Thực trạng và đánh giá

I/ Thực trạng thu hút FDI tại Tây Ban Nha

TBN đã trải qua một thập kỷ ấn tượng trong việc thu hút FDI, khẳng định vị thế như một điểm đến hấp dẫn trên bản đồ đầu tư toàn cầu. Quốc gia này cho thấy sự kiên định trong việc mở cửa với thế giới, thúc đẩy chủ nghĩa đa phương và quốc tế hóa nền kinh tế. Các chính sách hiện hành duy trì lộ trình hội nhập với Liên minh châu Âu (EU) được định hướng bởi tinh thần đa phương và chú trọng đến một nền kinh tế toàn cầu hóa.

Mô hình kinh tế của TBN nổi bật với sự cân bằng và tăng trưởng hài hòa. Đây là điểm nhấn quan trọng đồng thời là động lực để Chính phủ tiếp tục triển khai các kế hoạch trong năm 2025. Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), TBN nằm trong top 10 quốc gia phát triển có độ mở cửa cao nhất đối với FDI. Các quy định bảo vệ đầu tư ban hành từ năm 2020 không làm giảm sức hấp dẫn của quốc gia này, mà ngược lại giúp duy trì dòng vốn quốc tế ổn định. Điều này cho thấy TBN đã đạt được sự cân bằng hợp lý giữa bảo vệ lợi ích quốc gia và khuyến khích đầu tư.

Một minh chứng rõ nét là hiệu suất nổi bật của các dự án greenfield – những dự án xây dựng cơ sở mới và tạo việc làm mang lại giá trị kinh tế cao. Theo số liệu từ FDI Markets của Tập đoàn Financial Times, trong 11 tháng đầu năm 2024 TBN đứng thứ 5 trên thế giới về số lượng dự án greenfield với 682 dự án, thu hút gần 33 tỷ Euro và tạo ra hơn 60.000 việc làm. Những con số này phản ánh sức hút mạnh mẽ cũng như tiềm năng lớn của nền kinh tế TBN trong việc thúc đẩy các sáng kiến bền vững.

Để duy trì xu hướng tích cực, nỗ lực thu hút, củng cố và giữ chân các nhà đầu tư nước ngoài được đẩy mạnh nhằm gia tăng giá trị và nâng cao vị thế chiến lược của đất nước. Gần đây Thủ tướng TBN đã công bố kế hoạch thành lập “Ủy ban Đầu tư Chiến lược” nhằm định hướng các ưu tiên đầu tư, thúc đẩy số hóa và đẩy nhanh tiến độ các dự án có tác động lớn. Đây được xem là bước đi quan trọng để đảm bảo FDI mang lại hiệu quả thực chất.

Thu hút đầu tư nước ngoài tiếp tục là chiến lược trọng tâm của năm 2025. TBN đang khẳng định mình là môi trường kinh doanh lý tưởng với hệ sinh thái doanh nghiệp địa phương phát triển mạnh mẽ và mang tầm quốc tế. Các công ty TBN hiện dẫn đầu trong nhiều lĩnh vực và thị trường, đồng thời quốc gia này sở hữu các cụm công nghiệp đáp ứng đầy đủ nhu cầu của các nhà đầu tư nước ngoài từ nguồn cung ứng đến cơ sở hạ tầng.

Đáng chú ý là chi phí điện – một yếu tố quan trọng đối với nhà đầu tư đã được cải thiện đáng kể theo các đánh giá gần đây. Những kết quả này được thảo luận chi tiết trong Báo cáo Chỉ số Môi trường Đầu tư Kinh doanh lần thứ 17, nơi các đại diện từ các tập đoàn đa quốc gia có thể đối chiếu với thực tế hoạt động tại TBN và đề xuất các giải pháp tối ưu hóa.

Việc hội nhập sâu hơn vào nền kinh tế toàn cầu thông qua thương mại và đầu tư đang nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, mang lại phúc lợi cho người dân và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững. Những thành tựu đạt được là nguồn động lực để TBN tiếp tục hành trình phát triển.

