Thanh niên nên được trao niềm tin, khát vọng về sự nỗ lực của bản thân để vươn lên, từ đó kiến tạo được giá trị cho tự thân, gia đình.
![]() |
Anh Nguyễn Bá Hội cho rằng, thanh niên phải không ngừng làm mới bản thân bằng cập nhật các kiến thức, giá trị sống. (Ảnh: NVCC) |
Anh Nguyễn Bá Hội, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Thực hành Sống xanh (TP. Hồ Chi Minh), nhà hoạt động vì môi trường từng được Bộ Tài nguyên và Môi trường trao giải thưởng Môi trường Việt Nam (tháng 7/2022) nói về thanh niên như vậy.
Trong những ngày tháng 3 này, chia sẻ thêm về việc nuôi dưỡng lối sống đẹp, trau dồi tri thức, hình thành lối sống xanh trong thanh niên, anh Nguyễn Bá Hội khẳng định: Tuổi trẻ là lứa tuổi đẹp nhất, tràn đầy năng lượng. Đây là điều không có gì để bàn cãi. Và chúng ta có thể thấy, trong lứa tuổi này, con người cũng được tạo điều kiện nhiều nhất để học tập, phát triển bản thân, làm bệ đỡ cho việc tiến thân, đóng góp cho đất nước, xã hội về sau.
Vì vậy, tôi nghĩ, các bạn trẻ nên được trao niềm tin, khát vọng về sự nỗ lực của bản thân trong giai đoạn thanh niên sôi nổi để vươn lên từ các mục tiêu từ nhỏ đến lớn, từ đó kiến tạo được giá trị cho tự thân, gia đình.
Vậy theo anh, việc học của người trẻ quan trọng ra sao?
Thế hệ của tôi và những bạn đồng trang lứa (8x) sinh ra trong giai đoạn đất nước còn khó khăn. Nhiều người, nhiều nơi việc bảo đảm bữa ăn no còn chưa kham nổi nên học hành thường là mục tiêu xa hơn. Nhưng cũng chính thời đó, ai nỗ lực đến trường, dưỡng nuôi ý chí, quyết tâm học tập thì sẽ thay đổi được cuộc đời của mình.
Tôi nhớ, ngày đó, tôi lớn lên ở một vùng quê nghèo của tỉnh Phú Yên, ngày học một buổi, một buổi phụ gia đình việc đồng áng, chăn giữ trâu bò. Sách vở, các phương tiện học tập thực sự nghèo nàn nhưng tôi ham học và đã nghêu ngao trau dồi việc học từ chính gốc rạ, mảnh vườn nhà nông. Niềm tin duy nhất lúc đó chính là học tập là cơ hội duy nhất để thoát nghèo.
Thế rồi, tôi cũng vào đại học, rời quê tới TP. Hồ Chí Minh đến nay đã 22 năm. Một bước tiến khá dài thay đổi cuộc đời mình từ việc học. Việc học đã giúp tôi giàu có hơn về tri thức. Thực ra, đó mới là điều quan trọng bởi có tri thức, bạn sẽ có sự vững chãi để lập thân, lập nghiệp.
Do vậy, sự học quan trọng và luôn cần thiết trong mọi thời đại. Ngày nay, công nghệ phát triển nhanh, không ngừng nên chúng ta càng cần phải học để không bị đào thải. Xã hội hiện đại bắt buộc con người phải học tập suốt đời, học mỗi ngày. Người trẻ cần nhận diện điều này để không lơ là, biến mình thành người lệ thuộc vào trí tuệ nhân tạo (AI), trở thành công cụ của AI thay vì sử dụng nó cho công việc của mình.
![]() |
Anh Nguyễn Bá Hội trong hoạt động vì môi trường. (Ảnh: NVCC) |
Như anh nói, thời đại ngày nay có quá nhiều thách thức cho người trẻ?
Đúng vậy. Không chỉ thách thức về công nghệ mà còn cả lối sống, tình yêu, lý tưởng, các kỹ năng khác. Chưa bao giờ giới trẻ lại cảm thấy loay hoay trong việc định hình lối sống như hiện nay. Họ yêu chưa sâu và có xu hướng sống cá nhân, quá độc lập dẫn tới… sợ yêu, ngại lập gia đình, ngại sinh con.
