Trang chủDi sảnRừng Cúc Phương: Di Sản Xanh Cần Được Bảo Vệ Trước Tác...

Rừng Cúc Phương: Di Sản Xanh Cần Được Bảo Vệ Trước Tác Động Của Khí Hậu

Rừng Cúc Phương, vườn quốc gia đầu tiên của Việt Nam, nằm trải dài trên ranh giới của ba tỉnh Ninh Bình, Hòa Bình, và Thanh Hóa. Với diện tích hơn 22.000 ha và thảm thực vật phong phú, nơi đây không chỉ là môi trường sống cho hàng ngàn loài động thực vật quý hiếm mà còn mang giá trị văn hóa, lịch sử sâu sắc. Được thành lập vào năm 1962, rừng Cúc Phương nổi tiếng với những cây cổ thụ cao lớn hàng nghìn năm tuổi, là nơi trú ngụ của các loài động vật độc đáo và hệ sinh thái rừng nhiệt đới đặc biệt. Từ lâu, Cúc Phương đã trở thành biểu tượng của bảo tồn thiên nhiên Việt Nam, thu hút nhiều nhà nghiên cứu và du khách đến để chiêm ngưỡng vẻ đẹp nguyên sơ, đồng thời khám phá những câu chuyện lịch sử qua từng gốc cây và từng loài động vật nơi đây.

Những cây cổ thụ như chò chỉ, sấu rừng hay cây đăng được xem là linh hồn của rừng Cúc Phương. Những cây này có tuổi đời lên đến hàng nghìn năm, chiều cao vượt quá 70m và bộ rễ lớn tỏa rộng như một mạng lưới vững chắc, biểu tượng cho sức sống mãnh liệt của tự nhiên. Đây cũng là nơi cư trú của nhiều loài động vật quý hiếm, như voọc mũi hếch, cu li, báo hoa mai và hàng trăm loài chim đặc hữu. Không gian rừng xanh mướt với những tầng cây đa dạng và sinh động là nơi mà thiên nhiên và con người có thể gặp gỡ và thấu hiểu lẫn nhau, nơi bất kỳ ai cũng có thể cảm nhận sâu sắc vẻ đẹp của sự đa dạng sinh học.

Rừng nguyên sinh Cúc Phương. Ảnh : Báo Tổ Quốc

Tuy nhiên, rừng Cúc Phương hiện đang phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng từ biến đổi khí hậu. Tình trạng tăng nhiệt độ toàn cầu, hiện tượng thời tiết cực đoan như hạn hán kéo dài, bão lũ, đã gây ra những ảnh hưởng đáng kể lên hệ sinh thái tại đây. Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng sự thay đổi này khiến hệ thực vật trong rừng Cúc Phương gặp khó khăn trong việc sinh trưởng và phát triển. Các loài cây cổ thụ hàng nghìn năm tuổi, vốn có sức sống bền bỉ, nay lại dễ bị tổn thương trước các hiện tượng thiên tai. Mỗi mùa bão lũ đi qua đều để lại những dấu vết không thể xóa nhòa trên những gốc cây lâu đời và những thân cây vững chắc, từng là niềm kiêu hãnh của rừng xanh.

Cùng với thực vật, động vật cũng đang gặp phải những thách thức lớn. Sự thay đổi nhiệt độ và độ ẩm đột ngột do biến đổi khí hậu làm cho môi trường sống của nhiều loài thay đổi. Nhiều loài động vật như voọc mũi hếch, một loài linh trưởng đặc hữu của Việt Nam, hay các loài chim đặc hữu đang phải di cư đến những khu vực mới, hoặc đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng do không thể thích nghi kịp với điều kiện sống thay đổi. Những thay đổi này không chỉ đe dọa sự tồn tại của từng loài mà còn tác động tới toàn bộ chuỗi thức ăn và sự cân bằng sinh thái của cả khu rừng, làm mất đi vẻ nguyên sơ và hệ sinh thái phong phú mà Cúc Phương từng tự hào.

