Huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn là 1 trong 74 huyện nghèo của cả nước. Nhằm giảm nghèo đối với đồng bào dân tộc thiểu số, thời gian qua, huyện Văn Quan đã xây dựng nhiều mô hình sản xuất hiệu quả. Các mô hình này đã tác động tích cực đến đời sống, cũng như công tác giảm nghèo của địa phương.
Nuôi vịt suối đặc sản, phát triển mô hình vườn – chuồng – rừng
Vợ chồng chị Nguyễn Thị Mận, anh Triệu Văn Thắng (dân tộc Nùng) ở thôn Khuân Pẩu, xã Điềm He, huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn là điển hình nông dân vươn lên thoát nghèo, phát triển kinh tế hiệu quả ở địa phương.

Chị Nguyễn Thị Mận ở thôn Khuân Pẩu, xã Điềm He, huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn giới thiệu mô hình trồng ổi với lãnh đạo xã. Ảnh: Thu Hà
Dẫn chúng tôi ra thăm vườn rau trồng la liệt các loại rau xanh non mơn mởn, rồi đến thăm vườn cây ăn quả trồng ổi, trồng bưởi diễn, bưởi da xanh của mình, chị Mận phấn khởi cho biết: “Gia đình chị từng là hộ nghèo của xã, năm 2021 chị được hỗ trợ vay vốn ưu đãi để vươn lên thoát nghèo. Chọn mô hình vườn – chuồng – rừng để phát triển kinh tế, đến nay gia đình chị có 4 sào trồng rau, 5 sào trồng ớt, 1 đồi dứa 3ha, rừng hồi và vườn cây ăn quả”.
Bên cạnh đó, gia đình chị Mận đang nuôi 100 con vịt thả suối, cấy 7 sào ruộng lúa và 3 sào ngô.
Chỉ tay ra suối nước gần nhà, đàn vịt đang bơi tung tăng, chị Mận bảo: “Đàn vịt này nhà tôi thả suối, chúng tự tìm tôm cá dưới suối làm thức ăn nên trứng vịt nhiều lòng đỏ, dẻo bùi, thơm ngon. Trứng vịt suối gia đình tôi bán 5.000 đồng/quả, cao hơn cả trứng gà nhưng không có đủ trứng mà bán vì đến đâu khách đặt mua hết đến đó”.
Từ mô hình kinh tế tổng hợp hiệu quả, năm 2022, gia đình chị đã thoát nghèo. Hiện, gia đình chị Mận, anh Thắng đã có thu nhập sau khi trừ chi phí đạt gần 200 triệu đồng/năm. Rừng hồi đang là “của để dành”, dự kiến vài năm nữa sẽ cho khai thác, gia đình chị Mận sẽ có thêm thu nhập nhiều hơn.
Điểm sáng xã Yên Phúc, huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn giảm nghèo
Rời xã Điềm He, chúng tôi đến thăm xã Yên Phúc, huyện Văn Quan. Đi trên những con đường bê tông rộng rãi, khang trang, anh Triệu Văn Phương – Chủ tịch UBND xã Yên Phúc phấn khởi khoe với PV Báo Dân Việt: “Xã Yên Phúc trở thành điểm sáng của huyện Văn Quan trong thực hiện chương trình giảm nghèo. Đời sống của người dân ngày một khấm khá, số hộ nghèo giảm mạnh từng năm.

