Thích ứng để biến đổi, bài học từ Kent Cooper
Vào thời điểm tang lễ của Kent Cooper hồi tháng 2 năm 1965, dòng tin tức qua mạng lưới quốc tế Associated Press – tổ chức mà ông đã dành 40 năm xây dựng sự nghiệp – đã hoàn toàn dừng lại. Một phút ngừng hoạt động này thể hiện sự tôn kính cho người đàn ông đã làm thay đổi cách mà hàng triệu độc giả và thính giả tin cậy vào thông tin.
Gần một thế kỷ sau khi Cooper trở thành Tổng Giám đốc của hãng thông tấn AP, chúng ta còn nhiều điều để học từ sự nghiệp của ông và sự phát triển của tổ chức mà ông lãnh đạo. Một trong những bài học quan trọng nhất là sự hiểu biết về tầm quan trọng của việc điều chỉnh và thích ứng với sự biến đổi của thế giới.
Một trong những chiến lược thông minh của Cooper là khả năng đáp ứng nhanh chóng với sự biến động trong ngành tin tức. Khi đối mặt với sự cạnh tranh từ hãng tin United Press, Cooper không ngần ngại nới lỏng những hạn chế đã từng khiến tin tức của AP trở nên nhàm chán. Hành động này không chỉ giữ cho độc giả quan tâm mà còn chứng minh khả năng thích ứng của ngành báo chí.
Kent Cooper (thứ hai, từ trái qua) làm việc cho AP trong hơn bốn thập kỷ. Ảnh: Toronto Metropolitan University.
Cooper viết vào năm 1922: “Nếu một phóng viên không viết được câu chuyện về một nữ triệu phú kết hôn với anh công nhân nhà máy nghèo vì phóng viên đó hiểu rằng câu chuyện đó không phải là thứ của AP đang theo đuổi, thì đó là lỗi của người thẩm định tin tức và sai lầm này phải được công bố rộng rãi để mọi người được biết”.
Không chỉ là một nhà quản lý thông tin xuất sắc, Cooper còn là một người tiên phong trong việc áp dụng công nghệ mới cho lĩnh vực tin tức. Ông đã nhìn nhận sớm vai trò quan trọng của đài phát thanh và đóng góp vào sự phát triển của ảnh tin tức. Sự đổi mới của ông trong việc sử dụng Wirephoto, hệ thống truyền dẫn ảnh nhanh chóng, đã làm thay đổi cách báo chí hoạt động và đảm bảo tin tức được truyền tải nhanh chóng và chính xác.
Trong thời đại ngày nay, công nghệ đang ngày càng định hình ngành báo chí. Tuy nhiên, Cooper hàng chục năm trước đã chỉ ra rằng công nghệ chỉ là một công cụ, không phải mục tiêu cuối cùng. Điều quan trọng là sử dụng công nghệ để nâng cao chất lượng và khả năng tiếp cận thông tin, chứ không phải để biến đổi bản chất của báo chí. Khi mô hình tin tức trực tuyến đang phát triển nhanh chóng, sự chú ý đến chất lượng và tính chính xác vẫn là chìa khóa quan trọng.
Tầm nhìn của Cooper không chỉ giới hạn trong việc mở rộng và áp dụng công nghệ mà còn trong việc duy trì cam kết với sự chính xác và tính trung lập. Trong một thời kỳ mà tất cả các bên lợi dụng chính trị – từ Đông sang Tây và thông tin sai lệch ngày càng trở nên phổ biến, sự đặt lợi ích của công dân lên trên và cam kết với sự chính xác đã tạo nên một điểm nhấn tích cực trong lịch sử AP.
Ví dụ, ông duy trì mối quan hệ chặt chẽ với hãng thông tấn Đức Deutsches Nachrichtenbüro do Đức Quốc xã kiểm soát sau năm 1934. Bất chấp việc Cooper không tố cáo các hạn chế báo chí của Đức Quốc xã, song AP cũng không tích cực tham gia vào việc truyền bá tuyên truyền của Đức.
