Siết chặt quản lý thuốc chứa Esketamine để ngăn ngừa lạm dụng và nguy cơ nghiện

Bộ Y tế vừa ban hành công văn yêu cầu các cơ quan, đơn vị y tế và các cơ sở kinh doanh dược phẩm trên toàn quốc tăng cường kiểm soát thuốc và nguyên liệu làm thuốc chứa hoạt chất Esketamine, đồng thời khẳng định rằng Esketamine là chất ma túy nằm trong danh mục kiểm soát tại Nghị định số 57/2022/NĐ-CP của Chính phủ.

Bộ Y tế yêu cầu các cơ sở sản xuất và kinh doanh thuốc phải thực hiện các biện pháp kiểm tra, giám sát nghiêm ngặt đối với những nguyên liệu làm thuốc chứa Esketamine.

Theo công văn số 366/BYT-QLD, Bộ Y tế nhận được thông báo từ Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an) về tình hình sử dụng thuốc chứa Esketamine và các sản phẩm liên quan, có dấu hiệu vi phạm trong việc sử dụng, lưu trữ và tiêu thụ các loại thuốc này một cách bất hợp pháp.

Esketamine là một đồng phân của chất Ketamine – một chất hướng thần, đã được đưa vào danh mục kiểm soát tại số thứ tự 40 trong danh mục III của Nghị định số 57/2022/NĐ-CP. Đây là một hoạt chất có tác dụng gây nghiện và có thể dẫn đến lạm dụng, làm tăng nguy cơ gây nghiện, nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe tâm thần.

Để thực hiện tốt việc quản lý Esketamine, Bộ Y tế yêu cầu các đơn vị trực thuộc, bao gồm các bệnh viện, cơ sở y tế, và cơ sở kinh doanh dược phẩm, phải nghiêm túc thực hiện các quy định về kiểm soát các chất ma túy.

Theo đó, việc lưu hành, tiêu thụ, và nhập khẩu các thuốc chứa Esketamine phải tuân thủ quy trình chặt chẽ. Cụ thể, các cơ sở phải thực hiện đúng theo các quy định của pháp luật Việt Nam cũng như Công ước quốc tế về ma túy, bảo đảm phòng ngừa thất thoát và lạm dụng.

Ngoài ra, Bộ Y tế cũng yêu cầu các cơ sở sản xuất và kinh doanh thuốc phải thực hiện các biện pháp kiểm tra, giám sát nghiêm ngặt đối với những nguyên liệu làm thuốc chứa Esketamine. Đây là một hoạt chất có nguy cơ cao bị lợi dụng để sản xuất các sản phẩm không đảm bảo chất lượng hoặc bị buôn bán trái phép.

Trước tình hình Esketamine ngày càng xuất hiện nhiều trên thị trường và có dấu hiệu gia tăng lạm dụng, Bộ Y tế cũng đã phối hợp với Bộ Công an để quản lý chặt chẽ việc nhập khẩu thuốc Spravato – một sản phẩm chứa Esketamine được sử dụng trong điều trị trầm cảm.

Cũng theo chỉ đạo từ Bộ Công an, Bộ Y tế cần nghiên cứu và bổ sung Esketamine vào danh mục thuốc cần kiểm soát đặc biệt. Điều này sẽ giúp đảm bảo việc nhập khẩu, xuất khẩu và sử dụng thuốc chứa Esketamine diễn ra đúng quy định và không bị lợi dụng cho mục đích bất hợp pháp.

Các công ty dược phẩm có trách nhiệm thực hiện đầy đủ thủ tục xin cấp Giấy phép nhập khẩu cho từng lô thuốc có chứa Esketamine, đồng thời theo dõi chặt chẽ việc phân phối và tiêu thụ sản phẩm.

Esketamine, tương tự như Ketamine, là một chất hướng thần, có thể gây nghiện và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe nếu không được sử dụng đúng mục đích. Từ năm 2020, Bộ Y tế đã ghi nhận một số trường hợp người sử dụng các sản phẩm chứa Esketamine không theo chỉ dẫn của bác sĩ, dẫn đến tình trạng lạm dụng và gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Đặc biệt, Esketamine có thể gây rối loạn tâm thần, ảo giác, và các vấn đề về trí nhớ nếu dùng không đúng cách. Chính vì vậy, việc kiểm soát chặt chẽ và quản lý kỹ lưỡng các sản phẩm chứa hoạt chất này là cực kỳ quan trọng.

Trong những năm qua, việc quản lý thuốc chứa chất ma túy tại Việt Nam đã được nâng cao, song việc xuất hiện các loại thuốc mới như Esketamine đang đặt ra những thách thức không nhỏ trong công tác kiểm soát. Bộ Y tế cho biết sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng để đảm bảo các hoạt chất này không bị lạm dụng vào mục đích xấu.

Với mục tiêu ngăn ngừa sự gia tăng tình trạng sử dụng thuốc và nguyên liệu làm thuốc không đúng mục đích, Bộ Y tế cũng đã đưa ra các hướng dẫn chi tiết về việc kiểm tra, giám sát việc nhập khẩu, xuất khẩu các thuốc chứa Esketamine, đồng thời yêu cầu các cơ sở kinh doanh dược phẩm phải lưu trữ đầy đủ hồ sơ liên quan đến sản phẩm này.

Trước đó, trong công văn số 296/VPCP-KGVX, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long cũng đã chỉ đạo Bộ Y tế và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) nghiên cứu, báo cáo về các biện pháp kiểm soát các sản phẩm chứa chất ma túy, bao gồm các loại hạt có chứa chất ma túy từ cây thuốc phiện và cần sa, nhằm ngăn ngừa tình trạng lạm dụng trong các sản phẩm thực phẩm hoặc dược phẩm.

Bên cạnh đó, các cơ quan này cũng được yêu cầu có những đề xuất cụ thể về việc kiểm soát thuốc chứa Esketamine và các sản phẩm liên quan, đặc biệt là đối với các thuốc sử dụng trong điều trị bệnh trầm cảm, vốn đang có xu hướng gia tăng sử dụng trong cộng đồng.