Theo Bloomberg, đề xuất ngân sách được Tổng thống Joe Biden công bố tại một cơ sở đào tạo lực lượng lao động ở Philadelphia. Bloomberg nhận xét đây là “một đòn mở đầu đầy thách thức trong các cuộc đàm phán có tính đặt cược cao với các đảng viên Cộng hòa trong Quốc hội về trần nợ và tài trợ của chính phủ.
Đề xuất này cho thấy rất ít khuynh hướng thỏa hiệp, yêu cầu các nhà lập pháp củng cố mạng lưới an sinh xã hội thông qua một loạt các loại thuế mới đối với người giàu và các tập đoàn.
Tổng thống Mỹ Joe Biden công bố đề xuất ngân sách hôm 9-3 – Ảnh: REUTERS
Theo đó, chính phủ sẽ tăng tài trợ cho một loạt các chương trình an sinh như mở rộng khả năng thanh toán của Medicare (chương trình bảo hiểm y tế quốc gia của Mỹ), giảm giá thuốc theo toa và cắt giảm thâm hụt 3 ngàn tỷ đô la trong thập kỷ tới.
Trong khi năm qua các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa theo đuổi ít nhất 150 tỉ USD cắt giảm chi tiêu và từ chối tăng thuế; đề xuất của tổng thống Biden bổ sung 77 tỉ USD cho chi tiêu quốc phòng và phi quốc phòng trong khi tăng thuế thêm 5,5 ngàn tỉ USD trong thập kỷ tới.
Một loạt các khoản tăng thuế là trọng tâm của kế hoạch cắt giảm 3 ngàn tỉ USD mà Nhà Trắng đang đưa ra. Ông Biden đề xuất tăng gần gấp đôi tỉ lệ lãi vốn đối với những người kiếm được ít nhất 1 triệu USD mức thuế tối thiểu 25% đối với các tỉ phú và tạo ra khung thuế thu nhập cao nhất mới ở mức 39,6% cho những người kiếm được hơn 400.000 USD. “Không ai kiếm được ít hơn 400.000 USD mỗi năm sẽ trả thêm một xu thuế mới” – tờ Sputnik dẫn lời ông Biden.
Tổng thống Mỹ cũng muốn tăng thuế suất doanh nghiệp từ 21% lên 28%, chấm dứt các kẽ hở về thuế hưu trí và Medicare mà những người giàu có sử dụng, đồng thời loại bỏ các khoản hoãn nợ cho các nhà đầu tư bất động sản và ngành dầu khí.
Với khoản bổ sung nói trên, ngân sách đề xuất của Tổng thống Biden dành cho quốc phòng sẽ là 842 tỉ USD, tăng 3,2% so với năm 2023. Con số này bao gồm 9,1 tỉ USD cho Sáng kiến Răn đe Thái Bình Dương của Lầu Năm Góc và 37,7 tỉ USD để hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân.
Các chính sách về y tế cũng được chú ý. Ngoài mở rộng khả năng thanh toán của Medicare, một loạt các thay đổi được đề xuất về cách chính phủ có thể đàm phán và giới hạn giá thuốc theo toa, giúp tiết kiệm hơn 200 tỉ USD. Ví dụ ông Biden đề xuất sẽ đặt giá trần để bảo đảm các đơn thuốc insulin ở mức 35 USD mỗi tháng, thuốc dùng để điều trị tăng huyết áp và cholesterol cao ở mức 2 USD mỗi tháng…. Ông cũng yêu cầu thêm hàng tỉ USD cho nghiên cứu ung thư.
Biden cũng kêu gọi tài trợ của liên bang cho chương trình mầm non miễn phí cho trẻ em 4 tuổi trên toàn quốc, cũng như tăng 10,5% cho các chương trình chăm sóc sớm hiện có.
Ông cũng phản đối đề xuất cắt giảm ngân sách dành cho cảnh sát, kêu gọi tăng 66% trợ cấp tuyển dụng cảnh sát.
Đề xuất cũng bao gồm 59 tỉ USD cho nhà ở giá rẻ và mở rộng Trợ cấp Pell cho sinh viên đại học có thu nhập thấp thêm 500 USD. Biden cũng hứa sẽ tăng cường tài trợ cho bữa trưa miễn phí ở trường, hỗ trợ nước và năng lượng gia đình, cũng như trợ cấp chăm sóc sức khỏe.
