“Tiền hung hậu cát’, động lực đột phá đến từ nâng hạng thị trường

Khả năng nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam lên nhóm “Mới nổi” giai đoạn 2025 – 2027 được kỳ vọng là động lực đột phá, thúc đẩy phát triển thị trường tài chính. Theo tiêu chí của FTSE và MSCI, việc nâng hạng sẽ thu hút dòng vốn quốc tế lớn, cải thiện cấu trúc và tăng tính minh bạch của thị trường vốn.

Báo cáo Chiến lược Phân bổ tài sản 2025 của FIDT cho rằng, sự kiện này sẽ định hình lại thị trường chứng khoán, từ công cụ giao dịch thành nền tảng tài chính hỗ trợ tăng trưởng dài hạn, thúc đẩy kinh tế phát triển bền vững và nâng cao vị thế quốc gia.

Nhìn lại thị trường chứng khoán Việt Nam, có thể gói gọn xu hướng “tích lũy chặt chẽ” của VN-Index trong giai đoạn 2023 – 2024. Nhìn vào hình “Diễn biến VN-Index” trong 2024, thị trường liên tục đi ngang tích lũy trong vùng 1.100 – 1.300. Đây là biên dao động hợp lý trong 1 năm rất nhiều “sự kiện không chắc chắn”, tạo nên mặt bằng giá vững chắc trong trung hạn. 

Theo FIDT, các giai đoạn điều chỉnh sâu từ vùng đỉnh 1.300 (8% – 10% trở lên) trong tháng 3 (điểm 1),tháng 6 (điểm 2), và tháng 10 (điểm 4, 5, 6) đều bắt nguồn từ yếu tố áp lực tỷ giá đã ảnh hưởng tiêu cực đến các hành động phòng ngừa tỷ giá của NHNN, như (1) hút ròng thanh khoản trên thị trường OMO và bán USD; (2) hành động bán ròng mạnh tay của khối ngoại; (3) điều kiện rủi ro toàn cầu tăng rất cao trong các giai đoạn trên, đã làm tâm lý dòng tiền thị trường suy yếu nhanh chóng, dẫn đến những nhịp điều chỉnh rất sâu. VN-Index đã kiểm định vùng 1.280 – 1.300 điểm ít nhất 6 lần trong 2024, đây là ngưỡng kháng rất khó chịu trong ngắn hạn và trung hạn.

Ông Bùi Văn Huy, Giám đốc Khối nghiên cứu đầu tư FIDT chia sẻ trong Tọa đàm Quản lý Gia sản 2025 cho rằng, từ năm 2025 –năm sau, xu hướng chính là “tiền hung hậu cát” nhờ thị trường đã tích lũy chặt chẽ, định giá về vùng hấp dẫn, đi kèm với các các động lực quan trọng khác bao gồm tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp khả quan và việc nâng hạng thị trường lên mới nổi (Emerging Market).

Nguồn: FiinX, FIDT tổng hợp và phân tích

Định giá VN-Index trong năm 2024, các chỉ số P/E dao động hẹp trong khoảng 12,8 – 15,0, trong khi xu hướng P/B ổn định ở vùng tích lũy chặt từ 1,6 – 1,7. Điều này cho thấy thị trường đang định giá cân bằng và có phần cẩn trọng đối với VN-Index, phù hợp với bối cảnh nền kinh tế phục hồi nhẹ, cùng tăng trưởng EPS dự báo có nhiều điểm nổi bật.

Đáng chú ý, bối cảnh hiện tại có nét tương đồng với giai đoạn 2014 – 2016, khi thị trường phục hồi sau giai đoạn suy thoái kinh tế. Tăng trưởng kinh tế khi đó chưa thể bứt tốc và còn phụ thuộc nhiều vào xu hướng tích lũy, nhưng đã tạo nền móng cho sự tăng trưởng vượt bậc trong các năm tiếp theo. Điều này mở ra kỳ vọng rằng thị trường năm 2024 có thể tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn bứt phá khi các yếu tố vĩ mô thuận lợi hơn.

FIDT dự báo lợi nhuận toàn thị trường tăng trưởng 16% trong năm 2025, tiềm năng đên từ các ngành ngân hàng (dự kiến tăng17%), công nghệ (dự kiến tăng lợi nhuận 20%) và bất động sản (kỳ vọng sẽ tăng trưởng mạnh với lợi nhuận toàn ngành tăng 58%, nhờ vào sự cải thiện nguồn cung, pháp lý thông suốt và niềm tin đầu tư được phục hồi.)

Bên cạnh xu hướng phục hồi lợi nhuận và sự khởi sắc của nền kinh tế, thị trường chứng khoán Việt Nam còn đón nhận cơ hội nâng hạng mang tính lịch sử “20 năm có một lần” trong các năm tới. 

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã được FTSE Russell đưa vào danh sách theo dõi để nâng hạng lên thị trường mới nổi vào tháng 9/2018. Nhưng từ đó đến nay Việt Nam vẫn chưa được FTSE Russell đưa lên thị trường mới nổi khi chưa thể cải thiện được tiêu chí: “Thanh toán bù trừ”.

