Trồng loại quả ví như “vua trái cây” nhiệt đới, cả làng này ở Đắk Nông rủng rỉnh tiền

Xoài bén rễ, bà con bản Cao Lạng bớt khổ, làm ăn khấm khá từng ngày

Theo anh Mã Văn Hùng, Trưởng bản Cao Lạng, xã Đắk Gằn, huyện Đắk Mil (Đắk Nông), trước đây, bà con nông dân ở bản chủ yếu canh tác các loại cây trồng ngắn ngày, như đậu bắp, nhưng hiệu quả kinh tế mang lại rất thấp. 

Đời sống của người dân trong bản gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo ở bản Cao Lạng lên đến khoảng 60%.

Tuy nhiên, nhờ chuyển đổi sang trồng xoài, hiện nay cả bản chỉ còn duy nhất một hộ nghèo và 8 hộ cận nghèo.

Bước ngoặt bắt đầu từ năm 2006 khi anh Mã Văn Hùng là một trong những người tiên phong đưa cây xoài về bản Cao Lạng.

Nhận thấy loại cây này phù hợp với thổ nhưỡng và mang lại giá trị kinh tế cao, đến năm 2012, huyện Đắk Mil đã hỗ trợ mỗi hộ dân ở xã Đắk Gần 4 triệu đồng để mua cây giống trồng xoài.

Nhờ đó, diện tích trồng xoài ở bản Cao Lạng không ngừng mở rộng. Hiện nay, hầu như mỗi hộ gia đình đều sở hữu ít nhất 1ha đất trồng xoài, giúp đời sống người dân ngày càng khởi sắc.

Theo anh Hùng, thách thức lớn nhất trong trồng xoài là giai đoạn kích thích ra hoa trái mùa, vì phụ thuộc nhiều vào điều kiện thời tiết. Nếu gặp mưa hoặc sương muối, tỷ lệ đậu quả sẽ rất thấp.

Tuy nhiên, nhờ nỗ lực và kinh nghiệm canh tác, người dân trong bản đã từng bước khắc phục khó khăn và nâng cao năng suất.

Gia đình anh Hùng hiện sở hữu 2ha trồng các giống xoài như xoài Thái, Đài Loan xanh, Đài Loan tím, với doanh thu năm 2024 đạt khoảng 400 triệu đồng.

Đang kiểm tra vườn xoài xanh tốt, anh Đàm Văn Tiến (cùng là những người tiên phong trồng xoài ở bản Cao Lạng) với hơn 2ha trồng khoảng 800 cây xoài phấn khởi kể:

“Lúc mới trồng cũng lo lắm! Không biết đất có hợp không, cây có chịu lớn không, rồi đầu ra thế nào. Nhưng trồng riết cũng quen, giờ vườn cũng coi như ổn định rồi.

Tính ra, mỗi cây cũng được tầm 70-80kg/vụ. Gom góp cả năm, cũng kiếm được đâu đó 500 triệu. Cũng đủ lo cho gia đình, trang trải cuộc sống”, anh Tiến nói.

Trên đường chở “xoài cóc” (trái nhỏ chỉ bằng quả trứng gà) đi bán, anh Phùng Văn Quang, ở bản Cao Lạng, vui vẻ chia sẻ: “Nhà tôi có gần 700 cây xoài, trồng từ năm 2012. Hồi đó, bà con trong bản bắt đầu chuyển sang trồng xoài, nhờ vậy mà cuộc sống ngày càng khá lên.

Năm 2024, thời tiết thất thường, giá cả lúc lên lúc xuống, nhưng nhờ vườn xoài, gia đình tôi vẫn kiếm được khoảng 300 triệu đồng. Có vất vả nhưng so với trước kia, giờ đỡ lo cái ăn, cái mặc nhiều rồi.”

Anh Phùng Văn Quang, người bản Cao Lạng, chở bốn giỏ xoài cóc đầy ắp sau xe, chuẩn bị đem ra chợ bán kiếm thêm thu nhập.

Chị Lê Thị Hằng, ở xã Đắk Gằn, vừa bày xoài ra sạp trước nhà để bán, vừa cười nói:

“Nhà tôi có hơn 200 cây xoài, mỗi năm thu được cỡ 5-7 tấn. Xoài chín tới đâu hái tới đó, chủ yếu bán lẻ và gửi xe ra mấy tỉnh ngoài Bắc. 

