Tin thế giới 11/3: Ukraine

Tỷ phú Mỹ Elon Musk cho biết sẽ tăng gấp đôi số lượng nhân viên làm việc tại Bộ Hiệu quả chính phủ (DOGE) mà ông đứng đầu trong bối cảnh DOGE đang đối mặt với làn sóng chỉ trích. (Nguồn: Getty Images)

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.

Châu Á – Thái Bình Dương

*Trung Quốc cảnh báo Anh không “khiêu khích căng thẳng” ở Biển Đông: Ngày 11/3, Trung Quốc đã cảnh báo Vương quốc Anh không được “khiêu khích căng thẳng” ở Biển Đông, sau khi Ngoại trưởng David Lammy gọi các hành động của Bắc Kinh tại vùng biển tranh chấp này là “nguy hiểm và gây mất ổn định”.

Phát biểu họp báo, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh nêu rõ: “Anh cần tôn trọng chủ quyền lãnh thổ và quyền lợi của Trung Quốc ở Biển Đông, đồng thời không nên khiêu khích căng thẳng hay gieo rắc bất hòa liên quan tới các tranh chấp trong khu vực”. (AFP)

*Campuchia bắt giữ các quan chức vì tội tham nhũng: Tờ Khmer Times ngày 11/3 đưa tin, Cơ quan chống tham nhũng (ACU) của Campuchia đã bắt giữ Phó Tỉnh trưởng tỉnh Kampong Speu Tith Vuthy cùng 2 quan chức khác do liên quan tới việc lừa đảo một nhà đầu tư Trung Quốc gần 500.000 USD.

Theo tuyên bố của ACU, 3 quan chức đã bị Tòa án tỉnh Kampong Speu buộc tội và giam giữ vào ngày 9/3, vì tham gia biển thủ 400.000 USD trong một vụ lừa đảo liên quan đến việc cấp giấy phép khai thác mỏ không thành hiện thực.

Sau khi bị bắt giữ và buộc tội, 3 đối tượng trên đã bị đưa đến nhà giam tại tỉnh Kampong Speu. Người phát ngôn của ACU Soy Chanvichet hiện chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào liên quan tới vụ việc. (Khmer Times)

*Khủng bố tấn công tàu hỏa, bắt giữ con tin ở Tây Nam Pakistan: Các nguồn tin chính thức cho biết nhiều hành khách đã bị bắt làm con tin sau khi phiến quân tấn công một đoàn tàu chở khách ở tỉnh Balochistan, Tây Nam Pakistan ngày 11/3.

Trong thông báo, người phát ngôn chính quyền tỉnh Balochistan Shahid Rind nêu rõ, ít nhất 6 tay súng đã nã đạn vào tàu Jaffar Express đang trong lộ trình từ thành phố Quetta, thủ phủ tỉnh Balochistan, tới thành phố Peshawar ở Tây Bắc Pakistan, khiến nhiều người bị thương, trong đó có cả lái tàu. Theo điều tra sơ bộ, đây có thể là một vụ tấn công khủng bố. Quân đội Giải phóng Baloch (BLA) nhận trách nhiệm về vụ việc. Lực lượng chức năng đã ban bố tình trạng khẩn cấp tại các bệnh viện ở khu vực. (THX)

*Cảnh sát Philippines thi hành lệnh bắt cựu Tổng thống Duterte: Văn phòng Tổng thống Philippines cho biết cảnh sát nước này đã thi hành lệnh bắt giữ của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đối với cựu Tổng thống Rodrigo Duterte khi ông này vừa tới sân bay Manila vào ngày 11/3.

Hiện ông Duterte đang bị giam giữ. ICC ra lệnh bắt giữ ông Duterte với cáo buộc phạm tội ác chống lại loài người trong cuộc chiến chống ma túy do ông khởi xướng khi còn đương chức. (Reuters)

*Hàn Quốc diễn tập chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt: Hải quân Hàn Quốc ngày 11/3 thông báo đã tiến hành cuộc diễn tập trên biển nhằm ngăn chặn phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt (WMD) liên quan đến cuộc tập trận chung quy mô lớn đang diễn ra với Mỹ.

