Trang chủNewsThế giớiThông điệp từ thỏa thuận đất hiếm ở Ukraine

Thông điệp từ thỏa thuận đất hiếm ở Ukraine

Tổng thống Mỹ Donald Trump không ngần ngại công khai ý tưởng về việc Kiev trao cho Washington quyền khai thác đất hiếm trị giá 500 tỷ USD đổi lấy viện trợ Mỹ. Giao dịch này chứa đựng nhiều hàm ý, thông điệp từ các bên liên quan.

Thông điệp từ thỏa thuận đất hiếm ở Ukraine
Thỏa thuận với Ukraine sẽ tạo cho Mỹ thế cân bằng, chủ động hơn với Trung Quốc về đất hiếm. (Nguồn: Rubryka)

Trước hết cần nói về giá trị của loại khoáng sản đặc biệt này. Đất hiếm là hỗn hợp gồm 17 nguyên tố hóa học, có tính năng đặc biệt. Đây là nguyên liệu không thể thiếu của nhiều ngành công nghiệp công nghệ cao, kỹ thuật mũi nhọn, sản xuất các sản phẩm dân sự và quân sự hiện đại, từ điện thoại thông minh, máy tính, pin, ô tô điện, tua bin gió đến chip bán dẫn, máy bay, tên lửa, tàu ngầm… Do có nhiều ứng dụng đặc biệt nên đất hiếm là “vũ khí chiến lược”, con bài trong cuộc chiến thương mại.

Thông điệp từ Mỹ

Mỹ là thị trường tiêu thụ lớn đất hiếm. Một tàu ngầm của Mỹ cần sử dụng 4,1 tấn kim loại đất hiếm, 1 máy bay F-35 cần gần 450kg kim loại đất hiếm… Việc Mỹ nhanh tay nhanh mắt với thỏa thuận về loại khoáng sản quý hiếm này cho thấy nhiều vấn đề.

Thứ nhất, để ứng phó với thế thống trị của Bắc Kinh trên thị trường đất hiếm toàn cầu. Trung Quốc có trữ lượng đất hiếm lớn nhất, ước khoảng 44 trên tổng số 120 triệu tấn của thế giới, và nắm giữ hơn 90% sản lượng khai thác toàn cầu. Trong đó, Mỹ là khách hàng xếp thứ hai, nhập khẩu 20% đất hiếm từ Trung Quốc. Thỏa thuận với Ukraine sẽ tạo cho Mỹ thế cân bằng, chủ động hơn với Trung Quốc về loại khoáng sản chiến lược này. Nguyên thế đã vô cùng quan trọng, nhưng không chỉ có vậy.

Thứ hai, Washington thừa nhận đã viện trợ rất lớn cho Kiev, đến vai trăm tỷ USD, dưới nhiều hình thức, từ trước khi nổ ra xung đột. Bây giờ là lúc thu lợi nhuận từ các khoản viện trợ. Nghĩa là “không có bữa ăn nào miễn phí”. Được như vậy, Tổng thống Donald Trump đã ghi điểm với người dân Mỹ vì mang lại lợi ích kinh tế thiết thực.

Thứ ba, Mỹ cho rằng cuộc xung đột ở Ukraine đã đến lúc kết thúc, nên phải nhanh chóng tìm cách đứng chân lâu dài, giành lợi thế, thị phần béo bở nhất trong cuộc tái thiết hậu chiến, trước cả đối thủ và đồng minh. Thủ tướng Đức Olaf Scholz ngay lập tức đọc vị động thái này là “ích kỉ”, “tự coi mình là trung tâm”!

Thứ tư, đặt Nga trước sự đã rồi. Khoảng 50% trữ lượng đất hiếm của Ukraine hiện thuộc các vùng Nga tuyên bố sáp nhập và đang quản lý. Nếu Nga tiếp tục mở rộng thêm khu vực quản lý thì trữ lượng còn lớn hơn. Khai thác đất hiếm sẽ là một trong những vấn đề phải trao đổi giữa Washington với Moscow.

Khai thác đất hiếm sẽ là một trong những vấn đề phải trao đổi giữa Mỹ với Nga.

Thế của Kiev

Tổng thống Volodymyr Zelensky nhiều lần tuyên bố Kiev chiến đấu ở tuyến đầu vì an ninh của châu Âu, nên EU có trách nhiệm hỗ trợ Ukraine. Ngoài ra, tài nguyên, đáng kể nhất là đất hiếm, là thứ hấp dẫn, có giá trị trao đổi với viện trợ của Mỹ và EU, cả trong xung đột và tái thiết. Ukraine nắm giữ trữ lượng lithium, titan lớn nhất châu Âu và khối lượng khá lớn urani… Ông đã đưa việc trao đổi khoáng sản này lấy viện trợ vào “kế hoạch chiến thắng”.

