Ukraine từng được ví như rổ bánh mì của châu Âu nhưng giờ ngành nông nghiệp của nước này lâm cảnh chật vật do xung đột với Nga, khiến nhiều cảng xuất khẩu ở biển Đen bị phong tỏa trong khi đất đai trồng trọt bị phá hủy vì bom mìn. Ukraine đã tìm cách xuất khẩu ngũ cốc vào châu Âu bằng đường bộ nhưng bị phản đối tại các nước láng giềng, nơi nhiều nông dân phàn nàn với chính phủ sở tại vệ việc nông sản bị cạnh tranh không công bằng.
Nông dân Ba Lan biểu tình với biểu ngữ “Ngừng phá hoại nền nông nghiệp Ba Lan” tại cửa khẩu Dorohusk ngày 9.2
Tuần trước, các nông dân Ba Lan biểu tình tại biên giới, cho xe kéo chặn các tuyến đường ở 3 cửa khẩu với Ukraine nhằm cản trở việc nhập khẩu ngũ cốc giá rẻ từ nước láng giềng. Theo AFP, một số xe tải chở ngũ cốc của Ukraine sau khi đi vào EU đã bị cạy cửa, khiến ngũ cốc đổ ra ngoài.
Bộ Nông nghiệp Ukraine ngày 12.2 lên án hành động cố tình phá hoại của những người biểu tình Ba Lan và kêu gọi nhà chức trách sở tại nhanh chóng trừng phạt thủ phạm.
Tổng thống Ba Lan ‘vạ miệng’ khi phát biểu về Crimea
“Trong 2 năm, các nông dân Ukraine đã làm việc dưới làn đạn liên tục của kẻ thù và chịu tổn thất to lớn. Họ thu hoạch được số ngũ cốc này với sự khó khăn vô cùng và đôi khi là trả giá bằng cả tính mạng”, Bộ Nông nghiệp Ukraine nói. Thứ trưởng Kinh tế Ukraine Taras Kachka cho rằng chính quyền Ba Lan nếu không phản ứng sẽ dẫn đến sự bài ngoại và bạo lực chính trị.
Cảnh sát Ba Lan ngày 12.2 xác nhận đã kiểm tra hiện trường vụ phá hoại và thẩm vấn nhân chứng trước khi gửi bằng chứng cho cơ quan công tố xem xét. Phát ngôn viên Agnieszka Kepka của Văn phòng công tố quận tại Lublin (Ba Lan) cho biết số ngũ cốc bị đổ ra ngoài có lẽ không thể sử dụng được nữa và cơ quan đã mở cuộc điều tra đối với hành vi vi phạm an ninh hải quan và phá hoại tài sản.
Xe chở ngũ cốc của Ukraine gần cửa khẩu Dorohusk hồi tháng 11.2023
Việc phản đối của nông dân trong nước đặt ra tình huống khó xử cho chính quyền Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk, người đã tìm cách cải thiện quan hệ với Ukraine từ khi lên nắm quyền vào năm ngoái.
Trả lời báo chí trước cuộc đối thoại với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tại Paris ngày 12.2, ông Tusk hứa sẽ tìm giải pháp chung về vấn đề an ninh lương thực nhưng cũng lưu ý lợi ích của nông dân Ba Lan. “Khó để tìm thấy một chính trị gia ủng hộ Ukraine mạnh mẽ hơn tôi tại châu Âu. Nhưng chúng ta cũng cần tính đến lợi ích an ninh lương thực của Ba Lan và châu Âu”, ông Tusk, cựu Chủ tịch Hội đồng châu Âu nói.
Nông sản Ukraine bị đổ từ xe tải xuống đường ở Ba Lan
Trước đó một ngày, ông Tusk khẳng định sẽ không thay đổi gì trong chính sách giúp đỡ của Ba Lan dành cho Ukraine trong cuộc chiến chống lại lực lượng Nga. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh sẽ bảo vệ nông dân và tài xế xe tải Ba Lan trước sự cạnh tranh không công bằng.
Vị lãnh đạo cảnh báo rằng nếu những phàn nàn của cộng đồng doanh nghiệp Ba Lan không được giải quyết, thái độ chống Ukraine có thể sẽ tăng lên.
