Trang chủNewsVăn hóa - Xã hộiTổng biên tập tờ báo cách mạng đầu tiên tại Huế

Tổng biên tập tờ báo cách mạng đầu tiên tại Huế


Xuyên suốt sự nghiệp cầm bút của nhà báo Hải Triều là cuộc đấu tranh không khoan nhượng với nhà cầm quyền thực dân Pháp. Rõ nét nhất là trong giai đoạn đấu tranh của Mặt trận Dân chủ Đông Dương (1936 – 1939) khi ông trong vai trò Tổng thư ký tòa soạn (tương đương với Tổng biên tập ngày nay) của tờ Nhành Lúa.

TỪ CUỘC VẬN ĐỘNG ĐÓN TIẾP GODART

Nhiều nhà nghiên cứu lịch sử báo chí tại TP.Huế khi phân tích vai trò của tờ Nhành Lúa trong phong trào đấu tranh cách mạng giai đoạn 1936 – 1939 đều có chung nhận định, đây là tờ báo công khai đầu tiên của Xứ ủy Trung kỳ. Theo nhà văn Hồ Đăng Thanh Ngọc, Chủ tịch Liên hiệp Các hội văn học nghệ thuật TP.Huế, Xứ ủy Trung kỳ chủ trương ra tuần báo Nhành Lúa do ông Nguyễn Xuân Lữ đứng tên xin phép và làm chủ nhiệm kiêm quản lý. Nhà báo Hải Triều – Nguyễn Khoa Văn làm Tổng thư ký tòa soạn, tương tự Tổng biên tập ngày nay. Chỉ đạo nội dung và tham gia ban biên tập có Nguyễn Chí Diểu, Hải Hà, Hải Thanh, Lâm Mộng Quang…

Nhà báo Hải Triều và cuộc đấu tranh báo chí cách mạng tại Huế - Ảnh 1.

Chân dung nhà báo cách mạng Hải Triều được khắc trên lăng mộ của ông tại nghĩa trang Phan Bội Châu (TP.Huế)

Theo nhiều tài liệu, số đầu tiên của Nhành Lúa ra ngày 15.1.1937, số cuối cùng ra ngày 19.3.1937. Số lượng phát hành có lúc lên đến 5.000 tờ (riêng số thứ 6 lên đến 7.000 tờ). Nhành Lúa ra được 9 số thì bị đình bản. Báo được biên tập ở Huế, gửi ra in ở nhà in Đông Tây (số 193 phố Hàng Bông, Hà Nội) do một cán bộ của Xứ ủy Bắc kỳ lo liệu, giúp đỡ. In xong, phát hành ngay ở Hà Nội, chuyển đi các nơi trong nước và đi Pháp. Riêng số thứ 5 (ra ngày 12.2.1937) đặc biệt biếu không, chỉ có 1 trang dạng nhỏ như tờ truyền đơn là in ngay ở Huế. Về nội dung, Nhành Lúa đã tập hợp lực lượng báo chí tiến bộ thành một mặt trận thống nhất; tích cực tuyên truyền, vận động phong trào đấu tranh đón Godart ở Huế (Đặc sứ Pháp sang điều tra tình hình Đông Dương vào ngày 26.2.1937).

Theo thống kê, báo ra được 9 số nhưng có đến 4 số (3, 4, 5 và 8) với nhiều bài về phong trào đấu tranh đón Godart. Qua đó, trên diễn đàn của mình, tờ báo đã liên tục vận động nhân dân đưa kiến nghị và tập hợp lực lượng đón Godart. Nhành Lúa số 8 cho biết, cuộc đón rước Godart đã thu hút hàng vạn người tham gia. Trong buổi làm việc với Godart tại Huế có Ủy ban tổ chức gồm Phan Đăng Lưu, Nguyễn Xuân Lữ, Hải Triều, Hải Thanh, Tôn Quang Phiệt, Lâm Mộng Quang là những nhà báo chủ chốt của Nhành Lúa và 15 đoàn đại biểu (50 người). Sau khi làm việc (ngày 27.2.1937), có một bản thỉnh nguyện dài 20 trang gửi Godart về tình hình chung ở xứ Trung kỳ…

ĐẾN HỘI NGHỊ BÁO GIỚI ĐẦU TIÊN CẢ NƯỚC

Theo nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong (Hội Khoa học lịch sử TP.Huế), tòa soạn Nhành Lúa cũng là nơi hoạt động của những người cộng sản, một địa chỉ đỏ của Tỉnh ủy Thừa Thiên. Đây là nơi Hải Triều, Nguyễn Chí Diểu, Phan Đăng Lưu, Bùi San, Lâm Mộng Quang thường lui tới hoạt động, bí mật gặp gỡ, trao đổi, định hướng tuyên truyền, bồi dưỡng lý luận cho những thanh niên yêu nước, giàu nhiệt huyết cách mạng, đang khao khát tìm đường chống thực dân Pháp và phong kiến nhà Nguyễn. Trong số những thanh niên yêu nước ấy có Nguyễn Vịnh, Hoàng Anh, Tố Hữu.