Cuộc diễn tập ngăn chặn WMD diễn ra ở vùng biển ngoài khơi đảo Gageodo phía Tây Nam, huy động 3 tàu chiến, bao gồm cả tàu hộ vệ ROKS Jeonbuk, cùng với lực lượng đặc biệt Hải quân và một tàu bảo vệ bờ biển, một ngày sau khi hai nước đồng minh khởi động cuộc tập trận thường niên Freedom Shield (Lá chắn Tự do).

Cuộc diễn tập còn có sự tham gia của binh lính Lục quân, cảnh sát và nhân viên bảo vệ bờ biển để huấn luyện về quy trình ứng phó đối với các mối đe dọa trên không, hóa học, sinh học và phóng xạ nhằm vào nhà ga quốc tế của cảng. (Yonhap)

Châu Âu

*Greenland bắt đầu tổng tuyển cử: Ngày 11/3, các điểm bỏ phiếu tại Greenland đã mở cửa để đón cử tri tham gia cuộc bầu cử Cơ quan lập pháp sớm, trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump tìm cách kiểm soát hòn đảo chiến lược tại Bắc Cực này.

Vùng lãnh thổ tự trị thuộc Đan Mạch này có 56.000 dân, phần lớn là người bản địa Inuit, nằm ở vị trí chiến lược thuộc khu vực Bắc Đại Tây Dương. Nơi đây có khoáng sản đất hiếm quan trọng cho sự phát triển của nền kinh tế toàn cầu.

Dự kiến, kết quả bầu cử không chính thức sẽ có ngay sau khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa lúc 5h ngày 12/3 (theo giờ Việt Nam). Tuy nhiên, phải mất nhiều tuần mới có thể hoàn tất việc chứng nhận kết quả do các lá phiếu từ các khu định cư xa xôi phải được vận chuyển về thủ đô bằng thuyền, máy bay và trực thăng. (AP)

*Nga tuyên bố giải phóng thêm 100 km2 lãnh thổ ở tỉnh Kursk: Moscow ngày 11/3 xác nhận quân đội Nga đã chiếm lại hơn 100 km2 lãnh thổ và 12 khu định cư tại tỉnh Kursk ở phía Tây nước Nga trong một nỗ lực nhằm đẩy lùi quân đội Ukraine ra khỏi khu vực này.

Trong thông báo, Bộ Quốc phòng Nga cho biết trong cuộc tấn công này, các đơn vị của nhóm lực lượng phía Bắc đã giải phóng 12 khu định cư và hơn 100 km2 lãnh thổ ở tỉnh Kursk.

Quân đội Ukraine đã chiếm ít nhất 1.300 km2 vào tháng 8 năm ngoái trong đợt tấn công mà Kiev gọi là một nỗ lực nhằm giành được một con bài mặc cả trong các cuộc đàm phán tương lai và buộc Nga phải điều chuyển lực lượng khỏi miền Đông Ukraine. Đến giữa tháng 2/2025, Nga đã giành lại ít nhất 800 km2 lãnh thổ ở khu vực này. (TASS)

*Thụy Điển cảnh báo tình hình an ninh quốc gia nghiêm trọng: Trong báo cáo thường niên về các mối đe dọa mà đất nước phải đối mặt, Lực lượng An ninh Thụy Điển (SAPO) cho biết tình hình an ninh tại nước này đang nghiêm trọng và có những nguy cơ rõ ràng có thể trở nên tồi tệ hơn.

Trong những năm gần đây, giới chức Thụy Điển đã lo ngại về các mối đe dọa gia tăng từ cả các cường quốc bên ngoài như Nga, Trung Quốc và Iran, cũng như việc các nhóm cực đoan thực hiện nhiều hành động từ tấn công bạo lực và chiến tranh hỗn hợp đến hoạt động gián điệp kinh tế. (Reuters)

*NATO kêu gọi EU tăng cường hợp tác với Thổ Nhĩ Kỳ: Tờ Financial Times dẫn nguồn tin giấu tên cho biết, Tổng thư ký NATO Mark Rutte đã kín đáo kêu gọi các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) tăng cường tương tác với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan nhằm thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực an ninh.