II/ Đánh giá tình hình thu hút FDI tại Tây Ban Nha

Báo cáo Chỉ số Môi trường Kinh doanh lần thứ 17 được thực hiện bởi ICEX, Hiệp hội Các công ty Đa quốc gia tại TBN và Trung tâm Cạnh tranh Quốc tế (ICC) của IESE thể hiện sự đánh giá của của hơn 700 công ty vốn nước ngoài dành cho môi trường đầu tư kinh doanh tại TBN.

Báo cáo cho thấy các công ty nước ngoài đang hoạt động tại TBN vẫn đang duy trì triển vọng tích cực về đầu tư, doanh thu, việc làm và khối lượng xuất khẩu cho năm 2025, cụ thể: số lượng doanh nghiệp dự kiến tăng hoặc duy trì các hạng mục: doanh thu, đầu tư, việc làm và xuất khẩu tăng so với năm trước, lần lượt là 12%, 3%, 7% và 6% theo các hạng mục tương ứng. Theo đó, 89% công ty đang hoạt động tại đây dự kiến sẽ tăng hoặc duy trì đầu tư trong năm 2025 bất chấp bối cảnh quốc tế phức tạp. Ngoài ra về triển vọng doanh thu, tỷ lệ doanh nghiệp dự kiến duy trì hoặc tăng doanh thu trong năm nay sẽ tăng lên 87% so với 78% của năm trước.

• Về tiềm năng xuất khẩu: các công ty nước ngoài còn có tiềm năng lớn trong hoạt động bán hàng ra nước ngoài với 74% công ty được khảo sát xuất khẩu từ TBN sang các thị trường khác. Ước tính 92% công ty xuất khẩu kỳ vọng doanh số bán hàng sang các nước thứ ba sẽ tăng hoặc duy trì trong năm nay.
• Về dự báo việc làm: con số này cao hơn một chút so với năm 2024 với 92% công ty đầu tư dự kiến số lượng nhân viên sẽ tăng hoặc duy trì như hiện tại trong năm 2025, tăng bảy điểm phần trăm so với cùng dự báo năm 2024.

Nhìn chung các công ty xác nhận có đánh giá tích cực về môi trường kinh doanh trong năm 2024 mặc dù chịu ảnh hưởng bởi tình hình kinh tế và chính trị quốc tế bất ổn. Môi trường kinh doanh đã nhận được đánh giá tích cực từ các giám đốc điều hành của các công ty vốn nước ngoài.

Các lĩnh vực được nhà đầu tư nước ngoài đánh giá cao nhất liên quan đến cơ sở hạ tầng, tiếp theo là quy mô thị trường và nguồn nhân lực, trong đó đánh giá cao sự sẵn có của lao động có tay nghề và khả năng học hỏi. Về lý do đánh giá đặc biệt cao là vị trí địa lý, quy mô thị trường nội địa và khả năng tiếp cận các thị trường khác của TBN.

• Về các lĩnh vực còn dư địa cải thiện: Báo cáo chỉ ra các khía cạnh liên quan đến thuế và tài chính, cũng như các vấn đề về môi trường pháp lý như giảm gánh nặng hành chính và chi phí (chủ yếu là chi phí điện) mặc dù những chi phí này đã cải thiện so với năm những năm trước.
• Về mục tiêu môi trường: cũng như phiên bản trước, Báo cáo đã bổ sung phân tích về mục tiêu bền vững của các công ty nước ngoài tại TBN, coi cam kết phát triển bền vững như định nghĩa trong Chương trình nghị sự 2030 của Liên hợp quốc là ưu tiên không chỉ của khu vực công mà còn của ngày càng nhiều doanh nghiệp tư nhân.

Theo Báo cáo, TBN đã cung cấp cho các công ty nước ngoài nhiều yếu tố thuận lợi cho việc phát triển chiến lược bền vững, nổi bật là nhận thức của người tiêu dùng và xã hội, đặc biệt là của chính người lao động. Hành vi có trách nhiệm của nhà cung cấp và khách hàng cũng là những yếu tố góp phần vào sự phát triển tốt của các chiến lược này.