Nhà báo Hải Triều và cuộc đấu tranh báo chí cách mạng tại Huế - Ảnh 2.

Báo Nhành Lúa với tên Tổng thư ký tòa soạn Hải Triều (ở góc phải tờ báo)

Dẫn một số tài liệu liên quan, ông Phong đánh giá, trước hoàn cảnh khủng bố của chính quyền Bảo hộ và Nam triều, Nhành Lúa đã phát huy tối đa sức mạnh của cơ quan ngôn luận, là một ngọn cờ tiêu biểu trên mặt trận báo chí, là vũ khí đấu tranh tư tưởng sắc bén, thể hiện rõ quan điểm của những người cộng sản ở Huế và Trung kỳ. Chỉ trong một thời gian ngắn, tờ báo đã tập hợp được một lực lượng hùng hậu, thổi bùng ngọn lửa đấu tranh cách mạng giai đoạn 1936 – 1939 của Mặt trận Dân chủ Đông Dương. Đây cũng là tờ báo cách mạng đầu tiên xuất bản ở Huế, đúng nghĩa là một tờ báo có đủ một ban biên tập gồm những cựu tù chính trị đặt dưới sự chỉ đạo trực tiếp của tổ chức Đảng.

Nhà báo Hải Triều và cuộc đấu tranh báo chí cách mạng tại Huế - Ảnh 3.

Nhành Lúa ra được 9 số thì bị đình bản bởi gây bất an cho chính quyền thực dân Pháp

Theo ông Phong, Xứ ủy Trung kỳ nhạy bén với tình hình mới đã sử dụng tờ Nhành Lúa tập hợp các nhà báo trong xứ công bố hiệu triệu: “Chúng tôi lấy làm hân hạnh và tin cho các bạn biết rằng, chúng tôi đang trù bị một cuộc hội nghị của toàn thể báo giới Trung kỳ để thảo luận những vấn đề yêu cầu của chúng ta như: Tự do báo giới, lập nghiệp đoàn báo giới“. “Như vậy, cũng từ Huế và từ báo Nhành Lúa mở màn cho cuộc hội nghị báo giới Trung kỳ, cũng là hội nghị báo giới đầu tiên trong cả nước. Là kết quả của một quá trình dài kể từ khi nghiệp đoàn báo chí thuộc địa được thành lập tại Sài Gòn ngày 8.9.1917, nhưng mãi đến năm 1937, một tổ chức của các nhà báo tiến bộ đấu tranh cho quyền tự do ngôn luận mới triệu tập được hội nghị báo giới”, ông Phong phân tích thêm.

Sau hội nghị báo giới Trung kỳ diễn ra ngày 27.3.1937 tại Đông Pháp lữ quán, số 7 đường Đông Ba (có 70 người tới dự) thì hội nghị báo giới Bắc kỳ ngày 24.4.1937 và hội nghị báo giới Nam kỳ ngày 27.8.1938 mới được triệu tập tại Sài Gòn. Nhà nghiên cứu Trần Nguyễn Khánh Phong cho rằng, uy tín của các nhà báo và báo chí Huế giai đoạn đầu thế kỷ 20 được giới báo chí cả nước biết đến, trong đó có nhà báo Hải Triều. Ông đã thật sự hoạt động tích cực, viết nhiều bài kêu gọi đoàn kết báo giới, đấu tranh cho quyền lợi của nhân dân. Điều này được thể hiện qua việc khảo sát các bài của nhà báo Hải Triều, như: Một bức thư trả lại cho người gửi (Nhành Lúa số 1); Hãy đi đón rước ông Godart cho thật đông (Nhành Lúa số 4); Bản báo cáo tại hội nghị báo giới Trung kỳ (Kinh Tế Tân Văn số 1)… (còn tiếp) 




Nguồn: https://thanhnien.vn/theo-dau-nha-bao-hai-trieu-tong-bien-tap-to-bao-cach-mang-dau-tien-tai-hue-185250317230155937.htm

Cùng chủ đề

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Chuyến đi trong ngày hoàn hảo cho gia đình tới Ocean Park ngắm gấu trúc

Ở Hồng Kông có một điểm đến luôn tạo nhiều niềm vui cùng sự phấn khích rất đỗi...

Cấp cứu ca bệnh ‘trái tim tan vỡ’ hiếm gặp

Nữ bệnh nhân đột ngột xuất hiện hội chứng 'trái tim tan vỡ' ngay trong đợt cấp cứu chấn thương sọ não nặng. ...

Cuộc thi Nghiên cứu khoa học kỹ thuật quốc gia tổ chức tại Trường ĐH Tôn Đức Thắng

Cuộc thi Nghiên cứu khoa học kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh THCS và THPT năm học 2024-2025 do Bộ GD-ĐT phối hợp cùng với UBND TP.HCM tổ chức sẽ diễn ra tại Trường ĐH Tôn Đức Thắng. ...