Vào 02/11/2024, Thông tư 68/2024/TT-BTC sửa đổi có hiệu lực đã gỡ nút thắt về vấn đề này. Qua đó FIDT kỳ vọng, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ được FTSE Russell nâng hạng lên thị trường chứng khoán mới nổi vào kỳ đánh giá tháng 9/2025. (hoặc tích cực nhất là tháng 3/2025).

Với tổ chức MSCI, hiện tại thị trường Việt Nam cơ bản đã thỏa mãn các tiêu chí định lượng, nhưng với các tiêu chí định tính liên quan đến khả năng tiếp cận thị trường của khối ngoại như Giới hạn sở hữu nước ngoài, Công bố thông tin bằng tiếng anh, Mức độ tự do của thị trường ngoại hối… Việt Nam vẫn cần phải cải thiện để đáp ứng các tiêu chí này.

Điều này dẫn đến mục tiêu VN-Index vào cuối năm 2025 nằm trong khoảng 1.300 – 1.500 điểm, dựa trên hai động lực chính (1) Tăng trưởng lợi nhuận toàn thị trường dự kiến đạt 16% trong năm 2025. Định giá P/E thị trường tiếp tục dao động mức 12 – 14 trong năm 2025, dưới vùng trung vị 10 năm. Mức định giá mang tính “cẩn trọng”.

“Nếu tốc độ tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp 16% trong 2025 (kịch bản cơ sở), P/E của thị trường chứng khoán ở 11 lần (hiện khoảng 13 lần), là cơ hội đầu tư tương đối rõ ràng”, ông Huy nhấn mạnh. Trong kịch bản tích cực, VN-Index có thể đạt khoảng 1.360 – 1.620 điểm, với giả định EPS tăng 20 – 22%, P/E đạt 12-14 lần.

Tăng trưởng lợi nhuận đến từ các ngành chủ lực như Ngân hàng, Bất động sản và Công nghệ thông tin sẽ là động lực chính, bao gồm Ngành Ngân hàng với kỳ vọng tăng trưởng tín dụng mạnh mẽ và cải thiện biên lãi ròng (NIM) sẽ thúc đẩy lợi nhuận, với mức dự báo tăng trưởng 17%. Ngành Bất động sản sẽ phục hồi mạnh mẽ nhờ chính sách pháp lý hoàn chỉnh và nhu cầu nhà ở tăng cao, lợi nhuận dự báo tăng 58%. Và ngành Công nghệ thông tin với xu hướng Chuyển đổi số và nhu cầu dịch vụ công nghệ cao sẽ thúc đẩy tăng trưởng lợi nhuận đạt 20%.

FIDT đánh giá triển vọng thị trường chứng khoán 2025 tích cực, với tiềm năng tăng trưởng cao khi nền kinh tế phục hồi và bước vào giai đoạn tăng trưởng bền vững. Thị trường dự kiến sẽ bước vào chu kỳ tăng tốc trung hạn sau 2025, nhờ vào các động lực vĩ mô mạnh mẽ và sự phục hồi ổn định của các ngành trọng yếu.

FIDT khuyến nghị rằng, với hiệu suất mạnh mẽ và tiềm năng tăng trưởng vượt trội, thị trường chứng khoán Việt Nam nên là kênh đầu tư trọng tâm trong năm 2025. So với các phân lớp tài sản khác, thị trường chứng khoán Việt Nam mang lại cơ hội tăng trưởng cao hơn, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế phục hồi và các yếu tố vĩ mô thuận lợi. Đây là thời điểm chiến lược để tối ưu hóa lợi nhuận và tận dụng tiềm năng phát triển dài hạn của thị trường.

Tuy nhiên, rủi ro trọng yếu tác động lên thị trường chứng khoán cần chú ý là việc áp dụng các chính sách bảo hộ thương mại của chính quyền Donald Trump mạnh tay hơn dự kiến có thể gây rối loạn dòng vốn đầu tư toàn cầu. Điều này gây biến động lớn trên thị trường tài chính quốc tế và ảnh hưởng nghiêm trọng đến dòng vốn ngoại vào Việt Nam. Hệ quả là áp lực gia tăng lên tỷ giá, thanh khoản thị trường tài chính giảm sút, và xu hướng dòng vốn rút khỏi Việt Nam có thể trở nên nghiêm trọng hơn, làm suy yếu niềm tin của nhà đầu tư nước ngoài.

Bên cạnh đó còn có rủi ro tỷ giá, rủi ro thanh khoản và dòng vốn quốc tế có thể tiếp tục rút khỏi các thị trường mới nổi, bao gồm Việt Nam. Điều này làm thanh khoản thị trường tài chính, đặc biệt là thị trườngchứng khoán, suy giảm đáng kể.

Ngành Bất động sản, trụ cột của kinh tế Việt Nam, có thể không phục hồi như dự báo. Điều này gây tác động tiêu cực lan tỏa đến các ngành liên quan như ngân hàng, xây dựng và vật liệu xây dựng. Ngoài ra, sự suy yếu của bất động sản còn kéo giảm tăng trưởng GDP, làm xói mòn niềm tin của nhà đầu tư và ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế vĩ mô.