Họ ít lý tưởng phụng sự hơn và chỉ tập trung cho những cảm xúc cá nhân, sẵn sàng bỏ hoặc nhảy việc, có quá ít sự kiên nhẫn để lắng nghe và hoàn thiện, gắn bó lâu dài.
Họ giỏi nhưng cũng tự cao về năng lực đến mức nhiều bạn tự phụ về sự gắn kết giữa thế hệ đàn anh với mình, nên dẫn tới những xung đột nhất định. Đâu đó, có người phàn nàn về Gen Z chưa hợp tác tốt trong công việc với đồng nghiệp, với sếp, hẳn không phải là chuyện cá biệt.
Bản thân tôi quan sát người trẻ và luôn trong tinh thần lắng nghe, học hỏi và cả tùy duyên cộng sự. Nhưng may mắn tôi có những cộng sự tốt từ công việc đến các hoạt động hướng đến cộng đồng, môi trường.
Nếu người trẻ còn có những mặt trái thì chắc chắn họ cần “va đập” để nhận ra và tự sửa. Điều của chúng ta cần làm là có thể kết nối với họ như thế nào vì suy cho cùng, họ cũng sẽ chịu ít nhiều tác động từ ta, thế hệ đi trước, chưa nói là có kế thừa.
Tôi nghĩ, thế hệ khác nhau thì không nên phán xét nặng nề về nhau mà nhìn thấy điểm mạnh, điểm khuyết để dung hòa, hợp tác phát triển sẽ giúp cho mối quan hệ trở nên nhẹ nhàng hơn.
Là một chuyên gia, nhà hoạt động môi trường, anh có gửi gắm gì đối với người trẻ trong công tác này?
Như tôi chia sẻ, bản thân mình may mắn được cộng tác với các bạn trẻ là những tình nguyện viên yêu các hoạt động vì môi trường, thích sống xanh. Hàng tuần hoặc cứ vài tuần tôi lại cùng các bạn tình nguyện viên đi nhặt rác, thả các loài thủy sinh ra môi trường phù hợp, hoặc trồng cây.
Cá nhân tôi thấy, người trẻ đã có ý thức sâu sắc trong tiêu thụ của bản thân. Họ sống xanh hơn vì hiểu lối sống của mình có ảnh hưởng trực tiếp đến chính mình và thế hệ tương lai.
Tôi nghĩ, thanh niên phải có lý tưởng, sống đẹp, tử tế với mình, với người và môi trường. Đồng thời, họ phải không ngừng làm mới bản thân bằng cập nhật các kiến thức, giá trị sống, đặc biệt là nuôi dưỡng lý tưởng cao đẹp thì chắc chắn các bạn sẽ thành công.
Trân trọng cảm ơn anh!
Tôi chọn sống đẹp
Tôi thích câu nói “Thông minh là thiên phú, lương thiện là lựa chọn” và tôi chọn sống tử tế, sống đẹp trong khả năng của mình. Là một người trẻ, tôi nghĩ sống đẹp là học tập tốt nhất có thể, tham gia các hoạt động tình nguyện, không sa đà vào game online, tha hóa vào lối sống hưởng thụ, trụy lạc. Là người trẻ, tôi nằm lòng lời tự vấn trong một nhạc phẩm, “đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta mà hãy hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay”. Tuổi trẻ chưa vững tinh thần, thiếu lý tưởng thì rất dễ bị cám dỗ vào những thú vui nhất thời, sự hào nhoáng bề nổi, khiến phải trả giá, ân hận về sau. Thực ra, khi chọn sống đẹp thì chính người trẻ như chúng tôi cũng đang chọn “mặc áo giáp” để bảo vệ mình một cách an toàn. Biết ơn, sống hiếu thuận với ông bà, cha mẹ cũng là một cách sống đẹp. Tôi tin, khi chúng ta càng biết ơn sẽ càng hạnh phúc và nỗ lực để cho đi nhiều hơn là mong muốn nhận về. Nguyễn Minh Tiến Đạt (sinh năm 2003, sinh viên năm cuối ngành dược, đang học tại Hà Nội) |