Tác động của bầu cử Mỹ đến thị trường chứng khoán Việt Nam

Nhiều đối lập trong điều hành kinh tế

Cụ thể, ngày 5/11 (theo giờ địa phương) là thời điểm bầu cử Mỹ 2024 diễn ra và là cuộc đua giữa ứng cử viên Đảng Cộng hòa Donald Trump và ứng cử viên Đảng Dân chủ Kamala Harris.

Đánh giá sơ bộ chính sách của 2 ứng cử viên, Trung tâm phân tích Chứng khoán Agribank (Agriseco Research) nhận thấy, chính sách của bà Kamala Harris có xu hướng ôn hòa hơn, duy trì hợp tác quốc tế và ưu tiên cho tầng lớp trung lưu. Trong khi đó, ông Donald Trump tập trung nhiều hơn vào bảo hộ cho các doanh nghiệp sản xuất trong nước và khuyến khích vốn đầu tư vào sản xuất nội địa.

Các chuyên gia phân tích chứng khoán cho rằng, các chính sách được đề xuất từ cuộc bầu cử tại Mỹ là điểm nóng trong chính sách về kinh tế.

Về thuế doanh nghiệp, báo cáo chiến lược đầu tư của Công ty Chứng khoán VPBank cho biết,  ông Donald Trump đề xuất gia hạn một số phần của Đạo luật cắt giảm thuế và việc làm năm 2017, chủ yếu là các điều khoản sẽ hết hạn vào năm 2025: Giảm thuế doanh nghiệp từ 21% xuống còn 15%; thúc đẩy đầu tư và tăng trưởng kinh tế, với kỳ vọng mức tăng trưởng trung bình hàng năm vượt 3%. Những người trong nhóm 0,1% giàu nhất nước này sẽ có thu nhập sau thuế tăng gần 377.000 USD. Còn nhóm 20% nghèo nhất chỉ nhận thêm 320 USD.

Chuyên gia VPBankS đánh giá, các chính sách này có thể khiến ngân sách Mỹ hao hụt 6.000 tỷ USD hoặc hơn, ngay cả khi không gia hạn giảm thuế, Mỹ vẫn có thể đối mặt với thâm hụt 22.000 tỷ USD trong thập kỷ tới. Chính sách giảm thuế của Trump sẽ ít tác động đến tăng trưởng tổng thể trong 10 năm vì khối nợ tăng lên.

Về thuế đối với hàng hóa nhập khẩu, ông Donald Trump đề xuất áp dụng thuế 10-20% đối với tất cả hàng nhập khẩu từ nước ngoài vào Hoa Kỳ và mức thuế 60%-100% trở lên đối với hàng hóa Trung Quốc. Khẳng định chính sách không làm tăng lạm phát. Mục tiêu chính của sắc thuế này là khiến hàng nhập khẩu đắt đỏ hơn, từ đó thúc đẩy sản xuất trong nước, tăng việc làm trong nước.

Cựu Tổng thống Donald Trump cũng đề xuất không đánh thuế tiền hoa hồng, tiền làm thêm giờ hoặc trợ cấp cho người lao động và dừng thu thuế từ tiền phúc lợi an sinh xã hội. Bà Harris cũng ủng hộ ý tưởng không áp thuế với tiền hoa hồng. ”Loại trừ tiền hoa hồng khỏi thuế không có khả năng mang lại nhiều sự thúc đẩy kinh tế ngay cả khi một số cá nhân cảm thấy khá hơn khi chỉ có 2,5% người lao động nhận được tiền hoa hồng và nhiều người không kiếm đủ tiền để nộp thuế thu nhập cho chính phủ liên bang”- báo cáo VPBankS nhận định.

Về thuế, chính sách của bà Kamala Harris đề xuất giảm thuế cho những người có thu nhập trung bình và thấp, đồng thời đề xuất tăng thuế đối với những người giàu có, đồng thời, tăng thuế suất doanh nghiệp từ mức hiện tại là 21% lên 28%. Ước tính các chính sách của bà Kamala Harris sẽ khiến Mỹ chi thêm 2.300 tỷ USD. Đề xuất tăng thuế với doanh nghiệp lên 28% giúp ngân sách có thêm 1.100 tỷ USD tiền thuế. Giảm thu nhập trung bình của nhóm 0,1% giàu nhất khoảng 167.000 USD. Ngược lại, nhóm 20% nghèo nhất sẽ được nhận thêm 2.355 USD.

