Tổng Thư ký LHQ Guterres kêu gọi Mỹ nới lỏng lệnh tạm dừng viện trợ

Sau khi nhậm chức, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ban hành lệnh tạm dừng các khoản viện trợ quốc tế để xem xét liệu chúng có phù hợp với chính sách đối ngoại của ông hay không.

Quyết định này có nguy cơ làm gián đoạn hàng tỷ USD viện trợ thiết yếu. Mỹ hiện là nhà tài trợ viện trợ lớn nhất thế giới, với 72 tỷ USD được phân bổ trong năm tài khóa 2023.

Người phát ngôn của Tổng Thư ký Liên hợp quốc, ông Stephane Dujarric, nhấn mạnh vai trò quan trọng của Mỹ trong việc cung cấp viện trợ nhân đạo và phát triển tự nguyện cho LHQ. Ông cho biết LHQ đang phối hợp để đánh giá tác động của lệnh tạm dừng này.

“Chúng tôi đánh giá cao sự hào phóng mà Mỹ đã thể hiện. LHQ mong muốn hợp tác với chính quyền mới để lắng nghe và giải quyết các quan ngại, đồng thời đảm bảo rằng những người dễ bị tổn thương nhất vẫn được bảo vệ”, ông Dujarric chia sẻ.

Ban đầu, lệnh này gây ra sự nhầm lẫn trong nội bộ các nhà lập pháp Mỹ, các tổ chức viện trợ và LHQ. Sau đó, Bộ Ngoại giao Mỹ đã làm rõ vào thứ Sáu, khi ban hành lệnh “dừng mọi hoạt động” đối với các khoản viện trợ hiện tại và tạm ngừng cấp viện trợ mới.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio có quyền cấp miễn trừ và đã cho phép ngoại lệ đối với các trường hợp viện trợ lương thực khẩn cấp.

Tuy nhiên, ông Guterres kêu gọi Mỹ mở rộng thêm các ngoại lệ để duy trì các hoạt động nhân đạo và phát triển cần thiết cho các cộng đồng dễ bị tổn thương trên toàn cầu.

Các tổ chức viện trợ và nhân quyền cũng bày tỏ lo ngại về lệnh tạm dừng này.

“Chính quyền mới có quyền xem xét lại các khoản viện trợ, nhưng việc duy trì các hoạt động quan trọng là rất cần thiết trong khi việc xem xét đang được tiến hành”, bà Sarah Yager, Giám đốc Văn phòng Washington của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) nhấn mạnh.

Bà Yager đề cập tới các chương trình viện trợ của Mỹ bao gồm hỗ trợ y tế, rà phá bom mìn, bảo vệ những người bảo vệ nhân quyền và các cộng đồng dễ bị tổn thương khác. “Tất cả các chương trình này đều đối mặt với rủi ro nếu không có nguồn tài trợ ổn định”, bà nói.

Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce khẳng định: “Lệnh này nhằm xem xét lại những gì chúng ta đã và đang làm, liệu có cần thay đổi không và làm thế nào để tiến tới tương lai một cách tốt nhất. Chúng ta sẽ không để bị lợi dụng”.

Lệnh tạm dừng viện trợ lần này thể hiện lập trường cứng rắn hơn so với nhiệm kỳ đầu của ông Trump (2017-2021). Tại Đại hội đồng LHQ năm 2018, ông Trump từng tuyên bố: “Từ giờ trở đi, chúng tôi chỉ viện trợ cho những quốc gia tôn trọng chúng tôi và là bạn bè thực sự của chúng tôi”.

Cao Phong (theo CNN, AJ, BBC)