Sự ra đi của bà Madeleine Riffaud để lại niềm tiếc thương vô hạn

Phóng viên: Xin Đại sứ chia sẻ cảm nghĩ về những tình cảm, tinh thần đoàn kết, đấu tranh vì hòa bình cho Việt Nam của bà Madeleine Riffaud?

Đại sứ Đinh Toàn Thắng: Trong nhiệm kỳ làm Đại sứ Việt Nam tại Pháp, tôi cùng một số cán bộ Đại sứ quán có dịp đến thăm bà Madeleine Riffaud tại nhà riêng vào tháng 12/2023. Đây cũng là lần cuối chúng tôi được vinh dự gặp, nói chuyện trực tiếp với người nữ anh hùng trong cuộc kháng chiến của nhân dân Pháp chống phát-xít Đức trong Chiến tranh thế giới lần thứ hai và là người bạn Pháp rất đỗi thân thiết của nhân dân Việt Nam. Khi đó, bà Riffaud, 99 tuổi, dù sức khỏe đã yếu đi nhiều, nhưng tinh thần vẫn minh mẫn và luôn nhớ về Việt Nam với những tình cảm yêu thương, trìu mến. Bà nhắc lại những sự kiện lớn trong cuộc đời mình, những kỷ niệm về những năm tháng vô cùng ác liệt của cuộc kháng chiến cứu nước mà bà đã đồng hành cùng quân và dân Việt Nam, trong đó có kỷ niệm về những lần bà vinh dự được gặp mặt và trò chuyện với Bác Hồ.

Căn hộ nơi bà sống ở thủ đô Paris lưu giữ nhiều kỷ vật liên quan đến Việt Nam và những người bạn Việt Nam đặc biệt của bà, được bà hết sức trân trọng và nâng niu. Với bà, Việt Nam như Tổ quốc thứ hai, một mảnh đất thiêng liêng, nơi bà đã gắn bó một phần thanh xuân của mình. Trong trò chuyện, bà vẫn luôn gửi gắm những tình cảm chân tình, luôn dành cho Việt Nam một vị trí đặc biệt trong trái tim mình, bày tỏ vui mừng trước sự phát triển ngày càng vững mạnh của Việt Nam. Chúng tôi rất xúc động vì những ký ức và tình yêu của nữ chiến sĩ cộng sản ấy với đất nước và con người Việt Nam qua hàng thập kỷ vẫn luôn vẹn nguyên, như chưa hề nhuốm màu của lịch sử.

Đoàn cán bộ Đại sứ quán và các cơ quan đại diện Việt Nam tại Pháp, do Đại sứ Đinh Toàn Thắng dẫn đầu, tới thăm hỏi bà Madeleine Riffaud, ngày 7/12/2023. (Ảnh: KHẢI HOÀN)

Phóng viên: Đại sứ đánh giá như thế nào về những đóng góp của bà Madeleine Riffaud đối với phong trào ủng hộ Việt Nam?

Đại sứ Đinh Toàn Thắng: Đối với nhân dân Việt Nam, bà Madeleine Riffaud là người bạn chiến đấu hết sức kiên định, đồng thời cũng hết sức thân thương, gần gũi, son sắt, thủy chung. Đối với Cách mạng Việt Nam, bà là một nữ chiến sĩ, người cộng sản Pháp luôn hết lòng đấu tranh chống chiến tranh phi nghĩa vì hòa bình cho Việt Nam.

Kể từ cuộc gặp lần đầu tiên với Chủ tịch Hồ Chí Minh năm 1946 khi Người thăm Pháp, cuộc đời bà Madeleine Riffaud đã luôn gắn bó và hết lòng ủng hộ sự nghiệp kháng chiến chống xâm lược, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân Việt Nam. Bà là một trong những phóng viên chiến trường nước ngoài đầu tiên được Bác Hồ mời đến Việt Nam để chứng kiến cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước và cũng là một trong những nhà hoạt động chống chủ nghĩa thực dân đầu tiên. Năm 1966, bà đến miền bắc Việt Nam để quay phim, làm phóng sự về cuộc chiến đấu anh dũng của nhân dân Việt Nam và vinh dự được gặp mặt và trò chuyện với Chủ tịch Hồ Chí Minh hai lần trong năm đó.

Nhiều bài viết, phóng sự và thước phim do bà Madeleine Riffaud thực hiện dưới làn bom bão đạn, được đăng trên Báo Nhân Đạo của Đảng Cộng sản Pháp đã thể hiện chân thực về cuộc sống và chiến đấu anh dũng của các chiến sĩ và nhân dân Việt Nam trong giai đoạn 1965-1973. Những tư liệu quý báu đó đã làm thức tỉnh lương tri, chinh phục trái tim của nhân dân yêu chuộng hòa bình tại Pháp và trên thế giới, góp phần giúp dư luận quốc tế hiểu thêm về về sự tàn khốc, phi nghĩa của cuộc chiến Mỹ tiến hành ở Việt Nam, những hy sinh, đau thương, mất mát cũng như tinh thần yêu nước, ý chí quật cường, quyết tâm giành độc lập dân tộc, tự do, thống nhất đất nước của nhân dân Việt Nam.