Theo tờ báo, sáng kiến của người đứng đầu NATO gắn với nỗ lực của EU trong việc củng cố thế phòng thủ trong bối cảnh lập trường của Tổng thống Mỹ Donald Trump về an ninh châu Âu thay đổi. Brussels đang xem xét tăng cường hợp tác với Thổ Nhĩ Kỳ và các nước ngoài EU như một trong những giải pháp.

Trong tháng 1, ông Trump đã chỉ trích EU về mức đầu tư thấp cho năng lực phòng thủ của NATO và kêu gọi tất cả các nước thành viên tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP. Cùng lúc đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth cho biết Washington hiện chưa có kế hoạch giảm sự hiện diện quân sự tại châu Âu. (RIA Novosti)

*Ukraine và Saudi Arabia thảo luận về mục tiêu hòa bình bền vững ở Ukraine: Theo một tuyên bố chung được hãng thông tấn nhà nước Saudi Arabia (SPA) công bố ngày 11/3, Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã thảo luận về những nỗ lực đạt được hòa bình “bền vững, công bằng và toàn diện” cho Ukraine.

Tổng thống Zelensky và Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã đến thăm vương quốc này từ ngày 10/3 cùng các quan chức Ukraine và Mỹ, để tham gia đàm phán cấp cao trong ngày 11/3 để tìm ra con đường chấm dứt xung đột. (Reuters)

*Nga chỉ trích cuộc tấn công bằng UAV ồ ạt của Ukraine vào Moscow. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova ngày 11/3 chỉ trích cuộc tấn công ồ ạt do Ukraine thực hiện bằng thiết bị bay không người lái (UAV) nhằm vào Moscow đêm qua, thời điểm mà Tổng thư ký Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) Feridun Sinirlioglu tới thủ đô của Nga.

Trên kênh Telegram, bà Zakharova nhấn mạnh: “Đây không phải là lần đầu tiên chuyến thăm Moscow của một phái đoàn nước ngoài cấp cao lại đi kèm với cuộc tấn công bằng UAV của Lực lượng vũ trang Ukraine. Chính quyền Kiev đã phóng các UAV đến thủ đô của Nga khi Tổng thư ký OSCE đang có chuyến thăm”.

Trước đó, đại diện chính thức của Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố Ngoại trưởng Sergei Lavrov sẽ hội đàm với Tổng thư ký OSCE Sinirlioglu tại Mosocw trong ngày 11/3. (Sputnik)

Trung Đông-châu Phi

*Saudi Arabia và Qatar lên án Israel cắt điện ở Gaza: Ngày 11/3, hai quốc gia vùng Vịnh là Saudi Arabia và Qatar đã lên án quyết định của Israel cắt nguồn cung cấp điện tới Dải Gaza, kêu gọi cộng đồng quốc tế có hành động.

Bộ Ngoại giao Saudi Arabia tuyên bố: “Chúng tôi cực lực lên án việc chính quyền chiếm đóng Israel sử dụng biện pháp trừng phạt tập thể đối với người Palestine ở Dải Gaza bằng cách cắt điện khu vực này”.

Về phần mình, Qatar cho biết: “Chúng tôi kiên quyết lên án hành động cắt điện ở Dải Gaza của lực lượng chiếm đóng Israel, coi đây là sự vi phạm trắng trợn luật nhân đạo quốc tế”.

Trước đó, hôm 8/3 Israel đã ngắt dường dây truyền tải điện duy nhất cung cấp cho nhà máy khử mặn nước biển ở Gaza, nhằm gây sức ép buộc Hamas thả những con tin còn lại bị giam giữ kể từ cuộc tấn công chưa từng có ngày 7/10/2023. (Al Jazeera)

TIN LIÊN QUAN
	Israel cắt điện toàn Dải Gaza: LHQ cảnh báo hậu quả thảm khốc, Đức hối thúc khôi phục ngay

*Ukraine bắt đầu đàm phán với Mỹ tại Saudi Arabia: Ngày 11/3, Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine, ông Andriy Yermak, tuyên bố Kiev mong muốn hòa bình và sẵn sàng thương lượng để chấm dứt cuộc chiến ở quốc gia Đông Âu này.

