Tính toán phương án quy đổi điểm phù hợp

Cạnh tranh ngày càng khốc liệt

Theo thống kê của Hội đồng Anh, trong giai đoạn 2023 – 2024, 27% thí sinh tại Việt Nam đạt 7.0 trở lên đối với bài thi IELTS Học thuật, trong khi 23% đạt mức này đối với bài thi Tổng quát. Mức điểm này so với thời gian trước được nâng cao rõ rệt cho thấy năng lực tiếng Anh của thí sinh IELTS Việt Nam ngày càng được nâng cao cũng như sự quan tâm, đầu tư của các gia đình và thí sinh cho chứng chỉ này nói riêng và cho ngoại ngữ nói chung cũng được nâng lên. Theo các chuyên gia, điều này có sự tác động không nhỏ của việc ngày càng nhiều trường ĐH sử dụng chứng chỉ ngoại ngữ trong phương án xét tuyển vào ĐH. Đặc biệt trước đó, với các phương thức xét tuyển sớm của các trường, thí sinh sẽ giảm áp lực đối với kỳ thi tốt nghiệp THPT rất nhiều nếu sở hữu chứng chỉ ngoại ngữ ở mức cao là gần như đã chắc suất vào ĐH yêu thích.

Ngay cả khi năm nay Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) bỏ quy định xét tuyển sớm thì cũng chỉ là về mặt thời gian, những thí sinh sở hữu chứng chỉ ngoại ngữ với kết quả cao vẫn có ưu thế vào ĐH. Bởi theo phương án tuyển sinh ĐH dự kiến các trường đã công bố, hàng trăm trường ưu tiên cho thí sinh có chứng chỉ ngoại ngữ.

Đơn cử, trong thông báo phương án tuyển sinh ĐH chính quy năm 2025 của Trường ĐH Văn hóa Hà Nội, thí sinh có IELTS 4.0 sẽ được cộng 3 điểm khuyến khích. Điều này khiến nhiều ý kiến băn khoăn vì mức IELTS 4.0 theo bảng quy đổi sang Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc mới chỉ tương đương bậc 3/6. Nếu mức điểm này đã được cộng 3 điểm thì các thí sinh đạt chứng chỉ IELTS 6.0; 7.0 hay 8.0 cũng cộng cùng mức điểm là thiếu công bằng.

PGS.TS Trương Đại Lượng – Trưởng phòng, Phòng Quản lý đào tạo (Trường ĐH Văn hóa Hà Nội) cho biết, 4.0 là ngưỡng tối thiểu để nhà trường nhận hồ sơ xét tuyển đối với nhóm thí sinh có chứng chỉ IELTS. Còn điểm cộng thực tế sẽ được phân bổ dựa trên mức điểm IELTS của từng thí sinh. Chẳng hạn, thí sinh có IELTS 4.0 có thể chỉ được cộng 0.5 hoặc 1 điểm, đồng thời thí sinh có chứng chỉ IELTS 5.0 hay IELTS 6.0 sẽ được xem xét cộng điểm ở mức cao hơn.

Cũng quy đổi IELTS từ 4.0 trở đi, Trường ĐH Sài Gòn thông tin điểm IELTS 4.0 -5.0 được quy đổi thành 8 điểm; 5.5 – 6.5 được quy đổi 9 điểm, còn từ 7.0 trở lên được quy đổi 10 điểm. Ngoài ra trường này cũng quy đổi một số chứng chỉ khác như TOEFL iT,. TOEIC, PTE Academic, Linguaskill; Aptis, VSTEP…

Như vậy, mỗi trường đang quy đổi kết quả chứng chỉ ngoại ngữ và các chứng chỉ khác theo thang điểm riêng do trường đưa ra dẫn tới tình trạng không thống nhất, khiến nhiều ý kiến lo mất công bằng cho thí sinh.

Chờ hướng dẫn

Từ việc mỗi trường một quy định về điểm cộng khuyến khích, ưu tiên xét tuyển với chứng chỉ tiếng Anh, ThS Phạm Thái Sơn – Giám đốc Trung tâm tuyển sinh và truyền thông (Trường ĐH Công Thương TP Hồ Chí Minh) cho rằng, Bộ GDĐT cần sớm có hướng dẫn chi tiết về việc quy đổi này để các trường có căn cứ xây dựng bảng quy đổi điểm giữa các phương thức xét tuyển như thi THPT, học bạ, chứng chỉ quốc tế… Ông Sơn cũng đề xuất, việc quy đổi điểm phải đảm bảo công bằng, không gây bất lợi hay ưu tiên quá mức cho một nhóm thí sinh nào. Ví dụ, chứng chỉ IELTS 6.5 có thể quy đổi thành 8 hay 9 điểm môn tiếng Anh trong tổ hợp D01. Ngoài ra, cần tính thêm hệ số phụ để phù hợp với đề thi và số lượng, chất lượng thí sinh từng năm…

TS Hoàng Ngọc Vinh – nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp (Bộ GDĐT) cho rằng, việc cộng điểm cho thí sinh có chứng chỉ IELTS hoặc ngoại ngữ khác sẽ khuyến khích học sinh rèn luyện kỹ năng ngoại ngữ cần thiết trong hội nhập. Tuy nhiên, mức điểm cộng cần cân nhắc kỹ để đảm bảo công bằng, vì không phải thí sinh nào cũng đủ tài chính hoặc môi trường học tập để thi. TS Vinh đề xuất các trường điều chỉnh điểm cộng theo ngành học. Ví dụ, các ngành như Du lịch, Quản trị dịch vụ và Ngôn ngữ Anh nên yêu cầu chứng chỉ IELTS cao hơn các ngành khác.

Hiện các trường đại học đang chờ Bộ GDĐT ban hành quy chế tuyển sinh ĐH 2025 với hướng dẫn chi tiết về quy đổi điểm chứng chỉ ngoại ngữ và tính điểm cộng. Theo đó, các trường có thể quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ thành điểm môn ngoại ngữ trong tổ hợp xét tuyển, nhưng trọng số điểm không vượt quá 50%. Tổng điểm cộng từ các thành tích và chứng chỉ khác cũng không vượt quá 10% thang điểm tối đa.

Các chuyên gia nhận định rằng quy định này giúp thí sinh phát huy thế mạnh để tăng cơ hội trúng tuyển, đồng thời đảm bảo tính công bằng, tránh lạm dụng chứng chỉ ngoại ngữ hoặc cộng điểm khuyến khích quá cao, gây bất lợi cho các thí sinh khác.