Tuyển sinh lớp 10 ở TP.HCM năm nay sẽ ‘dễ thở’ hơn?

Theo Sở GD-ĐT TP.HCM, năm học 2024 – 2025 toàn TP chỉ có 89.649 học sinh lớp 9 dự kiến tốt nghiệp THCS. Trong khi đó năm trước con số này là 115.759 em.

Trường nổi tiếng tăng chỉ tiêu

Sở GD-ĐT TP.HCM cho biết những năm gần đây số học sinh không đăng ký dự thi vào lớp 10 công lập khoảng 14.000 – 16.000 em, tùy từng năm. Lý do vì số học sinh này đã chủ động chọn loại hình học tập khác như: học nghề, học lớp 10 ở trường THPT tư thục, trường quốc tế, du học…

Như vậy, nếu năm nay cũng giống như mọi năm thì TP chỉ có khoảng 76.000 học sinh dự thi vào lớp 10 công lập.

Trong khi đó, năm học 2024 – 2025, các trường THPT công lập trên địa bàn TP tuyển 77.355 học sinh. Nếu chỉ tiêu này vẫn được giữ nguyên thì có lẽ năm nay TP.HCM không cần phải thi tuyển sinh lớp 10 (?!).

Tuy nhiên, con số 77.355 là chỉ tiêu đã được tăng lên sau khi Sở GD-ĐT TP.HCM nhận thấy thực trạng số học sinh lớp 9 năm đó tăng cao kỷ lục, nhiều phụ huynh, giáo viên lo lắng vì tỉ lệ “chọi” vào lớp 10 quá cao… Còn chỉ tiêu ban đầu chỉ có 71.820 học sinh.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, một lãnh đạo Sở GD-ĐT TP.HCM cho hay: “TP không thể tuyển 100% học sinh tốt nghiệp THCS vào lớp 10 công lập. Vì việc xác định tỉ lệ tuyển sinh lớp 10 công lập phải căn cứ vào định hướng phân luồng học sinh.

Cụ thể là căn cứ vào khoản 2 điều 1 quyết định số 522/QĐ-TTg ngày 14-5-2018 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt đề án “Giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông giai đoạn 2018 – 2025”.

Trong đó, mục tiêu cụ thể đến năm 2020 phấn đấu ít nhất 30% học sinh tốt nghiệp THCS tiếp tục học tập tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo trình độ sơ cấp, trung cấp; đối với các địa phương có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn đạt ít nhất 25%.

Đến năm 2025, phấn đấu ít nhất 40% học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở tiếp tục học tập tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo trình độ sơ cấp, trung cấp; đối với các địa phương có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn đạt ít nhất 30%”.

Không những thế, năm học 2025 – 2026 là năm đầu tiên bốn trường THPT nổi tiếng ở TP.HCM ngưng tuyển sinh lớp 10 chuyên. Đó là THPT Gia Định, Nguyễn Thượng Hiền, Mạc Đĩnh Chi và Nguyễn Hữu Huân.

Ông Lâm Triều Nghi, hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Thượng Hiền, thông tin: “Những năm trước chúng tôi tuyển năm lớp chuyên, mỗi lớp 35 học sinh. Năm nay không tuyển lớp 10 chuyên nên nhà trường đề xuất với sở xin tăng thêm năm lớp 10 thường, mỗi lớp 45 học sinh.

Riêng chỉ tiêu tuyển lớp 10 tích hợp trường vẫn giữ nguyên là 3 lớp. Nếu đề xuất này được sở duyệt thì năm học tới Trường Nguyễn Thượng Hiền tuyển 18 lớp 10, tăng 225 học sinh vào lớp 10 thường so với năm trước”.

Tương tự, bà Nguyễn Ngọc Khánh Vân, hiệu trưởng Trường THPT Gia Định, cũng cho hay năm học tới nhà trường xin tăng chỉ tiêu tuyển sinh lớp 10 thường từ 13 lên 19 lớp so với năm trước, tương đương 855 học sinh. Đối với lớp 10 tích hợp trường vẫn tuyển 3 lớp, tương đương 105 học sinh.

Nếu những đề xuất trên được thông qua thì đây là một tin vui cho những thí sinh năm nay.

Tuyển bổ sung vào lớp 10 chuyên

TP.HCM đã thực hiện tuyển bổ sung vào lớp 10 công lập (lớp thường) từ năm 2023. Việc tuyển bổ sung được Sở GD-ĐT TP ra quyết định ngay sau khi các trường THPT kết thúc đợt 1 nhận hồ sơ nhập học vào lớp 10. Tức là những trường THPT không tuyển đủ chỉ tiêu sẽ tiếp tục được tuyển bổ sung.

Nguyên nhân khiến các trường không tuyển đủ chỉ tiêu vì nhiều học sinh đã thi tuyển lớp 10, đã đạt điểm chuẩn nhưng không nộp hồ sơ nhập học. Lý do không nhập học vì những học sinh đó chọn con đường học tập khác ngoài trường công lập.

Sau 2 năm thực hiện, các chuyên gia đã đánh giá đây là một quyết định mang tính nhân văn của Sở GD-ĐT TP.HCM. Mỗi năm, nhờ vào việc tuyển bổ sung mà khoảng 1.000 học sinh đã rớt cả 3 nguyện vọng vào lớp 10 công lập có một chỗ học trong trường công.

Thế nhưng dư luận cũng đã đặt câu hỏi: Tại sao TP.HCM chỉ tuyển bổ sung cho lớp 10 thường mà không tuyển bổ sung cho lớp 10 chuyên? Trong khi trên thực tế nhiều lớp chuyên ở 2 trường THPT chuyên Lê Hồng Phong và Trần Đại Nghĩa không tuyển đủ chỉ tiêu?

Sẽ không ít người thắc mắc thi vào lớp 10 chuyên rất khó mà tại sao học sinh đã đậu lại không nhập học? Bởi vì ở TP.HCM có 2 kỳ thi vào lớp 10 chuyên: một kỳ thi do Trường phổ thông Năng khiếu (Đại học Quốc gia TP.HCM) tổ chức và một kỳ thi do Sở GD-ĐT TP.HCM tổ chức.

Học sinh được đăng ký dự thi cả 2 kỳ thi trên và nhiều em đã đậu cả 2. Dĩ nhiên các em chỉ có thể chọn một nơi để học. Và việc các lớp chuyên ở trường này, trường kia tuyển không đủ chỉ tiêu là lẽ đương nhiên. Cũng có lẽ vì thế mà hằng năm Sở

GD-ĐT TP.HCM đều phải tổ chức thêm một kỳ thi tuyển bổ sung vào lớp 10 chuyên (những năm trước kỳ thi này tổ chức sau khi kết thúc học kỳ 1, năm nay thì tổ chức sau khi kết thúc năm học 2024 – 2025). Nhưng kỳ thi tuyển bổ sung này không được giới chuyên môn đánh giá cao. Bởi sau khi tổ chức thêm một kỳ thi tốn kém thì nhiều lớp chuyên vẫn không tuyển đủ chỉ tiêu.

Không chỉ giáo viên mà cả lãnh đạo các trường chuyên, phụ huynh và cả học sinh cũng mong mỏi một quyết định đúng đắn của Sở GD-ĐT TP trong việc tuyển sinh vào lớp 10 chuyên năm học tới.