Tính toán của VPBankS cho thấy, kế hoạch của bà Kamala Harris sẽ làm tổn hại đến tăng trưởng nhiều hơn so với Trump. Các chuyên gia cho rằng cả Harris và Trump sẽ khiến khối nợ của quốc gia tăng nhanh hơn so với hiện tại bởi điều này sẽ suy yếu các công ty Mỹ và giảm tốc nền kinh tế.

Nhóm ngành nào hưởng lợi?

Dựa trên những điểm nhấn về chính sách, nhóm phân tích cho rằng có nhiều điểm đối lập trong cách điều hành nền kinh tế của 2 ứng cử viên Tổng thống, đồng thời, đưa ra hai kịch bản ứng với mỗi ứng cử viên Tổng thống.

Agriseco Research đưa ra 2 kịch bản. Kịch bản bà Harris đắc cử, các chính sách ôn hòa sẽ không làm thay đổi nhiều về xu hướng kinh tế Việt Nam. Các nhóm ngành xuất khẩu vẫn sẽ hưởng lợi từ xu hướng ủng hộ thương mại đa phương của ứng viên Đảng Dân chủ.

Kịch bản ông Trump đắc cử, nhiều sự thay đổi, trong đó, có tăng thuế nhập khẩu, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, thu hút FDI về Mỹ và Tổng thống có thể can thiệp vào chính sách tiền tệ của Fed sẽ tác động tới các ngành nghề và lĩnh vực tương ứng của Việt Nam như xuất nhập khẩu, FDI, tỷ giá…

Về xuất khẩu, Việt Nam chịu ảnh hưởng 2 mặt từ chính sách của Trump: Đầu tiên là chính sách tăng thuế nhập khẩu lên 10-20% với tất cả các nước, gồm cả Việt Nam làm giảm khả năng cạnh tranh hàng Việt Nam so với hàng nội địa Mỹ. Ngoài ra, các cuộc điều tra nguồn gốc để chống lẩn tránh thuế sẽ diễn ra nhiều hơn làm tăng chi phí và ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Thứ hai, khoảng trống do các hàng hóa Trung Quốc bị đánh thuế sẽ tạo cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ và chiếm lĩnh thị phần.

Về dòng vốn đầu tư, chính sách áp thuế nhắm đến hàng hóa Trung Quốc có thể khiến làn sóng FDI rời khỏi nước này tiếp tục diễn ra mạnh mẽ. Việt Nam vẫn sẽ là điểm đến tiềm năng cho dòng vốn FDI trên.

Về các vấn đề kinh tế khác, chính sách của ông Donald Trump được đánh giá sẽ làm Mỹ tăng lạm phát trong ngắn hạn, ảnh hưởng tới sức mạnh đồng USD và nhiều hạng mục kinh tế khác trong đó bao gồm lộ trình nới lỏng chính sách tiền tệ sẽ thay đổi.

Thực tế, trong tháng 10 khi tỷ lệ dự báo ông Trump đắc cử tăng, chỉ số DXY đại diện cho sức mạnh đồng USD đã tăng gần 3,3%; giá hợp đồng tương lai vàng tăng 5,5%, liên tục lập đỉnh mới; các dự báo về lộ trình cắt giảm lãi suất trong năm 2025 cũng được giãn ra. Đây cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán Việt Nam giai đoạn vừa qua và tương lai sắp tới.

Dự báo về xu hướng của thị trường chứng khoán trong tuần diễn ra bầu cử Tổng thống Mỹ, các chuyên gia VPBankS nhìn nhận, chỉ số VN-Index có thể phản ứng kỹ thuật từ 1.240 – 1.250 điểm tạo ra nhịp hồi kỹ thuật ngắn hạn với biên dao động dữ kiến trong khoảng 1.240 – 1.265 điểm. Khả năng giảm mạnh có thể xuất hiện nếu chỉ số để mất hỗ trợ 1.240 điểm.

Về chiến lược đầu tư, các chuyên gia khuyến nghị tiếp tục hạ tỷ trọng danh mục trong các nhịp sóng hồi ngắn hạn giữ tỷ trọng tiền/CP ở mức 70/30 chờ đợi giải ngân tại các điểm mua trung hạn. Với nhà đầu tư ưa thích trading có thể canh vùng giải ngân tại hỗ trợ 1.235 – 1.240 điểm nhằm đón các nhịp sóng hồi. Hiện tại, xu hướng thị trường vẫn tiềm ẩn nhiều nhiễu động do dó ưu tiên chiến lược trading ngắn hạn. Vùng mua trung hạn tại 1.185 – 1.200 điểm.