Tuyên bố này được ông Yermak đưa ra khi bắt đầu tiến hành cuộc đàm phán với phái đoàn quan chức Mỹ tại Saudi Arabia. Phát biểu với báo giới, ông nhấn mạnh: “Chúng tôi sẵn sàng làm mọi việc để đạt được hòa bình”. (AFP)

*Iran từ chối đối thoại nếu Mỹ tiếp tục đe dọa: Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Esmail Baqaei ngày 10/3 tuyên bố Tehran chưa bao giờ từ chối đàm phán với Mỹ về chương trình hạt nhân và việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt, nhưng Iran sẽ không tham gia đối thoại nếu Washington tiếp tục đe dọa.

Ông Baqaei cũng lưu ý rằng động thái phô trương của ông Donald Trump, người đã tuyên bố về việc gửi thư cá nhân cho Lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei, là nỗ lực nắm quyền chủ động trong đàm phán với Iran. Theo ông, động thái này nhằm mục đích tâm lý và truyền thông.

Hồi tuần trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông đã gửi thư cho ông Khamenei, đề nghị bắt đầu đàm phán về thỏa thuận hạt nhân thay vì giải quyết tình hình bằng hành động quân sự. (RIA Novosti)

*Houthi tiếp tục đe dọa tấn công “các tàu có liên hệ với Israel”: Thủ lĩnh lực lượng Houthi ở Yemen, ông Abdulmalik al-Houthi, tuyên bố ngày 10/3 rằng lực lượng này đang chuẩn bị các hoạt động quân sự chống lại các tàu có liên hệ với Israel, nếu viện trợ nhân đạo không được gửi đến Dải Gaza sau hạn chót nêu ra vào tuần trước.

Trước đó ngày 7/3, lãnh đạo Houthi tuyên bố sẽ tiếp tục tấn công tàu thuyền của Israel nếu nguồn cung cấp viện trợ cho Gaza không được nối lại trong 4 ngày tới. Thời hạn trên sẽ hết hiệu lực vào ngày 11/3.

Houthi đã sử dụng hàng loạt thiết bị bay không người lái (UAV) và tên lửa trong những cuộc tấn công tàu thuyền có liên hệ với Israel và các tàu thuyền khác trên Biển Đỏ trong cuộc chiến ở Dải Gaza. Hành động này chỉ chấm dứt từ khi lệnh ngừng bắn giữa Hamas và Israel bắt đầu được thực thi vào tháng 1. (Al Jazeera)

*Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục cung cấp “mọi hình thức hỗ trợ” cho Syria: Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan ngày 10/3 cam kết sẽ tiếp tục cung cấp cho Syria “mọi hình thức hỗ trợ”, đồng thời lên án làn sóng bạo lực đang hoành hành ở phía Tây Bắc quốc gia láng giềng này trong những ngày gần đây.

Ông Erdogan cũng khẳng định Ankara đang “thực hiện các biện pháp cần thiết để ngăn chặn mọi diễn biến bất lợi ảnh hưởng đến Thổ Nhĩ Kỳ”, mà không giải thích thêm. Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia ủng hộ chính quyền lâm thời Syria, đã triển khai hàng nghìn binh lính trên lãnh thổ của quốc gia láng giềng này.

Tổ chức giám sát Nhân quyền Syria (SOHR) cho hay các cuộc đụng độ bạo lực giữa lực lượng an ninh với những người ủng hộ chính quyền cũ của cựu Tổng thống Bashar al-Assad khiến hơn 1.000 người thiệt mạng ở các tỉnh ven biển Latakia và Tartus của Syria. (Al Jazeera)

*Mỹ yêu cầu Hamas giải giáp, rời khỏi Gaza: Theo báo Times of Israel ngày 10/3, đặc phái viên Mỹ tại Trung Đông Steve Witkoff cho biết, điều kiện tiên quyết để tiến tới thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas là phong trào Hamas phải phi quân sự hóa và rời khỏi Gaza.