Cooper cũng thành lập liên minh với hãng thông tấn Rengo của Nhật Bản, mặc dù biết hãng này được chính phủ quân phiệt và đế quốc Nhật Bản trợ cấp rất nhiều. Sự cân bằng giữa khả năng tiếp cận và chấp nhận những giới hạn vẫn là một vấn đề lớn đối với các nhà báo ngày nay.
Kent Cooper không chỉ là một nhân vật trong lịch sử báo chí, mà còn là hình mẫu cho tương lai của nghề nghiệp này.
Trang bìa cuốn sách về Kent Cooper: “Mr. Associated Press: Kent Cooper and the Twentieth-Century World of News”. Ảnh: Amazon
Người làm báo: Nhân tố quyết định
Dù có bất kỳ sự cách tân nào trong công nghệ và mô hình kinh doanh, người làm báo vẫn là nhân tố quyết định nhất trong sự tồn tại của ngành báo chí. Họ không chỉ là người thu thập thông tin mà còn là những người nắm giữ quyền lực trong quá trình chọn lựa, biên tập và truyền đạt thông tin. Người làm báo giữ trách nhiệm đối với sự chính xác và độ tin cậy của tin tức, đó là lý do tại sao sức mạnh của họ luôn là quan trọng, không phụ thuộc vào bất kỳ công nghệ nào.
Công nghệ, mặc dù đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất và phân phối tin tức, nhưng không bao giờ có thể thay thế vai trò của con người. Máy móc có thể tự động hóa quá trình làm báo, nhưng sự sáng tạo, khả năng đánh giá, và đôi khi cả cảm nhận con người không thể được thay thế bằng trí tuệ nhân tạo. Công nghệ là một công cụ hỗ trợ, mang lại hiệu quả và tốc độ, nhưng nó không thể thay thế cái nhìn đa chiều và tư duy sáng tạo của người làm báo.
Mô hình kinh doanh của ngành báo chí đang phải đối mặt với những thách thức lớn từ sự thay đổi trong thói quen đọc tin tức và xu hướng tiêu dùng trực tuyến. Tuy nhiên, trong mọi thách thức đều đi kèm cơ hội. Công nghệ cũng mở ra những cánh cửa mới cho việc tạo ra các mô hình kinh doanh sáng tạo, từ việc tận dụng nền tảng trực tuyến cho đến việc phát triển nội dung tương tác và đa phương tiện.
Hãng tin AP vẫn đang đi đầu trong việc đổi mới công nghệ để thích ứng với báo chí trong thời đại mới. Ảnh AP
Người làm báo không chỉ là những người đưa tin mà còn là những người định hình ý kiến cộng đồng và xã hội. Trong một thế giới mà thông tin lan truyền nhanh chóng, quyền lực và trách nhiệm của họ trở nên ngày càng quan trọng. Công nghệ và mô hình kinh doanh có thể thay đổi, nhưng sự trung thực và trách nhiệm với người đọc là yếu tố không thể phải bỏ qua.
Kent Cooper để lại một di sản quan trọng cho báo chí thế giới. Sự nhìn nhận của ông về sự thay đổi và sự sáng tạo không chỉ là nguồn động viên cho những người làm báo ngày nay mà còn là một bài học quý giá về cách ngành tin tức có thể thích ứng và phát triển trong môi trường thay đổi nhanh chóng. Mặc dù công nghệ và mô hình tin tức có thể thay đổi, nhưng cam kết với sự chính xác, tính trung lập và sự đổi mới sẽ tiếp tục là những yếu tố chủ chốt để xây dựng một ngành báo chí mạnh mẽ và đáng tin cậy.
Nhớ về Kent Cooper để thấy rằng trong tương lai, người làm báo sẽ tiếp tục giữ vai trò quyết định trong ngành báo chí. Sự hiểu biết sâu rộng về xã hội, năng lực phân tích thông tin, và khả năng tương tác với độc giả sẽ là những yếu tố quyết định sức mạnh của họ. Công nghệ và mô hình kinh doanh có thể phát triển, nhưng sức mạnh của báo chí vẫn nằm trong tay những người làm báo – những người định hình, không chỉ là người truyền đạt thông tin.
Minh Anh