Lực lượng kiểm lâm Vườn quốc gia Cúc Phương tuần tra bảo vệ rừng.Ảnh : Sưu tầm

Trước những mối đe dọa này, chính quyền và các tổ chức bảo tồn đã triển khai nhiều dự án nhằm bảo vệ và duy trì hệ sinh thái của rừng Cúc Phương. Những nỗ lực này bao gồm việc thành lập các chương trình nghiên cứu và giám sát định kỳ để theo dõi tác động của biến đổi khí hậu lên môi trường sống và hệ động thực vật. Các chuyên gia đã tiến hành những đợt khảo sát chuyên sâu, đánh giá sức khỏe của từng loài cây cổ thụ và phát hiện các mối nguy tiềm ẩn. Đồng thời, họ cũng thực hiện các biện pháp bảo vệ nguồn nước ngầm, đảm bảo duy trì độ ẩm cho thảm thực vật, nhất là trong mùa khô hạn kéo dài.

Để nâng cao nhận thức cộng đồng, rừng Cúc Phương đã được khai thác thông qua hình thức du lịch sinh thái, thu hút hàng chục nghìn du khách mỗi năm. Du lịch sinh thái không những mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho người dân địa phương mà còn truyền tải thông điệp về bảo vệ môi trường và giá trị của đa dạng sinh học tới công chúng. Những hoạt động như khám phá rừng đêm, tham quan các cây cổ thụ, và tìm hiểu đời sống hoang dã giúp du khách vừa cảm nhận vẻ đẹp của thiên nhiên vừa hiểu thêm về tầm quan trọng của việc bảo vệ rừng. Tuy nhiên, để duy trì sự nguyên vẹn của hệ sinh thái, các hoạt động du lịch cần được quản lý chặt chẽ nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực tới môi trường tự nhiên.

Việc bảo vệ rừng Cúc Phương không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan bảo tồn mà còn là nghĩa vụ chung của toàn xã hội. Để giữ gìn rừng Cúc Phương, một trong những di sản xanh quý báu của Việt Nam, chúng ta cần đẩy mạnh hơn nữa các nỗ lực bảo tồn và phát triển bền vững. Các chính sách hỗ trợ từ chính phủ và các chương trình hợp tác quốc tế cũng cần được triển khai hiệu quả hơn, nhằm bảo vệ và phát triển các hệ sinh thái tại đây. Cùng nhau, chúng ta có thể đảm bảo rằng rừng Cúc Phương sẽ không bị mất đi vẻ đẹp nguyên sơ và giá trị quý báu, trở thành biểu tượng của sự bền bỉ của thiên nhiên Việt Nam trước những thay đổi khắc nghiệt của thời đại.

Hoàng Anh

Cùng chủ đề

Gen Z kể chuyện di sản bằng ngôn ngữ quảng cáo hiện đại

VHO - Tối 11.6, tại TP.HCM, Gala chung kết cuộc thi sản xuất phim quảng cáo TVCreate 2025 với chủ đề “The Echoes of Legacy – Vang âm di sản” đã diễn ra sôi nổi tại Trường ĐH Hoa Sen (HSU). Hội đồng giám khảo Gala chung kết gồm các chuyên gia uy tín trong ngành sáng tạo và truyền thông như TS Hoàng Anh Tuấn – Giám đốc Bảo tàng Lịch sử TP.HCM; Nhà báo Nguyễn Trọng Phước - Giám đốc...

Thanh Hóa siết chặt bảo vệ bảo vật quốc gia và cổ vật quý

VHO - Trước nguy cơ mất an toàn đối với các di vật, cổ vật và bảo vật quốc gia tại các bảo tàng, di tích, danh lam thắng cảnh, Sở VHTTDL tỉnh Thanh Hóa vừa phát đi văn bản yêu cầu các địa phương, đơn vị chức năng triển khai đồng bộ nhiều giải pháp cấp bách nhằm bảo vệ tuyệt đối an ninh di sản văn hóa. Theo đó, nhằm đảm bảo an ninh, an toàn cho...

