Trường đại học chờ hướng dẫn quy đổi điểm

Đó là những điểm mới trong quy chế tuyển sinh đại học, cao đẳng ngành giáo dục mầm non năm 2025 mà Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa chính thức ban hành.

Tạo công bằng trong xét tuyển

Quy chế mới cũng đã bỏ yêu cầu chương trình đào tạo, mỗi ngành, mỗi chương trình có tối đa 4 tổ hợp xét tuyển; thí sinh được xét tuyển không giới hạn số tổ hợp xét tuyển.

Tuy nhiên để đảm bảo chất lượng đầu vào cho bậc đại học, quy chế mới quy định tổ hợp xét tuyển phải có ít nhất 3 môn phù hợp, trong đó môn toán hoặc ngữ văn chiếm ít nhất 25% trọng số. Từ năm 2026 số môn chung của các tổ hợp phải đóng góp ít nhất 50% trọng số tính điểm xét.

Với điểm cộng, bộ yêu cầu thí sinh có điểm cộng không vượt quá 10% mức điểm tối đa của thang điểm xét (ví dụ với thang điểm 30, tối đa là 3 điểm).

Ngoài ra, quy chế mới quy định các trường có thể quy đổi các chứng chỉ ngoại ngữ thành điểm môn ngoại ngữ để đưa vào tổ hợp môn xét tuyển, nhưng điểm môn ngoại ngữ được quy đổi từ các chứng chỉ ngoại ngữ có trọng số tính điểm xét không được vượt quá 50%.

TS Lê Anh Đức, trưởng phòng quản lý đào tạo Đại học Kinh tế quốc dân, cho rằng các điều chỉnh trong quy chế tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2025 về cơ bản tạo thuận lợi cho các cơ sở đào tạo và thí sinh trong công tác xét tuyển theo hướng tinh gọn, công bằng và hiệu quả hơn.

Trong đó, có ba điểm mới căn bản tác động lớn tới hệ thống. Thứ nhất, việc bỏ xét tuyển sớm, tất cả hệ thống đều xét tuyển theo kế hoạch chung sau khi có kết quả thi tốt nghiệp THPT giúp cho thí sinh không bị phân tán vào việc xét tuyển sớm như trước kia, tập trung cho việc học tập ở bậc THPT và tham gia vào các kỳ thi đánh giá năng lực, chuẩn bị các điều kiện tốt nhất để tham gia vào kỳ xét tuyển sinh.

Thứ hai, việc quy định chung các cơ sở đào tạo phải xác định quy tắc quy đổi tương đương ngưỡng đầu vào và điểm trúng tuyển của các phương thức tuyển sinh, phương thức xét tuyển, tổ hợp xét tuyển giúp các cơ sở đào tạo không cần phân bổ chi tiêu riêng cho từng phương thức, tổ hợp xét tuyển mà sẽ thực hiện xét tuyển đồng thời chung cùng hệ thống. 

Điều này đảm bảo sự tinh gọn hơn trong các khâu xét tuyển so với trước đây. Trước đây các cơ sở đào tạo có thể thực hiện xét tuyển nhiều lần với các phương thức xét tuyển khác nhau và có nhiều điểm chuẩn trúng tuyển khác nhau tương ứng với các phương thức xét tuyển với cùng một mã xét tuyển.

Thứ ba, việc Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ có hướng dẫn chung cho các cơ sở đào tạo trong quy đổi tương đương cũng là một điều chỉnh thuận lợi, giúp đảm bảo tính thống nhất trong toàn hệ thống khi quy đổi và có thể sử dụng dữ liệu về kết quả thi của năm nay để phân tích. Điều này tăng tính chính xác và tin cậy của việc quy đổi tương đương.

Lo khi mỗi trường làm một kiểu

Theo TS Lê Anh Đức, trên thực tế, Đại học Kinh tế quốc dân đã nghiên cứu và đã có quy tắc quy đổi tương đương dựa trên việc phân tích dữ liệu về đầu vào, kết quả học tập của hơn 20.000 sinh viên trúng tuyển trong ba năm vừa qua.

Ông Đức cho biết dự kiến muộn nhất tuần đầu tháng 4-2025, Đại học Kinh tế quốc dân sẽ công bố đề án tuyển sinh cập nhật các thông tin mới nhất phù hợp với các sửa đổi trong quy chế Bộ Giáo dục và Đào tạo mới ban hành.

