Thu thuế phải thu được lòng dân

Nhiều người đã giật mình khi đọc bài “Đừng để nợ thuế nhỏ, bị truy thu to”. Giật mình bởi với quy định hiện nay thì khả năng tới đây nhiều người sẽ bị nhận các “trát” truy thu như anh L.T.H. – nhân viên chi nhánh một ngân hàng cổ phần lớn tại Quảng Ngãi.

Chỉ vì đơn vị chi trả nơi anh L.T.H. cộng tác không tạm khấu trừ 10% thuế trước khi trả thu nhập cho anh do khoản chi trả khá nhỏ (một khoản 3,3 triệu đồng/năm, một khoản chỉ 300.000 đồng/năm) mà anh bị cơ quan thuế truy thu, phạt, chậm nộp đến 20,7 triệu đồng.

Trong khi nếu tạm khấu trừ thì số thuế mà anh phải nộp chỉ có 360.000 đồng (10% trên thu nhập).

Có người còn nghi ngờ liệu việc này có thật không và vì sao chênh lệch lên đến 57 lần như vậy?

Chênh lệch cao bởi áp theo quy định, cơ quan thuế đã cộng tất cả 3 khoản thu nhập của anh L.T.H. để tính thuế theo biểu thuế lũy tiến từng phần khiến bị nhảy sang bậc thuế cao hơn, dẫn đến số tiền thuế nộp thiếu hơn 10,52 triệu đồng.

Song song đó, căn cứ thời hạn nộp thuế của năm 2022 và năm 2023, cơ quan thuế tính ra số tiền chậm nộp là 527.000 đồng, cộng với tiền phạt 9,646 triệu đồng.

Theo các chuyên gia, trong tình huống này, việc cơ quan thuế truy thu là không sai do căn cứ theo nghị định 126. Tuy nhiên nếu xét về tình thì sẽ không ổn vì bản chất quy định được ban hành là nhằm tạo thuận lợi cho người nộp thuế cũng như giảm tải công việc cho cơ quan thuế.

Thế nhưng chính sách lại không bao quát được hết những tình huống phát sinh trên thực tế khi có nhiều cá nhân như giảng viên đại học, bác sĩ… thu nhập vãng lai chỉ 300.000 – 500.000 đồng/lần từ việc đóng góp công việc chuyên môn ở đơn vị bên ngoài. Thu nhập chính từ cơ quan đã được nộp rất đầy đủ.

Bản chất họ cũng không hề có ý định trốn thuế nhưng lại phải chịu mức phạt, truy thu, tính tiền chậm nộp quá nặng, gấp mấy chục lần số thuế tạm khấu trừ. Và vì thế, người nộp thuế rơi vào tình thế phải hoàn thành nghĩa vụ nhưng cảm thấy không tâm phục khẩu phục.

Do vậy, để hỗ trợ trọn vẹn và tạo thuận lợi hơn nữa cho người nộp thuế cá nhân, các chuyên gia thuế kiến nghị Bộ Tài chính nên có hướng dẫn rõ về việc này theo hướng tạo thuận lợi tối đa cho người nộp thuế.

Đừng để người nộp thuế vì một khoản nợ thuế nhỏ mà bị truy thu “to” đến gấp mấy chục lần như vậy sẽ không đúng với tinh thần “thu thuế phải thu được lòng dân” mà ngành thuế nhiều lần nhắc đến trong các hội nghị “lắng nghe”.

Nói cách khác, cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người nộp thuế phải đi từ việc sửa đổi những quy định bất hợp lý, thậm chí vô lý như đã phản ánh ở trên.

Việc này cũng giúp cho ngành thuế vì giảm tải được lượng người quyết toán thuế, nhất là khi số hồ sơ quyết toán thuế thu nhập cá nhân liên tục tăng đột biến những năm gần đây.

Có như vậy ngành thuế mới thực hiện tốt phương châm “Minh bạch, chuyên nghiệp, liêm chính, đổi mới”, giải quyết kịp thời những khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện nghĩa vụ thuế.

Doanh nghiệp, người nộp thuế qua đó cũng cảm thấy rằng ý kiến phản ánh của mình được ghi nhận kịp thời chứ không phải ôm bức xúc để chờ phản ánh trong các hội nghị “lắng nghe” như đã diễn ra vừa qua.