Nhờ đó mà chúng ta đã tranh thủ được sự ủng hộ của nhân dân yêu chuộng hòa bình, các lực lượng tiến bộ trên thế giới đối với cuộc đấu tranh chính nghĩa và có thêm ưu thế trên bàn đàm phán Hiệp định Paris. Đặc biệt, hai cuốn sách của bà với tựa đề Dans les acquis de Vietcong (Trong căn cứ địa của Việt Cộng – Nhà xuất bản Julliard, 1965) và Au Nord du Vietnam, écrit sous les bombes (Ở miền Bắc Việt Nam, viết dưới làn bom đạn – Nhà xuất bản Julliard, 1967) đã gây tiếng vang lớn trong dư luận Pháp và thế giới, trong đó cuốn đầu tiên đã được Tổ chức Quốc tế các nhà báo (OIJ) trao tặng giải thưởng năm 1966.

Đại sứ Đinh Toàn Thắng chụp ảnh lưu niệm bên tấm áp phích “Không có gì quý hơn độc lập, tự do” được treo trang trọng giữa căn hộ của bà Madeleine Riffaud. (Ảnh: KHẢI HOÀN)

Bà Madeleine Riffaud cũng là người đã có những đóng góp quan trọng cho quan hệ truyền thống tốt đẹp giữa Đảng Cộng sản Pháp và Đảng Cộng sản Việt Nam, giữa hai Nhà nước và nhân dân hai nước Việt Nam-Pháp.

Để bày tỏ sự biết ơn và ghi nhận những đóng góp lớn lao của bà Madeleine Riffaud đối với sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước của nhân dân Việt Nam, Đảng và Nhà nước ta đã trao tặng bà Huân chương Kháng chiến hạng nhất năm 1984 và Huân chương Hữu nghị năm 2004.

Phóng viên: Xin Đại sứ chia sẻ cảm nghĩ về sự ra đi của bà Madeleine Riffaud?

Đại sứ Đinh Toàn Thắng: Qua những câu chuyện và trải nghiệm của Madeleine Riffaud trong cuộc chiến, tôi cảm nhận rõ điều mà bà mong muốn gửi gắm đến thế hệ mai sau là thông điệp về hòa bình, về tình hữu nghị và sự bền bỉ đấu tranh vì hòa bình. Bà Madeleine Riffaud thực sự là hình mẫu của sự cống hiến và lòng vị tha, người đã dành cả cuộc đời mình để bảo vệ các giá trị của công lý, đấu tranh vì hòa bình và tiến bộ xã hội.

Bà không chỉ đại diện cho lòng dũng cảm, không màng thử thách, hiểm nguy, luôn sát cánh, chia ngọt, sẻ bùi cùng nhân dân Việt Nam trong suốt sự nghiệp đấu tranh, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, mà còn là hiện thân của lòng bác ái, nhân văn, yêu chuộng hòa bình, tinh thần đoàn kết quốc tế của người dân Pháp và nhân dân tiến bộ thế giới, biểu tượng của tình hữu nghị sâu sắc, bất diệt giữa hai dân tộc Pháp và Việt Nam.

Rất đông bạn bè Pháp và các thế hệ người Việt đến tiễn biệt Madeleine Riffaud. (Ảnh: MINH DUY)

Sự ra đi của bà Madeleine Riffaud để lại niềm tiếc thương vô hạn trong lòng nhân dân Việt Nam, nhân dân yêu chuộng hòa bình và nhân dân tiến bộ tại Pháp và trên thế giới. Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam luôn ghi nhớ và biết ơn tình cảm, sự đoàn kết, giúp đỡ quý báu và những đóng góp vô cùng quan trọng của người bạn Pháp hết sức thân thiết, nữ chiến sĩ cách mạng Pháp, cựu phóng viên chiến trường Madeleine Riffaud.

Tôi tin chắc rằng, dù bà Madeleine Riffaud đã ra đi, nhưng tình yêu, tình nghĩa sâu nặng mà bà dành cho Việt Nam, tinh thần của nữ chiến sĩ vì hòa bình và công lý đã và tiếp tục là nguồn động viên và khích lệ tinh thần lớn lao, luôn đồng hành và hỗ trợ Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và tăng cường quan hệ với các nước bạn bè, đối tác quốc tế.

Phóng viên: Trân trọng cảm ơn Đại sứ!