Bài đọc nhiều

Nam bộ có nơi 38 độ, mưa trái mùa liên tục xuất hiện

TPO - Khu vực Nam bộ, bao gồm TPHCM tiếp tục trải qua thời tiết nắng nóng trong tuần này, có nơi có thể lên đến 38 độ C. Mưa trái mùa khả năng xuất hiện ngày 17/3 và các ngày 23 - 24/3, Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam bộ thông tin. TPO - Khu vực Nam bộ, bao gồm TPHCM tiếp tục trải qua thời tiết nắng nóng trong tuần này, có nơi...

Hé lộ giá bán iPhone 17 Air, không ‘sốc’ như đồn đoán

Nhà báo Mark Gurman của Bloomberg mới đây đã chia sẻ một số thông tin mới về mẫu iPhone 17 Air dự kiến ra mắt tháng 9 tới, trong đó có mức giá dự kiến cho mẫu iPhone hoàn toàn mới này. Mức giá phù hợp Trong bản tin Power On mới đây, Gurman tiết lộ rằng iPhone 17 Air có thể có giá khởi điểm khoảng 899 USD tại Mỹ, tương đương với giá của iPhone 16 Plus.  Điều này khá...

’20 năm trong nghề, lần đầu tôi gặp người tạo dáng mặc cho tàu hỏa lao tới để sống ảo’

Gặp hai người phụ nữ sống ảo, buộc anh Ngọc Anh phải sử dụng hãm phi thường (hãm phanh cho đoàn tàu dừng lại hẳn). Khi tàu cách hai người phụ nữ 10m, họ mới chạy khỏi đường ray. Làm rõ clip 2 người...

Cùng chuyên mục

Diễn viên Bảo Thanh là Gương mặt trẻ tiêu biểu thủ đô 2024

Diễn viên Bảo Thanh trong phim Về nhà đi con và tiền vệ Đỗ Duy Mạnh được nhận danh hiệu Gương mặt trẻ thủ đô 2024. Duy Mạnh được người hâm mộ bóng đá yêu mến bởi lối chơi mạnh mẽ, thông minh,...

Nguyên Thứ trưởng Bộ KH&CN làm Chủ tịch Hội Thông tin KH&CN Việt Nam

Ông Trần Văn Tùng, nguyên Thứ trưởng Bộ KH&CN vừa được bầu giữ vai trò Chủ tịch Hội Thông tin Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Sáng 18/3, tại Hà Nội đã diễn ra Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Thông tin Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VASTI) lần thứ V, nhiệm kỳ 2025-2030. Theo ông Nguyễn Văn Lạng, Chủ tịch VASTI, Hội Thông tin Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Việt Nam là thành viên thuộc...

Bộ VHTTDL yêu cầu Sở VHTTDL Thái Nguyên báo cáo, kiểm tra việc phá dỡ cổng Di tích quốc gia đền Đuổm

(Tổ Quốc) - Ngày 17/3, Cục Di sản văn hóa (Bộ VHTTDL) đã có Công văn số 226/DSVH-DT gửi Sở VHTTDL Thái Nguyên yêu cầu kiểm tra, có biện pháp xử lý việc cổng Di tích quốc gia đền Đuổm bị phá dỡ. ...

Gặp gỡ và chia sẻ ý tưởng thành lập hợp tác xã nhiếp ảnh và ứng dụng

(NADS) - Tối 15/3, tại phòng Khởi nghiệp Trung tâm Văn hóa Thể thao quận Hải Châu, Đà Nẵng đã diễn ra buổi gặp gỡ và chia sẻ ý tưởng thành lập Hợp tác xã Nhiếp ảnh và Ứng dụng. Sự kiện thu hút đông đảo nhiếp ảnh gia, doanh nghiệp và các bạn trẻ quan tâm đến lĩnh vực nhiếp ảnh. ...

Mới nhất

Sáp nhập để tối ưu nguồn lực, tạo đà phát triển

Theo Giáo sư Trần Ngọc Đường, việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính không chỉ đơn thuần là tinh giản bộ máy mà còn nhằm tạo động lực mới cho phát triển. Ngày 24/01/2025, Ban Chấp hành Trung ương Đảng ban hành Kết luận số 121-KL/TW về tổng kết thực hiện Nghị quyết số...

Vàng sắp chạm ngưỡng 99 triệu đồng/lượng, người mua vẫn tấp nập

Giá vàng thế giới đã vượt mốc 3.000 USD/ounce, đạt mức cao nhất trong lịch sử. Tại thị trường trong nước, vàng đã lên đỉnh cao nhất là 98,4 triệu đồng/lượng. ...

Chủ tịch UBND TP HCM chỉ đạo khẩn về việc sắp xếp bộ máy

(NLĐO)- Sở, ngành, địa phương khẩn trương tham mưu Đề án thành lập, tổ chức lại, giải thể tổ chức hành chính, đơn vị sự nghiệp công...

Chương trình MTQG 1719 mở ra nhiều cơ hội cho phụ nữ DTTS ở Quảng Trị

Sau gần 4 năm triển khai Dự án 8, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030; giai đoạn I: từ 2021 đến 2025 (Chương trình MTQG 1719), Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) tỉnh Quảng Trị đã triển khai có hiệu quả những nội dung, chỉ...

Mới nhất