Tuy nhiên, Kiev ngày càng phụ thuộc sâu vào Mỹ và phương Tây. Chính Tổng thống Volodymyr Zelensky cũng thừa nhận điều này. Ông khẳng định phải có viện trợ tài chính và các loại vũ khí hiện đại thì Ukraine mới trụ vững, đối phó được với Nga. Việc kết nạp Kiev vào NATO và sự hiện diện của Mỹ, NATO mới bảo đảm an ninh, hòa bình cho Ukraine. Người đứng đầu chính quyền Kiev ca thán, Mỹ và phương Tây bỏ qua Ukraine trong việc trao đổi với Nga về đàm phán giải quyết xung đột.

Thực tế cho thấy, sự phụ thuộc lớn vào Mỹ, phương Tây khiến Kiev không có nhiều quyền tự quyết về điều kiện, nội dung đàm phán chấm dứt xung đột (nếu xảy ra). Nhiều thông tin tiết lộ, đại diện Mỹ, Nga đang trao đổi về cuộc gặp thượng đỉnh song phương, có khả năng diễn ra trong tháng 2 hoặc 3, sẽ là đột phá mở đường cho các bước tiếp theo. Một số chính trị gia, học giả quốc tế cho rằng chính Washington và Moscow mới quyết định cơ bản về cách thức và kết cục giải quyết xung đột. Kiev có thể buộc phải chấp nhận nhượng bộ nhiều hơn.

Vấn đề cơ bản, cốt lõi nhất là Tổng thống Volodymyr Zelensky không thể tự quyết mô hình, thể chế chính trị – xã hội tương lai của Ukraine khi xung đột kết thúc. Thậm chí, rò rỉ thông tin Mỹ và phương Tây thủ sẵn trong tay áo phương án thay thế người đứng đầu chính quyền Kiev, nếu diễn biến không đúng theo kịch bản họ đạo diễn!

Phản ứng từ Nga

Moscow nhanh chóng phản ứng trước đề xuất của Tổng thống Donald Trump. Người phát ngôn Điên Kremlin cho rằng ý tưởng trao đổi đất hiếm thực chất là cuộc mua bán viện trợ giữa Washington và Kiev. Có thể thấy thỏa thuận khó bảo đảm khả thi, vững chắc khi xung đột chưa kết thúc, tính pháp lý của người đứng đầu chính quyền Kiev đang còn bị đặt dấu hỏi. Hơn nữa, Nga đang quản lý phần lớn loại khoáng sản, nên chủ thể thỏa thuận trao đổi không chỉ là Kiev.

Moscow nhiều lần khẳng định xung đột ở Ukraine thực chất là cuộc chiến phức hợp, nhiều mặt giữa Nga với Mỹ và phương Tây. Vấn đề chỉ có thể giải quyết triệt để, lâu dài nếu Washington và Brussels có kế hoạch và những hành động cụ thể, thiện chí đàm phán giải quyết cả gói, trung lập hóa Ukraine, dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận, thiết lập quan hệ bình đẳng, thực chất với Moscow.

***

Dư luận quốc tế quan tâm lớn đến tổng thể diễn biến xung đột ở Ukraine, khả năng, cách thức giải quyết khủng hoảng và cả những vấn đề cụ thể có liên quan. Trong đó có đề xuất thỏa thuận trao đổi đất hiếm giữa Washington và Kiev. Qua vụ việc cụ thể đó cũng như các cuộc điện đàm, thông tin về hội nghị thượng đỉnh Mỹ – Nga và dự báo giải pháp giải quyết xung đột ở Ukraine…, nổi lên những vấn đề cơ bản.

Nhiều chính khách, học giả quốc tế đánh giá chính quyền Kiev đang sa vào vòng xoáy cạnh tranh địa chiến lược giữa các nước lớn, khó tự mình thoát ra được và cái giá quá đắt.





Nguồn: https://baoquocte.vn/thong-diep-tu-thoa-thuan-dat-hiem-o-ukraine-304199.html

Cùng chủ đề

Mỹ đẩy mạnh tinh giản, căng thẳng vụ lộ mật chưa dứt

Đài CNN ngày 28.3 dẫn thông báo của Bộ Y tế và Dịch vụ nhân sinh Mỹ (HHS) cho biết bộ này sẽ cắt giảm 10.000 nhân viên toàn thời gian ở các cơ quan y tế, sau khi 10.000 nhân viên đã...

