Quy định mới về nguyên tắc quản lý, khai thác cảng biển

Nghị định 34/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định trong lĩnh vực hàng hải được Chính phủ ban hành có hiệu lực từ 10/4/2025, một số nguyên tắc quản lý, khai thác cảng biển liên quan tới các bến cảng đón tàu trọng tải lớn được quy định rõ ràng.

Theo đó, cảng biển phải được quản lý, khai thác theo quy định của pháp luật, bảo đảm hiệu quả đầu tư và tránh thất thoát, lãng phí. Bến cảng, cầu cảng trước khi khai thác, tiếp nhận tàu biển giảm tải có thông số kỹ thuật lớn hơn thông số kỹ thuật của tàu biển tại quyết định công bố phải được phê duyệt Phương án bảo đảm an toàn hàng hải theo quy định.

Kết cấu hạ tầng cảng biển phải được bảo trì theo quy định pháp luật về xây dựng với bến cảng, cầu cảng tiếp nhận tàu biển giảm tải có thông số kỹ thuật lớn hơn thông số kỹ thuật của tàu biển tại quyết định công bố đã được chấp thuận Phương án bảo đảm an toàn hàng hải, Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) quy định tần suất đánh giá an toàn kết cấu bến cảng, cầu cảng.

Vùng nước trước cầu cảng, khu nước, vùng nước phải được định kỳ khảo sát và công bố thông báo hàng hải theo quy định.

Theo quy định mới, chủ đầu tư xây dựng bến cảng, cầu cảng tự quyết định hình thức quản lý, khai thác phù hợp với quy định của Nghị định và quy định của pháp luật có liên quan.

Trường hợp sử dụng chung bến cảng, cầu cảng, khu nước, vùng nước, luồng hàng hải, các chủ đầu tư có trách nhiệm thỏa thuận về quyền và nghĩa vụ có liên quan.

Đối với nguyên tắc quản lý vận hành luồng hàng hải cũng có những điều chỉnh so với quy định hiện hành.

Cụ thể, Nghị định mới quy định, luồng hàng hải công cộng do Cục Hàng hải Việt Nam (nay là Cục Hàng hải và Đường thuỷ VN) tổ chức quản lý vận hành, thay vì do doanh nghiệp bảo đảm an toàn hàng hải được giao trực tiếp thực hiện việc quản lý vận hành như quy định hiện hành.

Với luồng hàng hải chuyên dùng sẽ do doanh nghiệp đầu tư xây dựng và quản lý vận hành. Luồng hàng hải chuyên dùng được chuyển thành luồng hàng hải công cộng theo quy hoạch phát triển luồng hàng hải được cấp có thẩm quyền phê duyệt và được xem xét hoàn trả một phần vốn đầu tư (nếu có).

Bộ Xây dựng quyết định chuyển luồng hàng hải chuyên dùng thành luồng hàng hải công cộng theo đề nghị của Cục Hàng hải và Đường thuỷ VN. Căn cứ quyết định chuyển luồng hàng hải chuyên dùng thành luồng hàng hải công cộng, Cục Hàng hải và Đường thuỷ VN tổ chức tiếp nhận luồng hàng hải từ doanh nghiệp để tổ chức quản lý, khai thác theo quy định.

Ngoài ra, trong nội dung quản lý vận hành luồng hàng hải và báo hiệu hàng hải, việc nạo vét, duy tu luồng hàng hải để bảo đảm độ sâu của luồng theo đúng các thông số kỹ thuật yêu cầu của thiết kế được duyệt.

Sau khi nạo vét, duy tu phải nghiệm thu theo quy định của pháp luật. Không phải thực hiện việc bảo hành thi công công trình do nguyên nhân bất khả kháng (bão, lũ hoặc luồng bị bồi, lấp, sạt lở, sa bồi tự nhiên).

Đồng thời, vật chướng ngại trái phép trên luồng, hành lang bảo vệ luồng phải được thanh thải để bảo đảm an toàn giao thông.

Cảng vụ hàng hải có trách nhiệm lập hồ sơ theo dõi vật chướng ngại có ảnh hưởng đến an toàn giao thông hàng hải. Tổ chức, cá nhân gây ra vật chướng ngại có trách nhiệm thanh thải vật chướng ngại trong thời hạn do cảng vụ hàng hải quyết định.

Nếu không thực hiện thanh thải trong thời hạn quy định thì Cảng vụ hàng hải thực hiện thanh thải vật chướng ngại đó và tổ chức, cá nhân gây ra vật chướng ngại phải chịu mọi chi phí. Cục Hàng hải và Đường thuỷ VN có trách nhiệm tổ chức thanh thải vật chướng ngại tự nhiên hoặc vật chướng ngại không xác định được tổ chức, cá nhân gây ra.