Anh Lý Anh Tuấn – Giám đốc HTX Cao khô Chợ Bãi, xã Yên Phúc, huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn có thu nhập hơn 300 triệu đồng/năm và tạo việc làm ổn định cho 3-5 lao động địa phương. Ảnh: Thu Hà.
Năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo toàn xã Yên Phúc là 8,38% (99 hộ nghèo) thì đến cuối năm 2024 xã còn 35 hộ nghèo, tỷ lệ hộ nghèo của xã chỉ còn 2,97%, (giảm 5,41% so với năm 2023).
Chia sẻ về công tác giảm nghèo ở xã, anh Triệu Văn Phương cho biết, một trong những giải pháp nghèo hiệu quả của xã Yên Phúc là đã xây dựng và nhân rộng nhiều mô hình kinh tế hiệu quả, phát huy thế mạnh, văn hoá bản sắc địa phương. Điển hình như việc xây dựng HTX Cao khô Chợ Bãi và phát triển sản phẩm cao khô Chợ Bãi đạt OCOP 3 sao”.
Theo Chủ tịch UBND xã Yên Phúc, cao khô là đặc sản và cũng là nghề truyền thống đã có hàng trăm năm của người dân thôn chợ Bãi, xã Yên Phúc, huyện Văn Quan. Cao khô được chế biến từ gạo nguyên chất, thường là gạo bao thai hoặc đoàn kết. Hiện toàn xã Yên Phúc có trên 30 hộ sản xuất cao khô, tạo việc làm cho hàng trăm lao động.
Anh Lý Anh Tuấn (SN 1989) dân tộc Nùng – Giám đốc HTX Cao khô Chợ Bãi cho biết: HTX chúng tôi được thành lập từ năm 2020, với 16 thành viên tham gia HTX. Đến nay, HTX đã đầu tư máy móc như: máy nghiền bột, máy tráng bánh và máy thái bánh trị giá gần 300 triệu đồng để ngày càng chuyên nghiệp trong sản xuất.
Bên cạnh đó, HTX cũng thiết kế, nâng cấp bao bì, truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Hiện nay, sản phẩm cao khô Chợ Bãi của HTX được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh. Bình quân mỗi ngày HTX làm từ 200 đến 300 kg gạo, tương ứng với hơn 800 đến 1.000 bó cao thành phẩm.
Nhờ làm cao khô, các thành viên trong HTX Cao khô Chợ Bãi có thu nhập ổn định. Riêng anh Lý Anh Tuấn – Giám đốc HTX có thu nhập hơn 300 triệu đồng/năm và tạo việc làm ổn định cho 3-5 lao động là những nông dân trong xã.

Vợ chồng bà Hứa Thị Thiên và ông Phương Văn Việt (dân tộc Nùng) là thương lái thu mua hồi ở xã Yên Phúc, huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn. Bình quân mỗi năm, gia đình ông bà thu mua, xuất khẩu hơn 1.000 tấn hồi. Ảnh: Thu Hà
Cùng với mô hình sản xuất cao khô, nông dân xã Yên Phúc, huyện Văn Quan còn phát triển mạnh các mô hình trồng hồi; chăn nuôi trâu, bò vỗ béo; chế biến hồi…
“Đến nay, tổng diện tích hồi toàn xã Yên Phúc đạt gần 1.116 ha, trong đó có 956 ha cho thu hoạch”- anh Triệu Văn Phương – Chủ tịch UBND xã Yên Phúc thông tin thêm.
Anh Nông Văn Be ở xã Yên Phúc (Văn Quan) cho biết: Mỗi năm, gia đình anh thu hoạch từ 20 tấn hoa hồi tươi thu 500 triệu đồng/năm. Nhờ có hoa hồi, gia đình anh đã xây dựng được nhà ở kiên cố, sắm được các tiện nghi đắt tiền.

Cây hồi là cây làm giàu cho nhiều nông dân trên địa bàn huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn. Trong ảnh: Ông Phương Văn Việt (dân tộc Nùng) là thương lái thu mua hồi ở xã Yên Phúc giới thiệu sản phẩm hoa hồi xuất khẩu hồi sang Ấn Độ và khu vực Trung Đông… Ảnh: Thu Hà
Hoa hồi khi hái về, được phơi khô, tư thương đến tận nhà thu gom. Vợ chồng bà Hứa Thị Thiên (dân tộc Nùng) và ông Phương Văn Việt (dân tộc Nùng) là thương lái thu mua hồi ở xã Yên Phúc.
Trao đổi với PV Dân Việt, bà Hứa Thị Thiên cho biết: “Gia đình tôi đã có 30 năm kinh doanh hồi, hoa hồi, dầu hồi. Bình quân mỗi năm, gia đình thu mua, xuất khẩu hơn 1.000 tấn hồi. Ngoài thị trường Trung Quốc, vợ chồng bà Thiên, ông Việt còn ký kết hợp đồng xuất khẩu hồi sang Ấn Độ và khu vực Trung Đông…
Huyện Văn Quan nhân rộng 12 mô hình giảm nghèo hiệu quả
Trao đổi với PV Dân Việt về công tác giảm nghèo, Bí thư Huyện ủy Văn Quan Nguyễn Quang Tuấn cho biết: Văn Quan là huyện có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, chiếm 97%. Là huyện nghèo của tỉnh Lạng Sơn, những năm qua, công tác giảm nghèo luôn được cấp ủy, chính quyền huyện quan tâm đặc biệt. Huyện Văn Quan đã đặt mục tiêu mỗi năm giảm 5% tỷ lệ hộ nghèo trở lên.
Năm 2024, tổng nguồn vốn huyện Văn Quan được giao thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững gần 102 tỷ đồng. Từ nguồn vốn được phân bổ, UBND huyện Văn Quan đã giao các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai 39 công trình phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế, xã hội (gồm các công trình chuyển tiếp, khởi công mới, duy tu, bảo dưỡng…).