Ông Steve Witkoff khẳng định, nếu Hamas rời đi, mọi thứ đều có thể đàm phán để có được nền hòa bình tại Gaza, đồng thời nhấn mạnh các bên cần đề ra thời hạn chót để đạt được sự nhất trí về giai đoạn tiếp theo của thỏa thuận ngừng bắn. (Al Jazeera)

Châu Mỹ-Mỹ Latinh

*Mỹ thông báo chấm dứt tài trợ cho 5 dự án về nhân quyền: Ngày 11/3, cơ quan nhân quyền Liên hợp quốc cho biết đã nhận được thông báo từ Chính phủ Mỹ về việc chấm dứt tài trợ cho 5 dự án, trong đó có các hoạt động tại Iraq và Ukraine.

Người phát ngôn cơ quan nhân quyền Liên hợp quốc, bà Ravina Shamdasani, nêu rõ những thông báo này liên quan đến các dự án ở Guinea Xích đạo, Iraq, Ukraine và Colombia, cùng một quỹ dành cho người bản địa.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đang cắt giảm hàng tỷ USD trong các chương trình viện trợ nước ngoài trên toàn cầu, như một phần của kế hoạch điều chỉnh chi tiêu quan trọng của nước tài trợ lớn nhất thế giới. (Reuters)

*Tỷ phú Elon Musk dự định tăng gấp đôi số nhân viên trong Bộ Hiệu quả Chính phủ: Tỷ phú Mỹ Elon Musk cho biết ông dự định tăng gấp đôi số lượng nhân viên làm việc tại Bộ Hiệu quả chính phủ (DOGE) mà ông đứng đầu trong chính quyền Mỹ mới. Trả lời phỏng vấn Fox Business, ông Musk cho hay: “Hiện tại có hơn 100 (người) một chút. Hy vọng sẽ có được 200 người”.

Hoạt động của DOGE đã dẫn đến quyết định sa thải hàng loạt. Ngày 7/3, tờ Washington Post đưa tin DOGE đã sa thải khoảng 6.000 nhân viên kỳ cựu trong bộ máy công quyền Mỹ trong những tuần gần đây.

Vào ngày 13/2, 14 bang của Mỹ đã đệ đơn kiện Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đứng đầu DOGE Elon Musk, cáo buộc DOGE được hưởng quyền lực không giới hạn và vi phạm Hiến pháp Mỹ. (RIA Novosti)

*Venezuela vận chuyển dầu tới Cuba tăng mạnh: Theo các dữ liệu giám sát tàu biển, lượng dầu thô và nhiên liệu vận chuyển từ Venezuela đến Cuba đã tăng mạnh vào tháng 2 vừa qua khi lên đến 42.000 thùng/ngày, so với con số 10.000 thùng/ngày trong tháng 1.

Venezuela hiện đang đẩy mạnh việc vận chuyển dầu tới Cuba để củng cố sự hỗ trợ năng lượng cho La Habana trong bối cảnh đảo quốc Caribe này đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng năng lượng nghiêm trọng cũng như áp lực từ các biện pháp bao vây cấm vận của Mỹ.

Bên cạnh Venezuela, Mexico cũng đã tăng lượng dầu xuất khẩu sang Cuba và chiếm một phần đáng kể nguồn cung năng lượng của La Habana. (AFP)

*Nhật Bản và Mỹ chuẩn bị hội đàm tại Canada: Theo hãng tin Kyodo, Ngoại trưởng Nhật Bản Takeshi Iwaya đang sắp xếp một cuộc họp với người đồng cấp Mỹ Marco Rubio tại Canada vào cuối tuần này trong khi Tokyo tìm kiếm sự miễn trừ khỏi mức thuế quan mới của Tổng thống Donald Trump.

Theo các nguồn tin, chính quyền Tổng thống Trump sẽ áp dụng mức thuế khoảng 25% đối với ô tô nhập khẩu, có thể là vào tháng 4 hoặc muộn hơn, và đối với tất cả các mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu bắt đầu từ ngày 12/3, làm gia tăng lo ngại trong các ngành công nghiệp bị ảnh hưởng của Nhật Bản. (Kyodo)