Không chỉ có xoài, tôi còn trồng xen mít, cà phê, tiêu, sầu riêng nữa. Cứ mỗi thứ một ít, cây nào tới mùa thì bán, xoay vòng vậy mà quanh năm lúc nào cũng có đồng ra đồng vô.”

Sạp xoài nhỏ của chị Lê Thị Hằng ngay trước cửa nhà bày đủ loại xoài đặc trưng của xã. Những trái xoài to tròn, quả nằm trên cân nặng đến 1,3kg.

Từ chỗ làm ăn chật vật, nay bản Cao Lạng thành vùng trồng xoài công nghệ cao

Theo ông Hồ Hải Kiều, Bí thư Đảng ủy xã Đắk Gằn, xoài hiện là cây trồng phù hợp nhất với thổ nhưỡng và khí hậu địa phương, mang lại hiệu quả kinh tế tốt, giúp người dân cải thiện thu nhập và nâng cao đời sống.

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ rệt, người trồng xoài vẫn đối mặt với không ít thách thức. Việc thiếu nước tưới vào mùa khô, giá cả thị trường biến động và chi phí vận chuyển cao do hạ tầng giao thông chưa phát triển đồng bộ đang là những trở ngại lớn.

Ông Hồ Hải Kiều, Bí thư Đảng ủy xã Đắk Gằn, cùng bà con bản Cao Lạng đi thăm vườn xoài, lắng nghe chia sẻ của nông dân về mùa vụ và cách chăm sóc cây xoài.

Toàn xã Đắk Gằn hiện có 829ha trồng xoài, trong đó 298ha đã được cấp tem truy xuất nguồn gốc, giúp nâng cao uy tín và khả năng cạnh tranh trên thị trường.

Đáng chú ý, ngày 13/12/2024, UBND tỉnh Đắk Nông đã ban hành Quyết định số 1540, công nhận vùng sản xuất xoài ứng dụng công nghệ cao tại xã Đắk Gằn, huyện Đắk Mil.

Với quy mô 343ha đạt chứng nhận VietGAP, vùng sản xuất này tập trung tại thôn Tân Lập, thôn Trung Hòa và bản Cao Lạng, thu hút sự tham gia của 3 tổ chức (Hợp tác xã Nông nghiệp Thương mại Dịch vụ xoài Đắk Gằn; Tổ hợp tác xoài VietGAP bản Co Lạng; Hội xoài VietGAP Đắk Gần) và 254 hộ dân. Năm 2021, sản phẩm xoài Đắk Gằn cũng đã được UBND tỉnh chứng nhận đạt OCOP hạng 3 sao.

Hiện nay, địa phương phát triển chủ yếu 5 giống xoài gồm: xoài Đài Loan xanh (gần 500ha, chiếm 40%), xoài ba mùa (150ha, 18%), xoài Đài Loan đỏ (100ha, 12%), xoài Úc (50ha, 6%) và xoài Thái (hơn 50ha, 6%).

Theo báo cáo của UBND xã Đắk Gằn, sản lượng xoài thu hoạch trung bình mỗi năm của xã đạt từ 15.000 – 16.000 tấn, góp phần khẳng định thương hiệu xoài Đắk Gằn trên thị trường trong nước và xuất khẩu.

Nhờ chuyển sang trồng xoài – loại trái cây được mệnh danh là “vua trái cây” nhiệt đới – cuộc sống bà con bản Cao Lạng, xã Đắk Gằn, huyện Đắk Mil ngày càng khấm khá. Nhiều gia đình đã xây được nhà kiên cố, cả bản giờ chỉ còn duy nhất 1 hộ nghèo.

Nhờ chuyển đổi cây trồng hợp lý, bản Cao Lạng từ một vùng đất nghèo khó nay đã vươn mình trở thành điểm sáng trong phát triển kinh tế nông nghiệp.

Dù vẫn còn những thách thức, nhưng với sự hỗ trợ từ chính quyền và tinh thần kiên trì, sáng tạo của người dân, cây xoài đang dần khẳng định vị thế là cây trồng chủ lực của địa phương, mở ra hướng phát triển bền vững và thịnh vượng cho bà con nơi đây.