Sáng cuối tuần, chị Hà Thị Phượng cùng hội chị em trong khu phố đi tập thể dục quanh khu bán đảo Linh Đàm (Hoàng Mai, Hà Nội). Trên đường về bất chợt gặp gánh hàng hoa sen. Lại đúng mùa sen đang nở rộ nên đẹp và rẻ, chỉ 20.000 đồng/bó.
Dù không ai đem theo tiền mặt nhưng chị Phượng cùng các bạn vẫn tự tin sà vào hàng hoa. Sau khi mỗi người chọn cho mình những bó sen ưng ý nhất, các chị chỉ việc lấy điện thoại trong túi và thực hiện thao tác quét mã QR để chuyển tiền cho người bán hoa.
Việc thanh toán không dùng tiền mặt giờ đây đã trở nên quen thuộc với tất cả người bán cũng như người mua, với đủ mọi mặt hàng từ cao cấp đến bình dân nhất, như bó hoa hay bó rau bày bán ở vỉa hè.
“Trước đây ra đường mà không đem theo tiền mặt là không thấy tự tin đâu. Nhưng bây giờ chỉ cần mang theo điện thoại là mọi nhu cầu thanh toán hàng hoá, dịch vụ sẽ được đáp ứng nhanh chóng. Đi ăn uống ở hàng quán, thậm chí đi chợ mua mớ rau cũng có thể chuyển khoản cho người bán. Cũng không cần phải hỏi số tài khoản vì ai bán hàng ở chợ mà chả dán mã QR để khách quét mã.”, chị Hà Thị Phượng nói.
Tại một quán trà đá vỉa hè trên phố Trần Duy Hưng, chị Nguyễn Thị Hà – chủ quán trà đá – cũng in sẵn mã QR số tài khoản của mình để khách có thể quét mã. Thay đổi này dù nhỏ nhưng cho thấy một bước tiến rất lớn trong xu hướng thanh toán không dùng tiền mặt của người dân, ở mọi ngóc ngách của cuộc sống, từ ly trà đá, củ khoai nướng, cho đến những dịch vụ cao cấp khác.
“Một cốc trà đá chỉ 3.000 đồng, mỗi khi khách đưa tiền chẵn là mình không kiếm đâu ra đủ tiền mà trả cho người ta. Cho nên từ năm 2022 là tôi đã dùng mã QR này để khách thanh toán. Từ đó cũng không còn lo không có tiền trả lại khách, cả hai bên đều thấy tiện dụng.” chị Hà nói.
Những đổi thay nói trên cho thấy nhiều dịch vụ ngân hàng có thể được thực hiện hoàn toàn trên kênh số với quy trình, thủ tục đơn giản, nhanh chóng. Nhiều sản phẩm, dịch vụ ngân hàng được thiết kế phù hợp cho người dân thuộc mọi tầng lớp, kể cả ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa.
Tại Hội thảo “Kết nối dữ liệu, thanh toán thông minh – thúc đẩy phát triển xã hội”, Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng cho biết, tỷ lệ người dân trưởng thành có tài khoản thanh toán tại ngân hàng đạt khoảng 74,63%.
Tốc độ tăng trưởng thanh toán kênh di động, mã QR tăng trưởng hàng năm đạt trên 100%. Nhiều chỉ số đã đạt và vượt so với mục tiêu đề ra tại kế hoạch chuyển đổi số của ngành.
Đại diện NHNN cũng cho hay, các chỉ số thanh toán không dùng tiền mặt tăng cao về số lượng và giá trị giao dịch.
Trong 4 tháng đầu năm 2023, giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt tăng 52,8% về số lượng; qua kênh Internet tăng 83,76% về số lượng và 2,83% về giá trị, qua kênh điện thoại di động tăng tương ứng 64,84% và 9,47%; qua phương thức QR code tăng 161,6% và 36,62%; qua POS tăng 33,98% và 29,15%; qua ATM giảm 3,49% về số lượng và 5,45% về giá trị.
Ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán NHNN, cho biết, thời gian tới, NHNN tiếp tục phối hợp triển khai, kết nối với các cơ dữ liệu quốc gia về dân cư, cho phép các tổ chức tín dụng có thể xác minh thông tin nhận biết khách hàng, làm sạch dữ liệu và hỗ trợ khách hàng trong dịch vụ cấp tín dụng đối với các khoản vay cá nhân nhỏ lẻ.
Đáng chú ý, công tác đảm bảo an ninh, an toàn hệ thống công nghệ thông tin, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của khách hàng cũng sẽ được tăng cường nhằm ngăn chặn kịp thời các đối tượng tấn công có chủ đích vào hệ thống ngân hàng.