Kế hoạch đưa lực lượng gìn giữ hòa bình châu Âu đến Ukraine, toan tính và tính khả thi

Trong khi thỏa thuận ngừng bắn giữa Nga và Ukraine đang dò dẫm từng bước, lãnh đạo một số nước châu Âu đã sốt sắng chuẩn bị kế hoạch đưa lực lượng gìn giữ hòa bình đến giám sát.

Gặp Ukraine xong, Mỹ bắt đầu đàm phán với Nga

Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov cho hay cuộc đàm phán ở Ả Rập Xê Út giữa phái đoàn quan chức Ukraine và Mỹ đã bàn các vấn đề chính như năng lượng trong cuộc xung đột Nga - Ukraine. ...

ông Putin đã cầu nguyện cho ông Trump sau vụ ám sát hụt

Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff nói ông thích Tổng thống Nga Vladimir Putin, đồng thời gửi thông điệp cho Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. ...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Hải quân Việt Nam-Thái Lan tuần tra chung lần thứ 51

Sáng 2/4, Biên đội tàu 263, 261 thuộc Hải đội 515, Lữ đoàn 175, Vùng 5 Hải quân nhân dân Việt Nam đã cập quân cảng Vùng 5 (Kiên Giang), kết thúc tốt đẹp chuyến tuần tra chung thường niên lần thứ 51 với Biên đội tàu 421, 561 của Hải quân Hoàng gia Thái Lan.

Bộ trưởng Pete Hegseth khẳng định “liên minh sắt đá” Mỹ-Philippines tại khu vực

Chuyến thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ tới Philippines là cơ hội quan trọng để truyền tải chính sách của chính quyền Tổng thống Donald Trump, định hình quan điểm can dự của Washington tại khu vực.

Thị trường trầm lắng, tâm lý găm hàng cao, lượng tiêu xuất khẩu thấp nhất trong 6 năm

Giá tiêu hôm nay 31/3/2025 tại thị trường trong nước tiếp tục đi ngang ở các địa phương trọng điểm, giao dịch từ 159.000 – 160.000 đồng/kg.

Quyết chấm dứt nạn đói cho trẻ em châu Phi, AfDB phê duyệt lập quỹ hàng chục triệu USD

Hội đồng quản trị của Ngân hàng Phát triển châu Phi (AfDB) đã phê duyệt việc thành lập một quỹ nhằm giúp chấm dứt nạn đói và suy dinh dưỡng ở trẻ em trong độ tuổi đi học tại châu lục.

Đội cứu hộ, cứu nạn Việt Nam hạ cánh xuống sân bay Yangon, sẵn sàng hỗ trợ khắc phục hậu quả động đất tại...

Đội cứu hộ của Việt Nam từ ngày mai sẽ triển khai nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn tại các nơi bị ảnh hưởng động đất ở Myanmar.

Bài đọc nhiều

Động đất ở Maroc, ít nhất 296 người tử vong

SGGPO 09/09/2023 10:09 Bộ Nội vụ Maroc cho biết ít nhất 296 người đã thiệt mạng và 153 người khác bị thương trong trận động đất mạnh xảy ra tối 8-9 ở nước này. Theo bộ trên, hầu hết những người thiệt mạng ở các tỉnh, thành gồm al-Haouz, Marrakesh, Ouarzazate, Azilal, Chichaoua và Taroudant. Những người bị thương đã được đưa đến bệnh viện để chữa trị. Trước đó, Trung tâm Nghiên cứu Khoa học...

Khai mạc Hội nghị Thị trưởng thủ đô các nước ASEAN và Diễn đàn Thị trưởng ASEAN

Sáng 18-9, Hội nghị Thị trưởng thủ đô các nước ASEAN (MGMAC) và Diễn đàn Thị trưởng ASEAN (AMF) đã diễn ra tại thủ đô Vientiane, Lào. Phát biểu khai mạc, ông Atsaphangthong Siphandone, Đô trưởng thủ đô Vientiane, cho biết MGMAC và AMF được tổ chức từ năm 2012 trở thành diễn đàn cho các lãnh đạo cấp địa phương có dịp gặp gỡ và trao đổi; tăng cường thắt chặt...

Vì sao máy bay chiến đấu tàng hình F-35 bị tỷ phú Elon Musk cho “lên thớt”?

Chương trình máy bay chiến đấu tàng hình F-35 trị giá 2 nghìn tỷ USD có khả năng bị cắt giảm khi Ban Hiệu suất chính phủ Mỹ (DOGE) do tỷ phú Elon Musk đứng đầu tiến hành điều tra sổ sách của Lầu Năm Góc.