Đón nhận Quyết định công nhận Di sản văn hóa phi vật thể cho mỳ Quảng

VHO - Trong khuôn khổ lễ khai mạc Những ngày văn hóa, thể thao, du lịch Quảng Nam năm 2025, chiều ngày 6.6, tỉnh Quảng Nam đã công bố và tổ chức nghi thức trao Quyết định đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tri thức dân gian mỳ Quảng tỉnh Quảng Nam và các quyết định công nhận các bảo vật quốc gia. Hiện vật trống đồng Đông Sơn và thạp đồng...

Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương tiếp ứng cử viên Tổng Giám đốc UNESCO Firmin Edouard Matoko

VHO - Chiều 5.6 tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ VHTTDL, Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam Hoàng Đạo Cương đã có buổi tiếp, làm việc với ông Firmin Edouard Matoko, nguyên Trợ lý Tổng Giám đốc UNESCO về ưu tiên châu Phi và quan hệ đối ngoại, ứng cử viên Tổng Giám đốc UNESCO. Chào mừng ông Firmin Edouard Matoko đến thăm, làm việc tại trụ sở Bộ VHTTDL, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương...

Lễ hội Bà Chiêm Sơn được công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

VHO - Ngày 3.6, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng đã ký quyết định số 1663/QĐ-BVHTTDL công bố Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, chính thức đưa Lễ hội Bà Chiêm Sơn, xã Duy Trinh, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam vào danh mục này. Đồng thời giao trách nhiệm cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Nam, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Nam...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Dân Ca Ví Dặm Nghệ Tĩnh: Khi Ngôn Ngữ Biểu Hiện Tình Yêu Đời Qua Âm Nhạc

Nghệ Tĩnh, mảnh đất miền Trung chịu nhiều khắc nghiệt của thiên nhiên, là nơi sản sinh ra những điệu hát ví, giặm, biểu tượng của sự tinh tế và sâu lắng trong văn hóa dân gian. Dân ca ví, giặm không chỉ là nhạc điệu, lời ca mà còn là tiếng lòng của con người xứ Nghệ, phản ánh những khát khao, tình cảm và triết lý sống thấm đẫm giá trị nhân văn. Những điệu hát ví, giặm...

Gìn Giữ Dân Ca Người Dao: Bảo Tồn Thanh Âm Văn Hóa Giữa Dòng Chảy Thời Gian

Trong bức tranh văn hóa đa dạng của Việt Nam, dân ca người Dao hiện lên như một dấu ấn đặc sắc, phản ánh đời sống tinh thần phong phú và gắn bó mật thiết với những nét văn hóa truyền thống. Dù mộc mạc, giản dị, những làn điệu này lại chứa đựng sức mạnh bền bỉ, kết nối các thế hệ và góp phần làm nên bản sắc của một cộng đồng giàu truyền thống. Dân ca người...

Bình Định đón bằng di sản văn hóa phi vật thể Nghề chằm nón ngựa Phú Gia

Sáng ngày 12 tháng 9 năm 2024, tại xã Cát Tường, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định, sự kiện đón nhận bằng công nhận Nghề chằm nón ngựa Phú Gia là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia diễn ra trong không khí trang trọng và đầy tự hào. Đây là dấu mốc quan trọng, khẳng định giá trị văn hóa đặc sắc của một làng nghề thủ công truyền thống đã tồn tại qua hàng thế...

Lễ Hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam: Di Sản Văn Hóa Phi Vật Thể Mới Được Vinh Danh Của Nhân Loại

Vào lúc 9 giờ 47 phút ngày 4/12/2024 (theo giờ địa phương tại Paraguay), tại Kỳ họp thứ 19 của Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, tổ chức tại thủ đô Asunción, Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam đã chính thức được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản Văn hóa Phi vật thể đại diện của nhân loại. Đây không chỉ là niềm...

Quốc Hội Chính Thức Thông Qua Luật Di Sản Văn Hóa (Sửa Đổi): Bước Tiến Mới Trong Bảo Tồn Văn Hóa

Chiều ngày 23 tháng 11, tại Nhà Quốc hội, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh, Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) đã chính thức được thông qua với sự đồng thuận cao từ các đại biểu. Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc nâng cao cơ chế quản lý và bảo tồn di sản văn hóa của Việt Nam. Trước khi tiến hành biểu quyết, Chủ nhiệm...

