Tòa án Tối cao Mỹ từ chối “giải cứu”, TikTok sắp “hết cửa” tại Hoa Kỳ?

Lệnh cấm không vi phạm Hiến pháp

Các thẩm phán nhất trí phán quyết rằng luật – được thông qua bởi đa số lưỡng đảng áp đảo tại Quốc hội vào năm ngoái và được Tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden ký, không vi phạm Hiến pháp Hoa Kỳ chống lại việc chính phủ hạn chế quyền tự do ngôn luận. Các thẩm phán khẳng định phán quyết của tòa án cấp dưới là hợp pháp, sau khi bị TikTok, ByteDance và một số người dùng ứng dụng phản đối.

“Không nghi ngờ gì về sự phổ biến của TikTok đối với cộng đồng rộng lớn hơn 170 triệu người sử dụng tại Mỹ. Tuy nhiên, Quốc hội đã xác định việc thoái vốn là cần thiết để giải quyết các mối quan ngại về an ninh quốc gia”, Tòa án Tối cao cho biết.

Tòa án Tối cao cho biết đang “tôn trọng đáng kể” các mối quan ngại về an ninh quốc gia của chính phủ Mỹ đối với Trung Quốc. Các thẩm phán nhấn mạnh bằng chứng trong vụ án phản ánh rằng Trung Quốc “đã tham gia vào các nỗ lực rộng rãi và kéo dài nhiều năm để tập hợp dữ liệu có cấu trúc, đặc biệt là về những người Hoa Kỳ, nhằm hỗ trợ các hoạt động tình báo và phản gián.

Thư ký báo chí Nhà Trắng, Karine Jean-Pierre hôm nay nhắc lại lập trường của ông Biden rằng “TikTok vẫn nên dành cho người Mỹ, nhưng đơn giản là thuộc quyền sở hữu của người Mỹ hoặc quyền sở hữu khác giải quyết các mối quan ngại về an ninh quốc gia mà Quốc hội xác định khi xây dựng luật này”.

TikTok chưa đưa ra phản hồi ngay lập tức trước yêu cầu bình luận của Reuters. Theo thông tin từ Reuters vào hôm thứ tư, ứng dụng này có kế hoạch đóng cửa hoạt động tại Hoa Kỳ vào chủ nhật (19/1), trừ phi có sự hoãn lại vào phút chót.

Tòa án Tối cao đã hành động nhanh chóng trong vụ án, tổ chức các cuộc tranh luận vào ngày 10/1, chỉ 9 ngày trước thời hạn được quy định theo luật.

TikTok là một trong những nền tảng truyền thông xã hội nổi bật nhất tại Hoa Kỳ, được khoảng 170 triệu người Mỹ sử dụng – gần một nửa dân số cả nước, chủ yếu là giới trẻ. Thuật toán mạnh mẽ của TikTok, tài sản chính của nó, cung cấp cho người dùng cá nhân các video ngắn được điều chỉnh theo sở thích cá nhân. Nền tảng này cung cấp một bộ sưu tập lớn các video do người dùng gửi, thường có thời lượng dưới một phút, có thể xem bằng ứng dụng điện thoại thông minh hoặc trên internet.

Trung Quốc và Hoa Kỳ là đối thủ kinh tế cũng như địa chính trị và quyền sở hữu TikTok của quốc gia châu Á trong nhiều năm đã làm dấy lên mối lo ngại trong số các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ. Cuộc chiến TikTok diễn ra trong những ngày cuối nhiệm kỳ của ông Biden – ứng cử viên đảng Cộng hòa Donald Trump sẽ kế nhiệm ông vào thứ hai tuần tới – và vào thời điểm căng thẳng thương mại gia tăng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Giải quyết mối quan ngại về an ninh quốc gia 

Chính quyền ông Biden cho biết luật này nhắm vào việc kiểm soát ứng dụng của đối thủ nước ngoài, không phải quyền tự do ngôn luận được bảo vệ và TikTok có thể tiếp tục hoạt động như hiện tại nếu thoát khỏi sự kiểm soát của Trung Quốc.

Trong các cuộc tranh luận, luật sư Elizabeth Prelogar của Bộ Tư pháp cho biết, việc chính phủ Trung Quốc kiểm soát TikTok gây ra “mối đe dọa nghiêm trọng” đối với an ninh quốc gia Hoa Kỳ, khi nước này tìm cách thu thập một lượng lớn dữ liệu nhạy cảm về người Mỹ và tham gia vào các hoạt động gây ảnh hưởng bí mật. Prelogar nói rằng Trung Quốc buộc các công ty như ByteDance phải bí mật chuyển giao dữ liệu về người dùng mạng xã hội và thực hiện các chỉ thị của chính phủ Trung Quốc.

Theo ông Prelogar, tập dữ liệu khổng lồ của TikTok là một công cụ mạnh mẽ có thể được chính phủ Trung Quốc sử dụng để quấy rối, tuyển dụng và gián điệp, và rằng Trung Quốc “có thể biến TikTok thành vũ khí bất cứ lúc nào để gây hại cho Hoa Kỳ”.

Luật này đã được thông qua vào tháng 4 năm ngoái. Chính quyền Biden đã bảo vệ luật này tại tòa. TikTok và ByteDance, cũng như một số người dùng đăng nội dung trên ứng dụng, đã phản đối biện pháp này và kháng cáo lên Tòa án Tối cao sau khi thua vào ngày 6/12/2024 tại Tòa Phúc thẩm Hoa Kỳ ở Quận Columbia.

Việc Tổng thống đắc cử Donald Trump phản đối lệnh cấm thể hiện sự đảo ngược lập trường so với nhiệm kỳ đầu tiên khi ông nhắm đến việc cấm TikTok. Ông Trump đã nói rằng, ông có “một vị trí ấm áp trong trái tim dành cho TikTok”, giải thích ứng dụng đã giúp ông tiếp cận được các cử tri trẻ trong cuộc bầu cử cuối năm 2024.

Vào tháng 12/2024, ông Trump đã yêu cầu Tòa án Tối cao tạm dừng luật để trao cho chính quyền mới của ông “cơ hội theo đuổi giải pháp chính trị cho các câu hỏi đang được tranh luận trong vụ án”. Dù vậy, trong lúc ông Trump tuyên thệ sẽ “giải cứu” TikTok, nhiều đồng minh Cộng hòa của ông lại ủng hộ lệnh cấm.

Cố vấn an ninh quốc gia sắp tới của ông Trump, Mike Waltz cho biết vào thứ năm rằng chính quyền mới sẽ giữ TikTok tồn tại ở Hoa Kỳ nếu có một thỏa thuận khả thi. Waltz nói rằng chính quyền mới sẽ “áp dụng các biện pháp để TikTok không bị đóng cửa” và trích dẫn một điều khoản trong luật cho phép gia hạn 90 ngày nếu có “tiến triển đáng kể” hướng tới việc thoái vốn.

Lãnh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer cũng ủng hộ phương án TikTok nên được gia hạn thêm thời gian để tìm một người mua ở Mỹ và ông sẽ làm việc với chính quyền ông Trump “để TikTok tiếp tục hoạt động trong khi vẫn bảo đảm an ninh quốc gia”.

Theo kế hoạch, Tổng giám đốc điều hành TikTok, Shou Zi Chew sẽ tham dự lễ nhậm chức của ông Trump vào 20/1, ngồi cùng với những khách mời cấp cao khác ở làng công nghệ.

(Nguồn Reuters)