Tổng thống đảng Dân chủ và đảng viên Cộng hòa hàng đầu trong Quốc hội Mỹ sẽ phải vượt qua một số bất đồng lớn để có thể đi đến một thỏa thuận. Chủ tịch Hạ viện đang gây áp lực buộc Nhà Trắng phải đồng ý cắt giảm chi tiêu trong ngân sách liên bang mà ông Biden coi là “cực đoan”, trong khi Tổng thống Mỹ muốn tăng thuế mới đối với những người giàu có mà đảng Cộng hòa từ chối.
Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy đàm phán về giới hạn nợ với Tổng thống Joe Biden tại Phòng Bầu dục tại Nhà Trắng ở Washington, Mỹ vào ngày 22 tháng 5 năm 2023. Ảnh: Reuters
Họ chỉ có 10 ngày để đạt được thỏa thuận – cho đến ngày 1 tháng 6 – để tăng giới hạn tự vay của Chính phủ Mỹ hoặc gây ra tình trạng vỡ nợ chưa từng có mà các nhà kinh tế cảnh báo có thể dẫn đến suy thoái.
Hai nhà lãnh đạo không có dấu hiệu nào cho thấy một thỏa thuận sắp đạt được trong bài phát biểu trước các phóng viên trước khi họ gặp nhau.
Tổng thống Biden cho biết ông “lạc quan” rằng họ có thể đạt được một số tiến bộ. Ông nói, cả hai bên cần một thỏa thuận lưỡng đảng, đồng thời cho biết thêm vẫn có thể có một số bất đồng.
Ông McCarthy, ngồi bên cạnh Biden trong Phòng Bầu dục, nói: “Tôi nghĩ rằng cuối cùng chúng ta có thể tìm thấy điểm chung” nhưng sự khác biệt đó vẫn còn.
Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen hôm thứ Hai đã đưa ra một lời nhắc nhở nghiêm túc về thời gian còn lại rất ít, nói rằng ngày vỡ nợ ước tính sớm nhất vẫn là ngày 1 tháng 6 và “rất có khả năng” là Bộ Tài chính Mỹ sẽ không thể thanh toán tất cả các hóa đơn của Chính phủ Mỹ vào đầu tháng 6 nếu trần nợ không được nâng lên.
Các quan chức khác của Nhà Trắng cũng đã gặp gỡ các nhà đàm phán của Đảng Cộng hòa ở Điện Capitol trong hai giờ vào thứ Hai và những dấu hiệu ban đầu cho thấy các cuộc đàm phán đã diễn ra tốt đẹp.
Bất kỳ thỏa thuận nào để tăng giới hạn nợ của Chính phủ Mỹ phải được thông qua bởi cả hai viện của Quốc hội Mỹ. Đảng Cộng hòa của ông McCarthy kiểm soát Hạ viện với tỷ lệ số ghế 222-213, trong khi Đảng Dân chủ của ông Biden nắm giữ Thượng viện với tỷ lệ 51-49. Những khoảng cách này đều khá sít sao.
Thất bại trong việc nâng trần nợ sẽ gây ra tình trạng vỡ nợ làm rung chuyển thị trường tài chính và đẩy lãi suất lên cao hơn đối với mọi thứ, từ thanh toán xe hơi đến thẻ tín dụng.
Vẫn sẽ mất vài ngày để việc tăng trần nợ được thông qua ở Quốc hội Mỹ nếu hai ông Biden và McCarthy đạt được thỏa thuận. McCarthy nói rằng một thỏa thuận phải đạt được trong tuần này để nó có thể kịp thời gian để tránh vỡ nợ.
Một quan chức Nhà Trắng hôm thứ Hai cho biết các nhà đàm phán của Đảng Cộng hòa tuần trước đã đề xuất cắt giảm thêm các chương trình viện trợ lương thực cho người Mỹ có thu nhập thấp và nhấn mạnh rằng không có thỏa thuận nào có thể được Quốc hội Mỹ thông qua nếu không có sự ủng hộ của cả hai bên.
Đảng Cộng hòa nói chung muốn cắt giảm chi tiêu đối với chính quyền của Tổng thống Biden. Còn Đảng Dân chủ muốn giữ mức chi tiêu ổn định ở mức năm nay. Ông Biden cho biết sẽ xem xét cắt giảm chi tiêu cùng với điều chỉnh thuế, nhưng nói rằng một số đề nghị mới nhất của Đảng Cộng hòa là “không thể chấp nhận được”.
Huy Hoàng (Reuters, AP)