Bài đọc nhiều

Tái hiện nghi lễ đặt tên theo họ Hồ của đồng bào vùng cao A Lưới

VHO - Các nhân chứng lịch sử và nghệ nhân đồng bào dân tộc thiểu số huyện A Lưới (thành phố Huế) đã tái hiện lại nghi lễ đặt tên theo họ Hồ, tưởng nhớ Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu. Tham gia tái hiện lại nghi lễ đặt họ Hồ, già làng Pi Hôih Cu Lai, dân tộc Cơ Tu ở xã Hồng Hạ, huyện A Lưới cho biết rằng: Hàng chục năm qua, bà con các...

Tài liệu lưu trữ quý hiếm về những gương mặt tiêu biểu

VHO - Trung tâm Lưu trữ quốc gia III lựa chọn và giới thiệu gần 200 hình ảnh, tài liệu lưu trữ của 8 cá nhân tiêu biểu hoạt động trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật. Đây là những nguồn tài liệu quý, phản ánh đa dạng, sinh động đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, giúp nghiên cứu về các góc nhìn chân thực sự phát triển xã hội cũng như chân dung, cuộc đời...

Giữ lại thanh âm xứ sở

VHO - Giữa nhịp sống sôi động và dòng chảy hiện đại hóa mạnh mẽ, việc bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa nghệ thuật dân gian luôn là một bài toán không dễ có lời giải. Tại Đà Nẵng, thành phố trẻ năng động đang vươn mình trên bản đồ du lịch quốc tế, những giá trị truyền thống vừa là ký ức của quá khứ, vừa là nền tảng giàu bản...

“Bị bỏ rơi thế này, ai còn dám báo nữa”

VHO - Gần ba tháng kể từ khi phát hiện hai thuyền cổ trong quá trình cải tạo ao, ông Nguyễn Văn Chiến (50 tuổi, khu phố Công Hà, phường Hà Mãn, thị xã Thuận Thành, Bắc Ninh) vẫn ngồi trông khu đất như một “người canh giữ di tích bất đắc dĩ”.  Không có văn bản giao nhiệm vụ, không chế độ hỗ trợ, cũng không cơ quan nào thường xuyên kiểm tra. Từ hành động tự nguyện,...

Khai quật khảo cổ tại Lạc Câu sẽ mở ra nhiều kỳ vọng

VHO - Từ ngày 9-31.5, Ban Quản lý Di tích và Bảo tàng Quảng Nam sẽ tiến hành thăm dò, khai quật khảo cổ tại địa điểm Lạc Câu, thôn Lạc Câu, xã Bình Dương, huyện Thăng Bình (Quảng Nam). Trước đó, ngày 6.5, Bộ VHTTDL đã có quyết định số 1264/QĐ- BVHTTDL cho phép Ban Quản lý Di tích và Bảo tàng Quảng Nam thăm dò, khai quật khảo cổ tại địa điểm Lạc Câu. Việc thăm dò,...

Cùng chuyên mục

Khai mạc trưng bày chuyên đề về văn hóa Chăm và bảo vật quốc gia

VHO - Hơn 300 hiện vật, hình ảnh văn hóa Chăm Ninh Thuận- Quảng Nam cùng với các phiên bản, hiện vật gốc của các bảo vật quốc gia có nguồn gốc từ Quảng Nam được trưng bày đã thu hút rất đông công chúng, du khách đến chiêm ngưỡng, tìm hiểu.  Sáng nay, 17.6, tại Bảo tàng Quảng Nam (TP Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam) đã chính thức khai mạc không gian trưng bày chuyên đề “Văn hóa...

“Bị bỏ rơi thế này, ai còn dám báo nữa”

VHO - Gần ba tháng kể từ khi phát hiện hai thuyền cổ trong quá trình cải tạo ao, ông Nguyễn Văn Chiến (50 tuổi, khu phố Công Hà, phường Hà Mãn, thị xã Thuận Thành, Bắc Ninh) vẫn ngồi trông khu đất như một “người canh giữ di tích bất đắc dĩ”.  Không có văn bản giao nhiệm vụ, không chế độ hỗ trợ, cũng không cơ quan nào thường xuyên kiểm tra. Từ hành động tự nguyện,...