LSF hỗ trợ hệ thống lọc nước uống và nhu yếu phẩm cho học sinh khó khăn tại Quảng Nam

UBND tỉnh Quảng Nam vừa có Quyết định 2360/QĐ-UBND giao dự toán nguồn vốn 464 triệu đồng để thực hiện phi dự án “Hỗ trợ hệ thống lọc nước uống cho các trường học và nhu yếu phẩm cho học sinh khó khăn tại tỉnh năm 2024 của tổ chức Lifestart Foundation Inc (LSF) tài trợ. Cụ thể, nguồn vốn viện trợ không hoàn lại không thuộc hỗ trợ phát triển chính thức của nước...

Cùng chuyên mục

Tên lửa quỹ đạo của châu Âu rơi và phát nổ sau khi phóng

Tên lửa Spectrum phóng lên thất bại trong thử nghiệm vốn được trông đợi sẽ là bước tiến mới của châu Âu trong lĩnh vực không gian. ...

Israel quyết gây áp lực với Hamas, triển khai kế hoạch của ông Trump ở Gaza

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho hay nội các Israel đồng ý gia tăng áp lực với Hamas, đồng thời tuyên bố nỗ lực thực hiện kế hoạch của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc khuyến khích người dân Dải Gaza 'di...

Thủ tướng Israel nêu rõ điều kiện cho giai đoạn đàm phán tiếp theo với Hamas, khẳng định không giấu giếm

Ngày 30/3, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết nước này sẵn sàng thảo luận về giai đoạn tiếp theo của thỏa thuận nhằm chấm dứt xung đột ở Dải Gaza với điều kiện Hamas phải hạ vũ khí và rời khỏi vùng đất này.

Tổng thống Donald Trump tự tin về sáng kiến sáp nhập Greenland

Tổng thống Mỹ Donald Trump tin chắc 100% rằng sáng kiến sáp nhập Greenland của ông sẽ thành công.

Houthi phóng tên lửa vào Israel, tấn công tàu sân bay Mỹ 3 lần trong 24 giờ

Quân đội Israel ngày 30/3 xác nhận đã chặn được một tên lửa phóng từ Yemen, sau khi kích hoạt còi báo động không kích trên nhiều khu vực của Israel.

Mới nhất

Đại hội Đảng Cảng Đà Nẵng XIII: Nâng cao chất lượng đảng viên

Ngày 9-6, phát biểu tại Đại hội Đảng bộ Công ty CP Cảng Đà Nẵng lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2025-2030, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Đà Nẵng Lê Văn Trung đề nghị Đảng bộ Công ty CP Cảng Đà Nẵng tiếp tục coi trọng việc nâng cao chất lượng đảng viên và công...

Đại hội Đảng bộ Cảng Đà Nẵng lần thứ XIII: Nâng cao chất lượng và phát triển đảng viên – Tổng công ty Hàng...

Ngày 9-6, phát biểu tại Đại hội Đảng bộ Công ty CP Cảng Đà Nẵng lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2025-2030, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Đà Nẵng Lê Văn Trung đề nghị Đảng bộ Công ty CP Cảng Đà Nẵng tiếp tục coi trọng việc nâng cao chất lượng đảng viên và công...

Giải mã xu hướng công nghệ trong quạt máy: Động cơ BDLC

Không đơn thuần là thiết bị làm mát, quạt máy thế hệ mới đang trở thành một “trợ thủ công nghệ” trong gia đình: hiệu suất cao, tiết kiệm điện,...

Đảng bộ Tập đoàn Thành Công tổ chức Đại hội Đảng viên lần thứ III, nhiệm kỳ 2025 – 2030 – Tập đoàn Thành...

Ngày 7/6/2025, Đảng bộ Tập đoàn Thành Công đã long trọng tổ chức Đại hội lần thứ III, nhiệm kỳ 2025-2030 với sự tham dự của các đồng chí lãnh đạo huyện Đông Anh, Ban chấp hành Đảng bộ Tập đoàn Thành Công và các cán bộ Đảng viên trực thuộc Đảng bộ Tập đoàn Thành Công. Với chủ...

Gần 16.000 tỷ đồng nâng cấp hệ thống cảng biển Nghệ An đến năm 2030 – Tổng công ty Hàng hải Việt Nam-VIMC

Cục Hàng hải và Đường thủy Việt Nam vừa trình Bộ Xây dựng Dự thảo Quy hoạch chi tiết phát triển vùng đất, vùng nước cảng biển Nghệ An giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Theo dự thảo, hệ thống cảng biển Nghệ An bao gồm các khu bến: Nam Cửa Lò, Bắc Cửa Lò,...

Mới nhất