Ông Nguyễn Quang Tuấn, Bí thư Huyện ủy Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn cho biết, nhờ thực hiện hiệu quả chương trình giảm nghèo, đời sống nhân dân huyện Văn Quan ngày càng khá hơn, thu nhập bình quân đầu người năm 2024 đạt 48 triệu đồng/người/năm. Ảnh: Thu Hà
Đồng thời, huyện Văn Quan đã hỗ trợ xây dựng, phát triển, nhân rộng 12 mô hình giảm nghèo; hỗ trợ 8 dự án phát triển sản xuất liên quan đến trồng trọt, chăn nuôi như trồng rau màu, nuôi trâu bò vỗ béo, trồng và chế biến hồi, nuôi ong mật, phát triển sản phẩm đặc sản OCOP của huyện.
Trong năm 2024, huyện Văn Quan đã hỗ trợ cho hộ nghèo, hộ cận nghèo xây dựng mới 115 nhà, sửa chữa 171 nhà…
Ngoài ra, để triển khai có hiệu quả công tác giảm nghèo, UBND huyện Văn Quan đã cân đối, lồng ghép các nguồn lực từ các chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, chương trình xây dựng nông thôn mới cùng một số chương trình khác để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, hỗ trợ xây dựng các mô hình phát triển sản xuất phù hợp điều kiện thực tiễn…
Bí thư Huyện uỷ Văn Quan Nguyễn Quang Tuấn khẳng định: “Với sự chủ động của các cấp, ngành liên quan trong việc triển khai các chính sách, chương trình, dự án giảm nghèo và sự nỗ lực, vượt khó vươn lên của người dân đã góp phần quan trọng vào kết quả giảm nghèo chung trên địa bàn huyện.
Nếu như năm 2014 tỷ hộ nghèo toàn huyện Văn Quan trên 31,77% thì sau 10 năm đến năm 2024 tỷ lệ hộ nghèo toàn huyện giảm mạnh còn 4,8%. Đời sống nhân dân huyện Văn Quan ngày càng khá hơn, thu nhập bình quân đầu người năm 2024 đạt 48 triệu đồng/người/năm”.
“Kết quả giảm nghèo của huyện Văn Quan đã vượt chỉ tiêu theo Quyết định phê duyệt chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 – 2025 của Thủ tướng Chính phủ là tỷ lệ hộ nghèo ở các huyện nghèo giảm từ 4 – 5%/năm; vượt chỉ tiêu giảm nghèo trong phát triển kinh tế – xã hội năm 2024 của huyện”- Bí thư huyện Văn Quan nói.
Mặc dù đã đạt được những kết quả nhất định, song Bí thư Huyện uỷ Văn Quan Nguyễn Quan Tuấn cho biết, việc triển khai công tác giảm nghèo trên địa bàn huyện Văn Quan vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức.
Năm 2025, huyện Văn Quan phấn đấu vượt ra khỏi huyện 30a. Với mục tiêu đó, trong năm nay, huyện Văn Quan tiếp tục chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, UBND các xã, thị trấn triển khai đồng bộ các giải pháp, trong đó trọng tâm triển khai hiệu quả các chương trình, dự án, tiểu dự án thuộc chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững. Qua đó, huyện Văn Quan tiếp tục hỗ trợ người dân vượt qua khó khăn, vươn lên phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập và thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ của công tác giảm nghèo.
Nguồn: https://danviet.vn/trong-cay-dac-san-nuoi-con-dac-san-o-huyen-nay-cua-lang-son-giup-giam-manh-ho-ngheo-dtts-20250225190554269.htm