Thử thực phẩm ‘độc, lạ’ dịp Tết, coi chừng mề đay, dị ứng

Chia sẻ với Tuổi Trẻ Online, bác sĩ Nguyễn Tiến Thành (thành viên Hội Da liễu Việt Nam) cho hay cứ vào dịp cận Tết, số ca bị mề đay đến thăm khám tăng cao đáng kể, thậm chí có những trường hợp cầu cứu bác sĩ ngày sát giao thừa.

Nguy cơ đến từ thực phẩm “độc, lạ” dịp cuối năm

Theo bác sĩ Thành, nổi mề đay dịp cuối năm phần lớn xuất phát từ việc sử dụng thực phẩm không kiểm soát trong các bữa tiệc tất niên. Ngoài các món ăn quen thuộc, nhiều món ăn “độc, lạ” cũng thường được dọn mời khách trong dịp lễ quan trọng này kéo theo nguy cơ dị ứng.

Theo bác sĩ Tiến Thành một số loại thực phẩm tiềm ẩn nguy cơ cao gây dị ứng gồm:

Đồ rừng: Thịt nhím, kỳ đà, lợn rừng, hoặc rau rừng.

Hải sản: Tôm, cua, ghẹ…

Côn trùng: Châu chấu, nhộng tằm, bọ cạp, ve sầu – những loại thực phẩm chứa protein lạ, dễ kích hoạt phản ứng dị ứng ở người không quen ăn.

Rượu ngâm: Các loại rượu ngâm thảo dược, động vật như rắn, bọ cạp hoặc các loại rễ cây không rõ nguồn gốc.

Một số loại thuốc: Kháng sinh, thuốc hạ sốt…

“Đây đều là những thực phẩm dễ kích thích phản ứng dị ứng, nhất là với người có cơ địa nhạy cảm hoặc chưa từng tiếp xúc trước đó”, BS Thành cho biết.

Ngoài ra, rượu bia cũng là “nhân vật chính” trong các bữa tiệc cuối năm. Các loại rượu bia cũng đóng vai trò tăng nặng các phản ứng dị ứng. Rượu làm giãn mạch máu, kích thích tế bào Mast giải phóng histamine, dễ dẫn đến mề đay khi kết hợp với các thực phẩm dễ gây dị ứng…

Mề đay, không chỉ đơn giản là ngứa

Mề đay có thương tổn da là những sẩn phù được bao quanh bởi quầng đỏ, rất ngứa. Các sẩn có thể tồn tại từ 30 phút tới 36 giờ, có kích thước từ 1mm tới vài cm (mày đay khổng lồ), ấn kính mất màu.

Đặc trưng của mề đay là các mạch máu bị giãn và tăng tính thấm ở trung bì nông và liên quan tới mạng lưới mao mạch ở vị trí đó. Bác sĩ Thành nhấn mạnh, dù mề đay thường được coi là bệnh nhẹ, nhưng trong nhiều trường hợp, nó có thể tiến triển thành sốc phản vệ – một tình trạng nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng nếu không được xử lý kịp thời.

Các triệu chứng nghiêm trọng hơn của mề đay bao gồm:

Phù mạch tại môi, mắt, lưỡi hoặc cổ họng, gây khó thở.

Đau bụng dữ dội, tiêu chảy hoặc nôn ói.

Hạ huyết áp, chóng mặt, ngất xỉu…, đó là dấu hiệu của sốc phản vệ.

“Những ngày cận Tết, chúng tôi tiếp nhận rất nhiều ca bệnh với các mức độ khác nhau, từ nhẹ như nổi mẩn ngứa toàn thân, đến nặng như khó thở, phù mạch. Thậm chí có năm có những trường hợp gọi điện cầu cứu vào đêm 30 Tết vì tình trạng dị ứng trở nên nghiêm trọng”, bác sĩ Thành chia sẻ.

Lời khuyên từ bác sĩ

Để hạn chế nguy cơ dị ứng thực phẩm trong những ngày cuối năm, bác sĩ Thành đưa ra một số khuyến cáo quan trọng:

1. Cẩn trọng với thực phẩm lạ

Hạn chế thử các món ăn “độc, lạ” hoặc các loại đặc sản không quen thuộc như đồ rừng, côn trùng, rượu ngâm. Nếu có tiền sử dị ứng, hãy tuyệt đối tránh xa các loại thực phẩm từng gây phản ứng trước đó.

2. Kiểm soát lượng thực phẩm tiêu thụ

Duy trì chế độ ăn uống cân bằng, tránh ăn quá nhiều các món giàu đạm, dầu mỡ, hoặc gia vị nặng trong một bữa tiệc. Việc kết hợp nhiều loại thực phẩm dễ gây dị ứng trong một bữa ăn cũng làm tăng nguy cơ nổi mày đay.

3. Nhận biết sớm dấu hiệu mày đay

Khi xuất hiện các dấu hiệu như nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy, nóng rát, cần dừng ngay các thực phẩm nghi ngờ gây dị ứng. Nếu có triệu chứng nặng hơn như khó thở, phù mạch, hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời.

4. Mang theo thuốc dự phòng

Người có cơ địa dị ứng nên chuẩn bị sẵn thuốc kháng histamin và thuốc chống dị ứng do bác sĩ chỉ định. Đây là cách xử lý ban đầu hiệu quả để kiểm soát các triệu chứng nhẹ, đặc biệt trong trường hợp không thể đến bệnh viện ngay.

Ám ảnh dị ứng thời tiết lúc giao mùa, xử trí thế nào?

Dị ứng thời tiết rất thường gặp trong đời sống hằng ngày, đặc biệt là thời điểm giao mùa. Dị ứng thời tiết nổi mề đay, mẩn ngứa… là nỗi ám ảnh của rất nhiều người, gây ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sống, sinh hoạt của người mắc.