Tổng quan Thương vụ Việt Nam tại Chile

Gia tăng hợp tác thương mại song phương và đa phương

Hai nước Việt Nam và Chile thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 25/3/1971. Đến tháng 5/2007 Việt Nam và Chile đã thiết lập quan hệ đối tác toàn diện và ký kết hiệp định thương mại tự do song phương vào năm 2011. Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Chile (VCFTA) được ký kết năm 2014. Cùng nhau gia nhập Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) năm 2018.

Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – Chile. (Nguồn: mundomaritimo.cl)

Trải qua 53 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1971-2024), mối quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa Việt Nam và Chile đã không ngừng được củng cố, phát triển trên mọi lĩnh vực. Trong những năm gần đây, quan hệ thương mại Việt Nam – Chile đã có những bước phát triển ấn tượng và đạt kết quả tích cực.

Trong bối cảnh toàn cầu hoá và sự tham gia sâu rộng vào các hiệp định thương mại đa phương và song phương cả Việt Nam và Chile đều đã gia tăng sự hợp tác, không chỉ trong lĩnh vực thương mại hàng hóa, mà còn trong các lĩnh vực như đầu tư, công nghệ và năng lượng tái tạo. Các doanh nghiệp của cả hai nước đang tìm kiếm cơ hội mới để thâm nhập vào thị trường của nhau, tận dụng các chính sách ưu đãi thuế quan và giảm rào cản thương mại.

Chính phủ của cả hai nước cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy môi trường kinh doanh thuận lợi, với các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, thúc đẩy sự minh bạch và nâng cao hiệu quả của các quy trình thương mại.

Theo Bộ Công Thương, trước thời điểm Hiệp định VCFTA được ký kết, hàng hoá của Việt Nam phải chịu thuế nhập khẩu vào Chile (trung bình là 6%) và Việt Nam luôn nhập siêu từ Chile. Tuy nhiên, từ năm 2014 trở lại đây, Việt Nam luôn xuất siêu sang Chile và đặc biệt, sau 10 năm từ khi FTA có hiệu lực, xuất khẩu của Việt Nam sang Chile gấp 5 lần. Cùng đó, doanh nghiệp hai nước đã tận dụng hiệu quả cơ hội từ FTA để khai thác thị trường của nhau.

Dẫn số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, đại diện Vụ Thị trường châu Âu – châu Mỹ (Bộ Công Thương) cho biết, năm 2023, trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu gặp nhiều thách thức, kim ngạch song phương giữa Việt Nam và Chile đạt 1,57 tỷ USD; trong đó, xuất khẩu của Việt Nam đạt 1,2 tỷ USD, nhập khẩu đạt 375,16 triệu USD.

Riêng 9 tháng năm 2024, trao đổi thương mại song phương đạt 1,29 tỷ USD; trong đó, Việt Nam xuất khẩu 1,04 tỷ USD và nhập khẩu từ Chile 254,5 triệu USD. Đáng lưu ý, Chile hiện là một trong bốn đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam tại khu vực Mỹ Latinh (sau Brazil, Mexico và Argentina).

Các sản phẩm xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang Chile chủ yếu là hàng tiêu dùng như: điện thoại các loại và linh kiện; máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng khác; hàng dệt may; giày dép các loại; clinker và xi măng; gạo; túi xách, ví, vali, mũ, ô dù; cà phê; sản phẩm nội thất từ chất liệu khác gỗ… Trong số đó điện thoại các loại và linh kiện là mặt hàng chiếm tỉ trọng cao nhất trong cơ cấu hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Chile.

Ở chiều ngược lại, Việt Nam nhập khẩu từ Chile chủ yếu là nguyên liệu phục vụ sản xuất hàng xuất khẩu như: đồng để làm dây và cáp điện, gỗ rừng trồng để sản xuất đồ gỗ, bột cá để chế biến thức ăn gia súc, gia cầm và nuôi tôm cá, bột giấy, rượu vang, hoa quả tươi, dầu mỡ động thực vật, thức ăn gia súc và nguyên liệu, phế liệu sắt thép…

Hiệp định VCFTA đã tạo nên cú hích cho quan hệ kinh tế – thương mại giữa hai nước. Tại Việt Nam, doanh nghiệp đang tận dụng rất hiệu quả ưu đãi của FTA Việt Nam – Chile và Chile đang là một trong những thị trường đứng đầu về tỷ lệ tận dụng ưu đãi với tỷ lệ sử dụng chứng nhận xuất xứ (C/O) mẫu VC.

Bên cạnh VCFTA, thương mại hai nước Việt Nam – Chile còn nhận được “lực đẩy” từ Hiệp định CPTPP. Không những vậy, Chile là thành viên của Liên minh Thái Bình Dương, điều này giúp doanh nghiệp Việt Nam không chỉ tiếp cận thị trường Chile mà còn mở rộng cơ hội sang các quốc gia thành viên khác như Peru, Colombia và Mexico.

Những lưu ý cho doanh nghiệp Việt

Theo Thương vụ Việt Nam tại Chile (kiêm nhiệm Ecuador), với dân số hơn 19 triệu người và thu nhập theo đầu người cao, Chile là một trong những quốc gia có nhu cầu tiêu dùng lớn tại khu vực Nam Mỹ. Các sản phẩm của Việt Nam được người tiêu dùng Chile đánh giá cao. Điều này tạo cơ hội thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu. Với ưu đãi thuế quan từ VCFTA hay CPTPP, Chile là thị trường tiềm năng tiềm năng đối với doanh nghiệp trong nước.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên tiếp xã giao Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Cộng hòa Chile tại Việt Nam ngày 6/7/2023

Để đẩy mạnh xuất khẩu sang Chile, trong thời gian tới, các cơ quan quản lý nhà nước sẽ tiếp tục triển khai một loạt giải pháp đồng bộ và hiệu quả, tập trung vào việc nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam, tối ưu hóa môi trường pháp lý và mở rộng các cơ hội tiếp cận thị trường.

Đối với các doanh nghiệp, trước hết, doanh nghiệp cần đầu tư vào việc nghiên cứu và hiểu thị trường. Cùng với đó, việc nâng cao chất lượng sản phẩm và áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế là yếu tố then chốt. Ngoài ra, các doanh nghiệp cần chủ động trong việc tìm kiếm đối tác, thiết lập mối quan hệ kinh doanh lâu dài với các nhà phân phối, nhà nhập khẩu tại Chile. Việc xây dựng một mạng lưới đối tác tin cậy không chỉ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc mở rộng thị trường.

Đáng chú ý, doanh nghiệp cần tận dụng tối đa các ưu đãi từ Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) giữa Việt Nam và Chile. Để làm được điều này, doanh nghiệp cần nắm vững các quy định về xuất xứ hàng hóa, thủ tục hải quan, cũng như các chính sách thuế quan liên quan, từ đó giảm thiểu chi phí và tăng cường lợi thế cạnh tranh. Việc hợp tác chặt chẽ với các tổ chức xúc tiến thương mại, đại sứ quán và thương vụ Việt Nam tại Chile cũng là một giải pháp quan trọng, giúp doanh nghiệp cập nhật thông tin thị trường, tìm kiếm cơ hội mới và hỗ trợ trong việc giải quyết các vấn đề phát sinh.

Cuối cùng, doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược xuất khẩu dài hạn, không chỉ tập trung vào việc tăng trưởng doanh số mà còn chú trọng đến sự bền vững và ổn định.