Tàu đổ bộ Mặt Trăng Odysseus bị đổ lật về một bên khi tiếp đất, Intuitive Machines, công ty chế tạo phương tiện, cho biết trong buổi họp báo hôm 23/2.
Tàu Odysseus bị đổ kềnh về một bên như mô hình minh họa. Ảnh: NASA
Thông tin trên được đưa ra sau khi Intuitive Machines ban đầu mô tả tàu Odysseus (Odie) tiếp đất thẳng đứng trên bề mặt Mặt Trăng trong nhiệm vụ lịch sử IM-1 hôm 22/2. Tuy nhiên, Steve Altemus, giám đốc điều hành công ty, chia sẻ dữ liệu sau đó cho thấy tàu vũ trụ nhiều khả năng đổ nghiên về một bên do một chân của nó va vào đá Mặt Trăng, theo CNN.
Altemus sử dụng mô hình nhỏ của tàu đổ bộ để minh họa vấn đề trong buổi họp báo. Theo ông, chỉ một kiện hàng hóa trên tàu Odysseus nằm ở bên úp sấp xuống bề mặt Mặt Trăng. Đó là tác phẩm nghệ thuật từ khách hàng thương mại của Intuitive Machines. Altemus cũng nhấn mạnh tàu vũ trụ vẫn trong tình trạng ổn định, các tấm pin quang năng của nó thu được ánh sáng Mặt Trời và sạc đầy pin. Một số thiết bị công nghệ thử nghiệm của NASA cũng đã được đưa vào hoạt động, thực hiện vài mục tiêu chủ chốt của nhiệm vụ.
Trước đó, Intuitive Machines phát hiện thiết bị định vị của tàu Odysseus bị lỗi. Công ty lựa chọn bỏ thiết bị hỏng hóc và sử dụng thiết bị thử nghiệm của NASA nằm trên tàu, đó là radar Navigation Doppler (NDL) do Trung tâm nghiên cứu Langley phát triển. Các kỹ sư của công ty phải lập phần mềm kết nối dữ liệu từ NDL để cứu nhiệm vụ. Nỗ lực của họ thành công và tàu vũ trụ hạ cánh xuống bề mặt Mặt Trăng trong tình trạng hoạt động. Chưa có tàu vũ trụ nào khác của Mỹ hạ cánh nhẹ nhàng trên Mặt Trăng từ sau nhiệm vụ Apollo 17 năm 1972 và chưa tàu vũ trụ thương mại nào trước Odysseus đạt được thành tựu đó.
NASA và Intuitive Machines đang tìm cách xác định liệu Odysseus có thể hoàn thành mọi mục tiêu khoa học hay không, theo Joel Kearns, phó giám đốc phụ trách khám phá ở Ban chỉ đạo nhiệm vụ khoa học của NASA. Tàu Odysseus đang trải qua một số vấn đề ảnh hưởng tới thu thập dữ liệu từ con tàu. Tuy nhiên, NASA vẫn coi nhiệm vụ này là một chiến thắng lớn.
Intuitive Machines vẫn đang nỗ lực đánh giá chính xác tàu Odysseus có thể thực hiện bao nhiêu phần việc trên bề mặt Mặt Trăng và xác nhận tình trạng của tàu sau cú đổ ngoài dự kiến. Công ty chưa chia sẻ hình ảnh tàu vũ trụ chụp trên thiên thể này. Họ đang lên kế hoạch triển khai một thiết bị trên tàu mang tên EagleCam giúp chụp ảnh tàu từ xa, theo xác nhận của Altemus.
Odysseus nhiều khả năng sẽ trải qua 9 ngày hoạt động trên Mặt Trăng, theo Tim Crain, giám đốc kỹ thuật của Intuitive Machines. Đây là thời gian lâu hơn dự kiến ban đầu (7 ngày). Sau đó, Mặt Trời sẽ di chuyển ra ngoài tầm hoạt động của pin quang năng. Bộ pin sẽ tiếp tục giữ ấm và duy trì hoạt động cho tàu, nhưng cuối cùng con tàu sẽ rơi vào tình trạng lạnh sâu. Tất cả thiết bị sẽ không thể vượt qua đêm lạnh cực hạn ở Mặt Trăng.
An Khang (Theo CNN)
