Người La Chí ở Hà Giang ăn Tết Khu Cù Tê vào tháng 7 âm lịch để tưởng nhớ vị tù trưởng Hoàng Vần Thùng, người được coi như vị thần có công đánh giặc cứu dân và truyền dạy nghề nông, giúp đồng bào có đời sống ấm no. Đây cũng là dịp những người trong dòng họ có dịp gặp nhau, thể hiện tinh thần gắn kết cộng đồng và cầu cho cuộc sống ấm no, gia đình hạnh phúc.
Người La Chí lưu truyền rất nhiều câu chuyện, truyền thuyết về Hoàng Vần Thùng. Thân thể của ông được biểu tượng với các dãy núi trùng điệp, trên đó có các bản làng người La Chí sinh sống. Trong đó, người ở Bản Díu (huyện Xín Mần) được coi là anh cả vì được sinh ra từ đầu của ông; người Bản Phùng (huyện Hoàng Su Phì) là anh thứ hai được sinh ra từ bụng và người em út là Bản Máy (huyện Hoàng Su Phì) được sinh ra từ đôi chân. Trước khi tổ chức Tết, thầy cúng chọn ngày và giờ đẹp cho dân làng tập trung tại nhà thờ của trưởng tộc để cúng tổ tiên dòng họ. Ngày hôm sau, mọi người về nhà mình làm thủ tục gọi tổ tiên. Kết thúc phần cúng là màn đánh chiêng trống và các điệu múa thể hiện sự vui mừng phấn khởi của dân bản sau một năm trồng trọt, chăn nuôi…
 |
|
Tết Khu Cù Tê là cái Tết lớn nhất, quan trọng nhất của người La Chí, được tính từ ngày 1 đến 15/7 âm lịch |
 |
|
Nghi thức đánh chiêng và trống trong Tết Khu Cù Tê |
 |
|
Năm 2014, Tết Khu Cù Tê được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia |
H’Mai (th)
