Trung Quốc giảm sản lượng thép, cơ hội nào cho Việt Nam?

Trung Quốc đề xuất cắt giảm sản xuất thép

Đây là lần đầu tiên Ủy ban Phát triển và Cải cách Quốc gia Trung Quốc đề xuất cắt giảm sản xuất thép trong các kế hoạch. Trong khi đó, xuất khẩu thép từ Trung Quốc đã đạt khoảng 110 triệu tấn trong năm 2024, mức cao nhất trong 9 năm qua.

Mặc dù Bắc Kinh đã thực hiện một số biện pháp để giảm sản lượng thép nhằm giảm phát thải carbon, sản lượng thép hàng năm vẫn duy trì trên mốc một tỷ tấn.

Xuất khẩu thép từ Trung Quốc đã đạt khoảng 110 triệu tấn trong năm 2024, mức cao nhất trong 9 năm qua. Ảnh minh họa

Theo một báo cáo chính thức, Chính phủ Trung Quốc giờ đây sẽ tập trung vào việc triển khai các biện pháp giải quyết các vấn đề cơ cấu trong các ngành công nghiệp chủ chốt và ngừng cuộc đua cạnh tranh thông qua việc điều chỉnh công nghiệp. Tuy nhiên, lượng thép cụ thể mà Chính phủ Trung Quốc dự định cắt giảm vẫn chưa được công bố. Nhiều người cho rằng động thái mới của Trung Quốc có thể mang lại lợi ích không chỉ cho các nhà sản xuất thép trong nước mà còn cho các thị trường quốc tế.

Cụ thể, thứ nhất, giảm áp lực cạnh tranh từ thép giá rẻ. Nếu sản lượng thép của Trung Quốc giảm, Việt Nam sẽ có cơ hội duy trì và phát triển thị trường thép nội địa mà không phải chịu sự cạnh tranh quá lớn từ thép giá rẻ của Trung Quốc.

Thứ hai, chính sách tái cấu trúc của Trung Quốc có thể dẫn đến việc sản xuất thép chất lượng cao tăng lên, thay vì sản xuất thép giá rẻ và chất lượng thấp. Điều này có thể mở ra cơ hội cho các nhà sản xuất thép Việt Nam, đặc biệt là những công ty có khả năng sản xuất thép chất lượng cao, gia tăng xuất khẩu và cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Các thị trường yêu cầu thép chất lượng cao, như các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng lớn, có thể sẽ là một cơ hội lớn cho ngành thép Việt Nam.

Thứ ba, tăng cường xuất khẩu sang các thị trường mới: Việc Trung Quốc cắt giảm sản lượng thép sẽ tạo ra khoảng trống trong các thị trường xuất khẩu, đặc biệt là ở các quốc gia đang thiếu hụt nguồn cung thép. Việt Nam có thể tận dụng cơ hội này để mở rộng thị phần thép của mình tại các thị trường châu Á, châu Âu và Mỹ. Việc này cũng sẽ giúp Việt Nam cải thiện cán cân thương mại trong ngành thép.

Bên cạnh những thuận lợi, ngành thép Việt Nam cũng phải đối diện với những khó khăn tiềm ẩn. Cụ thể là việc giảm nhu cầu quặng sắt và ảnh hưởng đến nguyên liệu sản xuất. Một trong những rủi ro lớn từ động thái này của Trung Quốc là sự giảm sút trong nhu cầu quặng sắt, nguyên liệu quan trọng để sản xuất thép. Theo các dự báo, nếu sản lượng thép của thị trường Trung Quốc giảm khoảng 50 triệu tấn, nhu cầu quặng sắt toàn cầu có thể giảm khoảng 1%. Điều này có thể ảnh hưởng đến ngành khai thác quặng sắt của Việt Nam, đặc biệt khi Việt Nam là một trong những nước xuất khẩu quặng sắt lớn. Việc giá quặng sắt giảm cũng có thể làm ảnh hưởng đến doanh thu của các công ty khai thác và sản xuất thép trong nước.