Triển lãm đặc biệt về 3 danh họa Việt tại Paris

Những tác phẩm trong cuộc triển lãm Lê Phô, Mai-Thu, Vu Cao Dam – Pionniers de l’Art Moderne Vietnamien en France (Lê Phổ, Mai Trung Thứ, Vũ Cao Đàm – Những người tiên phong của nghệ thuật hiện đại VN ở Pháp) khắc họa hành trình của ba danh họa, từ lúc theo học tại Trường Mỹ thuật Đông Dương cho đến khi thành danh ở Pháp nơi họ định cư từ năm 1937. Đây là cơ hội để người yêu thích hội họa khám phá những di sản độc đáo và đóng góp của các họa sĩ cho nghệ thuật hiện đại.

Triển lãm diễn ra trùng với kỷ niệm 100 năm thành lập Trường Mỹ thuật Đông Dương, đánh dấu lần đầu tiên nghệ thuật phương Tây và truyền thống VN gặp gỡ nhau. Sự trao đổi sâu sắc giữa sinh viên và giáo viên đã tạo ra một phong cách mỹ thuật mới, đặc trưng của Đông Dương.

Bảo tàng Cernuschi nhận định: “Được thiết kế cùng sự hợp tác chặt chẽ với gia đình nghệ sĩ khi mở kho lưu trữ, triển lãm tái hiện hành trình táo bạo của ba họa sĩ tài danh này, những người yêu đất nước quê hương của họ nhiều như nước Pháp, trong bối cảnh những thay đổi chính trị và mối quan hệ giữa hai nước trong suốt thế kỷ 20. Những bức ảnh cũ, bản vẽ từ những năm tháng được đào tạo hoặc phác thảo đặt cạnh các bức tranh của họ trên lụa, sơn dầu, sơn mài, tác phẩm điêu khắc thạch cao hoặc đồng. Sự kết hợp giữa kỹ thuật phương Tây và vật liệu truyền thống phương Đông là biểu tượng cho các tác phẩm của họ, ngày càng được ưa chuộng trên thị trường nghệ thuật trong khoảng 30 năm qua”.

Danh mục cho triển lãm được thiết kế như một chuỗi tác phẩm tham khảo nhằm làm nổi bật các giai đoạn chính trong cuộc đời và sự nghiệp của mỗi họa sĩ. Bối cảnh thuộc địa, quá trình giải phóng dân tộc của VN, những cuộc chiến liên tiếp từ năm 1939 – 1975… giúp người xem hiểu rõ hơn về sự phát triển trong phong cách và chủ đề ưa thích của ba danh họa.

“Cơ hội hiếm có”

Nhà nghiên cứu mỹ thuật Ngô Kim Khôi bày tỏ niềm tự hào lẫn cảm xúc khó tả khi đến xem triển lãm. Ông Khôi là cháu ngoại của họa sĩ Nam Sơn, một trong hai họa sĩ (cùng với Victor Tardieu) giữ vai trò sáng lập Trường Mỹ thuật Đông Dương.

Ông Ngô Kim Khôi nói: “Qua triển lãm, Bảo tàng Cernuschi muốn tôn vinh thế hệ họa sĩ Việt tài danh. Ở Paris chỉ có Bảo tàng Guimet và Cernuschi chuyên về nghệ thuật châu Á”.

“Sau khi ba danh họa mất, gia đình họ vẫn còn giữ nhiều tài liệu quý, đặc biệt là những tài liệu, bản thảo, nghiên cứu khi còn là sinh viên Trường Mỹ thuật Đông Dương, cho thấy quá trình nghiên cứu, học hỏi của các danh họa và là minh chứng Trường Mỹ thuật Đông Dương đào tạo rất hàn lâm qua những bản thảo, bản vẽ, bài học… Nhờ vậy mà hậu thế hiểu được cách đào tạo vào thời kỳ đó”, ông cho biết.

Đây là cơ hội duy nhất để xem 150 tác phẩm từ 25 bộ sưu tập khác nhau được tập hợp lại từ nhiều quỹ, bảo tàng, tổ chức công hoặc tư và gia đình họa sĩ, những người bạn thân thiết, hoặc những nhà sưu tập nghiệp dư đơn thuần. Ông Ngô Kim Khôi cho rằng: “Cuộc triển lãm cho thế giới thấy tranh Đông Dương vẫn có giá trị trường tồn. Tôi biết không ít người mua vé máy bay từ VN và nhiều nước khác sang Paris chỉ để xem triển lãm này. Đây là cơ hội hiếm có”.