưa từng nghe ai đề cập đến các nhượng bộ mà chúng tôi đã khẳng định là không chấp nhận, bao gồm vấn đề về bán đảo Crimea”, ông nói.
Tháng 12 năm ngoái, thượng nghị sĩ Mỹ JD Vance nói Nga và Ukraine cần đàm phán và chấp nhận “từ bỏ thứ mà họ không muốn nhượng bộ” để chấm dứt cuộc xung đột, ám chỉ việc Kiev chấp nhận mất những vùng lãnh thổ Moskva đang kiểm soát ở Ukraine.
Stian Jenssen, chánh văn phòng tổng thư ký NATO, trước đó cũng gợi ý Ukraine nên nhượng lãnh thổ cho Nga để được kết nạp vào liên minh, song bị Kiev chỉ trích mạnh mẽ và phải đưa ra lời xin lỗi.
Xung đột Nga – Ukraine chuẩn bị bước sang năm thứ ba song vẫn chưa có dấu hiệu sắp chấm dứt. Trong chuyến thăm Estonia hôm 12/1, Tổng thống Zelensky cho biết Kiev sẽ không chấp nhận ngừng bắn với Nga, do điều này chỉ tạo cơ hội để Moskva tích lũy vũ khí và quay lại tấn công Ukraine sau đó.
Cục diện chiến sự Nga – Ukraine. Đồ họa: RYV
Tổng thống Vladimir Putin hồi tháng 12 năm ngoái cho biết Nga sẵn sàng đàm phán với Ukraine, Mỹ và châu Âu về tương lai của Kiev, dựa trên lợi ích quốc gia của Moskva. Ông trước đó cũng nhiều lần đề cập việc thảo luận giải pháp chấm dứt xung đột tại Ukraine, song giới chức phương Tây cho rằng lãnh đạo Nga sẽ chờ kết quả bầu cử Mỹ 2024 trước khi tiến hành các nỗ lực đàm phán thực sự.
Phạm Giang (Theo Ukrainska Pravda, RL, Reuters)