Bất ngờ với cấu trúc đắp dựng thành Dền

Phục hồi giá trị từ một di tích bị lãng quên Phát hiện tại thành Dền nối tiếp chuỗi bằng chứng khảo cổ về kỹ thuật đắp thành thời Đinh - Tiền Lê, vốn đã được khẳng định qua các đợt khai quật tại thành Đông (1969), thành phía Đông Bắc (2024) và một phần thành phía Nam. Tất cả đều cho thấy kỹ thuật tương đồng: Sử dụng móng hữu cơ kết hợp đất bùn, bo móng...

Phát hiện khu vực cư trú ở di sản thế giới Mỹ Sơn

VHO - Tại khu đền tháp Mỹ Sơn (huyện Duy Xuyên, Quảng Nam) đang triển khai song song hai dự án khai quật khảo cổ, bảo tồn nhóm tháp L và nhóm E, F, với mục tiêu quan trọng là bảo tồn các yếu tố gốc của di sản, tiếp tục nhận diện giá trị còn tiềm ẩn của di sản thế giới Mỹ Sơn, từng bước góp phần hồi sinh toàn bộ diện mạo của khu đền...

Giữ lại thanh âm xứ sở

VHO - Giữa nhịp sống sôi động và dòng chảy hiện đại hóa mạnh mẽ, việc bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa nghệ thuật dân gian luôn là một bài toán không dễ có lời giải. Tại Đà Nẵng, thành phố trẻ năng động đang vươn mình trên bản đồ du lịch quốc tế, những giá trị truyền thống vừa là ký ức của quá khứ, vừa là nền tảng giàu bản...

Mới nhất

“Bị bỏ rơi thế này, ai còn dám báo nữa”

VHO - Gần ba tháng kể từ khi phát hiện hai thuyền cổ trong quá trình cải tạo ao, ông Nguyễn Văn Chiến (50 tuổi, khu phố Công Hà, phường Hà Mãn, thị xã Thuận Thành, Bắc Ninh) vẫn ngồi trông khu đất như một “người canh giữ di tích bất đắc dĩ”.  Không có văn bản giao nhiệm...

Thâm Quyến & Worldex thăm VIMC, thúc đẩy hợp tác chiến lược.

Ngày 16/6, Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) đã đón tiếp và làm việc với đoàn lãnh đạo cấp cao đến từ Công ty TNHH Tập đoàn Cảng Thâm Quyến (Shenzhen Port Group) và Tập đoàn Worldex dẫn đầu bởi ông Shen Huaxin Tổng Giám đốc tập đoàn . Chuyến thăm mở ra nhiều kỳ vọng...

Tập đoàn Cảng Thâm Quyến và Worldex thăm và làm việc với VIMC, thúc đẩy cơ hội hợp tác chiến lược – Tổng công...

Ngày 16/6, Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) đã đón tiếp và làm việc với đoàn lãnh đạo cấp cao đến từ Công ty TNHH Tập đoàn Cảng Thâm Quyến (Shenzhen Port Group) và Tập đoàn Worldex dẫn đầu bởi ông Shen Huaxin Tổng Giám đốc tập đoàn . Chuyến thăm mở ra nhiều kỳ vọng...

Bất ngờ với cấu trúc đắp dựng thành Dền

Phục hồi giá trị từ một di tích bị lãng quên Phát hiện tại thành Dền nối tiếp chuỗi bằng chứng khảo cổ về kỹ thuật đắp thành thời Đinh - Tiền Lê, vốn đã được khẳng định qua các đợt khai quật tại thành Đông (1969), thành phía Đông Bắc (2024) và một phần thành phía Nam....

Phát hiện khu vực cư trú ở di sản thế giới Mỹ Sơn

VHO - Tại khu đền tháp Mỹ Sơn (huyện Duy Xuyên, Quảng Nam) đang triển khai song song hai dự án khai quật khảo cổ, bảo tồn nhóm tháp L và nhóm E, F, với mục tiêu quan trọng là bảo tồn các yếu tố gốc của di sản, tiếp tục nhận diện giá trị còn tiềm ẩn...

Mới nhất