Theo các chuyên gia, hiện có 4 nhóm nhân tố quan trọng nhất mà các nhà đầu tư nhìn nhận, xem xét để lựa chọn quốc gia, nền kinh tế để đầu tư. Đó là: Hiệu quả khi đầu tư; lợi thế so sánh về nhân công, tài nguyên thiên nhiên, thị trường nội địa…; lòng tin về chiến lược, chính trị và cuối cùng là quản trị rủi ro, khả năng chống chịu của nền kinh tế.
Đối chiếu với các nhóm yếu tố trên, Việt Nam đang có rất nhiều điều kiện thuận lợi để thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Việt Nam đã ký kết nhiều hiệp định thương mại song phương, đa phương; kết nối đường biển, đường hàng không, hàng hải khá là tốt. Cùng với đó, Việt Nam cũng đang nỗ lực chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, bắt kịp các xu hướng của cuộc CMCN 4.0.
 |
| Cần có các chính sách phù hợp để hỗ trợ doanh nghiệp trong nước có thể tham gia chuỗi giá trị xuất khẩu |
Có thể thấy, Việt Nam được các nhà đầu tư quốc tế đánh giá là điểm đến hấp dẫn, an toàn và đang đón làn sóng đầu tư đặc biệt là lĩnh vực công nghệ, điện tử, sản xuất linh kiện bán dẫn. Dự báo, nguồn vốn FDI vào Việt Nam trong năm 2024 sẽ duy trì tăng, tương đương hoặc sẽ cao hơn năm 2023.
Bà Phí Thị Hương Nga, Vụ trưởng Vụ Thống kê Đầu tư – Xây dựng (Tổng cục Thống kê) cho biết, trong năm 2023, Việt Nam đã thu hút được 26,6 tỷ USD vốn đăng ký đầu tư FDI, so với cùng kỳ năm trước tăng 32,1%. Số vốn giải ngân FDI năm 2023 cũng rất ấn tượng, đạt khoảng 23,1 tỷ USD, cao hơn nhiều năm gần đây. Các nhà đầu tư FDI cũng đã tiến hành rót vốn vào Việt Nam với hàng loạt dự án quy mô từ vài trăm triệu cho đến hàng tỷ USD.
Theo số liệu từ Cục Đầu tư nước ngoài – Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính đến ngày 20/3/2024, tổng vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài đạt hơn 6,17 tỷ USD, tăng 13,4% so với cùng kỳ năm 2023; vốn thực hiện của dự án đầu tư nước ngoài ước đạt khoảng 4,63 tỷ USD, tăng 7,1% so với cùng kỳ năm 2023.
Ghi nhận mới đây, Fitch Ratings – đây là một tổ chức xếp hạng tín dụng quốc tế đã nâng hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam lên mức BB+ với triển vọng ổn định, đồng thời cũng nhấn mạnh Việt Nam đang có lợi thế trong thu hút FDI nhờ viễn cảnh kinh tế tích cực.
Đại diện Tổng cục Thống kê chia sẻ, dòng vốn FDI vào Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng tốt trong năm 2024 và những năm tiếp theo. Song song với đó, niềm tin của nhà đầu tư nước ngoài được củng cố bởi chính sách kinh tế vĩ mô ổn định, môi trường đầu tư của Việt Nam thông thoáng, an toàn; Chính phủ cũng luôn đồng hành, hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp vượt qua khó khăn, ổn định cũng như phát triển sản xuất kinh doanh; nhiều chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ doanh nghiệp được thực thi hiệu quả.
Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội chia sẻ, việc cải thiện môi trường đầu tư – kinh doanh là giải pháp tốt nhất, hiệu quả nhất để cho Việt Nam ứng phó với tác động tiêu cực và tận dụng được cơ hội của chính sách thuế tối thiểu toàn cầu trong thời gian ngắn và dài hạn.
Ông cũng nhấn mạnh, cần có tầm nhìn dài hạn nếu như muốn thu hút đầu tư, Việt Nam cần phải có môi trường kinh doanh cạnh tranh vượt trội so với những quốc gia khác. Chính vì thế, cần thực thi quyết liệt và hiệu quả hơn các chương trình cải thiện môi trường kinh doanh; đơn giản hóa thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh và giúp giảm chi phí gánh nặng về thủ tục hành chính, tuân thủ pháp luật minh bạch cũng như ít rủi ro hơn từ đó tăng tính hấp dẫn của Việt Nam với các nhà đầu tư nước ngoài.
Ông Nguyễn Văn Toàn, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (Vafie) cũng nhấn mạnh, cơ hội thu hút đầu tư FDI của Việt Nam đang rộng mở. Những yếu tố như “cuộc chiến” kiểm soát công nghệ lõi, công nghệ chip, công nghệ của tương lai đang mở ra cơ hội cho Việt Nam trong việc thu hút FDI công nghệ cao. Việc áp thuế tối thiểu toàn cầu cũng mang đến những lợi ích cho Việt Nam, giúp giải quyết được câu chuyện chuyển giá trong hoạt động đầu tư FDI. Đồng thời, Việt Nam cần có các chính sách hỗ trợ phù hợp để doanh nghiệp trong nước có thể tham gia chuỗi giá trị xuất khẩu của các tập đoàn FDI ở phân khúc có công nghệ và giá trị cao hơn so với hiện nay.