“Về cơ bản các thay đổi của quy chế năm nay đều hướng tới tạo điều kiện thuận lợi cho các thí sinh trong việc xét tuyển. Dù quy tắc quy đổi tương đương như thế nào thì chắc chắn các thí sinh có năng lực tốt thể hiện qua các kết quả kỳ thi đánh giá năng lực/đánh giá tư duy, thi tốt nghiệp THPT… vẫn sẽ có nhiều cơ hội trúng tuyển vào các trường, ngành tốt”, ông Đức nói.

Theo TS Hoàng Ngọc Vinh – nguyên vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ Giáo dục và Đào tạo, quy chế tuyển sinh đại học, cao đẳng mới cho thấy Bộ Giáo dục và Đào tạo đã cố gắng tiếp thu những ý kiến của các cán bộ tuyển sinh lâu năm ở các trường đại học để đưa ra những thay đổi trong quy chế năm nay như bỏ xét tuyển sớm, thí sinh xét học bạ phải xét cả năm học lớp 12, giới hạn điểm cộng không quá 10% tổng điểm…

Ông Vinh nhận định lo ngại lớn nhất hiện tại là việc các trường đại học sử dụng nhiều phương thức tuyển sinh sẽ phải xác định quy tắc quy đổi tương đương ngưỡng đầu vào và điểm trúng tuyển tất cả các phương thức, tổ hợp về một thang điểm chung. 

Thực tế, nhiều trường đang lo lắng loạn hệ số quy đổi do “mỗi trường một công thức, không trường nào quy đổi giống trường nào”.

“Bộ Giáo dục và Đào tạo phải có hướng dẫn cụ thể để các trường thực hiện quy đổi điểm chuẩn, cơ sở khoa học quy đổi dựa vào đâu để không gây bất công bằng, bất bình đẳng”, ông Vinh nói, đồng thời nhấn mạnh đây là việc cần làm ngay.

Cần sớm có hướng dẫn chi tiết

ThS Phạm Thái Sơn, giám đốc Trung tâm tuyển sinh và truyền thông Trường đại học Công Thương TP.HCM, cũng cho rằng quy chế tuyển sinh đại học năm 2025 có một số điều chỉnh mới phù hợp với các trường đại học và thí sinh, trong đó việc quy định mở rộng tổ hợp xét tuyển giúp các trường đại học thu hút thêm nhiều thí sinh và mở ra cơ hội cho những em có thế mạnh ở các môn học khác nhau.

“Lợi ích của việc mở rộng tổ hợp xét tuyển giúp thí sinh có nhiều lựa chọn hơn, không bị bó hẹp trong một nhóm môn cố định. Các em có thể chọn tổ hợp phù hợp nhất với thế mạnh và sở trường của mình, tránh tình trạng phải cố gắng học giỏi các môn không phải thế mạnh.

Điều này tạo ra sự linh hoạt hơn trong định hướng nghề nghiệp, đặc biệt là những thí sinh đã học các môn không thuộc tổ hợp truyền thống của ngành nhưng vẫn có cơ hội xét tuyển mà không cần học lại từ đầu”, ông Sơn phân tích.

Tuy nhiên, ông Sơn cũng cảnh báo việc nếu mở rộng quá nhiều tổ hợp xét tuyển mà không có các tiêu chí đánh giá rõ ràng có thể dẫn đến tình trạng chất lượng đầu vào không đồng đều.

Một số tổ hợp có thể không phản ánh đúng năng lực cần thiết cho ngành học, đặc biệt là những ngành yêu cầu kiến thức nền tảng vững như y dược, kiến trúc, kỹ thuật, công nghệ…

“Bên cạnh đó, theo quy định nêu trong quy chế, các trường đại học phải xây dựng và công khai bảng quy đổi điểm giữa các phương thức xét tuyển như thi THPT, học bạ, chứng chỉ quốc tế…

Việc quy đổi điểm phải đảm bảo công bằng, không gây bất lợi hay ưu tiên quá mức cho một nhóm thí sinh nào. Ví dụ, chứng chỉ IELTS 6.5 có thể quy đổi thành 8 hay 9 điểm môn tiếng Anh trong tổ hợp D01 hay khối nào đó có môn tiếng Anh.

Việc quy đổi cần phải tính thêm nhiều hệ số phụ khác, nhưng chưa chắc đã chuẩn vì không biết đề thi năm nay như thế nào, số lượng và chất lượng của thí sinh nộp hồ sơ ra sao… Do vậy, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần sớm có hướng dẫn chi tiết về việc này”, ông Sơn kiến nghị.