Từng kêu gọi Mỹ đầu tư vào Ukraine, vì sao Tổng thống Zelensky lại “lắc đầu” với thỏa thuận đất hiếm?

Công nhân khảo sát mỏ quặng sắt Yeristovo và Poltava ở tỉnh Poltava, Ukraine. (Nguồn: Getty Images)

Thông tin trên được đưa ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố vào đầu tháng 2/2025 rằng, ông muốn Kiev trả lại phần nào khoản viện trợ của Washington bằng cách cung cấp các nguồn tài nguyên thiên nhiên của Ukraine.

Đất nước của ông Zelensky có tiềm năng lớn để trở thành một nhà cung cấp toàn cầu các nguyên liệu thô quan trọng cho quốc phòng, công nghệ và năng lượng tái tạo. Quốc gia này sở hữu trữ lượng titan và lithium lớn nhất ở châu Âu, mặc dù không thuộc nhóm khoáng sản đất hiếm.

Chưa dừng ở đó, Kiev còn sở hữu các mỏ berili, mangan, gali, urani, zirconi, than chì, apatit, fluorit và niken đáng kể.

Trong một bài đăng trên mạng xã hội X ngày 14/2, phóng viên Josh Rogin của Washington Post cho biết, nhiều nhà lập pháp tham dự Hội nghị An ninh Munich “bật mí” rằng phái đoàn Quốc hội Mỹ đã trình cho Tổng thống Zelensky một văn bản, yêu cầu ông ký, trong đó nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ được quyền tiếp cận 50% trữ lượng khoáng sản tương lai của quốc gia Đông Âu.

Tuy nhiên, Tổng thống Zelensky đã từ chối đề nghị này một cách lịch sự.

Hãng tin Reuters cũng dẫn lời các thành viên giấu tên của phái đoàn Ukraine tham dự hội nghị, xác nhận thông tin tương tự.

Cuộc họp giữa ông Zelensky và nhóm các nhà lập pháp Mỹ kéo dài khoảng 90 phút.

Theo các nguồn tin này, Tổng thống Zelensky cảm thấy mình bị yêu cầu ký một thỏa thuận mà ông chưa có thời gian để xem xét kỹ lưỡng. Một số nguồn còn cho rằng đề xuất này là không công bằng đối với Ukraine, vì họ vẫn cần giải quyết nhiều vấn đề chi tiết.

Trước đó, người đứng đầu Ukraine đã kêu gọi các công ty Mỹ đầu tư vào đất hiếm, gọi đây là “mũi nhọn kinh tế quan trọng”. Ông Zelensky nhấn mạnh nước này sẽ không “cho đi” tài nguyên của mình mà đề xuất quan hệ đối tác đôi bên có lợi để cùng nhau khai thác.