Quốc hội xem xét Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội

Theo ông Lê Quang Tùng, việc sửa đổi, bổ sung Luật Tổ chức Quốc hội là cần thiết để thực hiện chủ trương của Đảng về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của các cơ quan trong hệ thống chính trị, bảo đảm sự đồng bộ và thống nhất với các sửa đổi, bổ sung đối với Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Căn cứ theo các kết luận của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII và Bộ Chính trị, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xây dựng hồ sơ dự án luật này.

Trong quá trình soạn thảo, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã lấy ý kiến từ Chính phủ, các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và đã tiếp thu đầy đủ các ý kiến góp ý để hoàn thiện hồ sơ trình Quốc hội.

Dự thảo Luật tập trung vào ba nhóm nội dung chính: Sửa đổi, bổ sung quy định về Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội. Đây là các cơ quan của Quốc hội, với số lượng và tên gọi các Ủy ban sẽ do Quốc hội quyết định. Các chức năng cơ bản của các cơ quan này sẽ được tập trung vào ba nội dung chính: thẩm tra, giám sát và kiến nghị.

Đối với nội dung sửa đổi, bổ sung quy định về Tổng Thư ký Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Cụ thể, Tổng Thư ký Quốc hội sẽ đồng thời là Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, và không quy định về Phó Tổng Thư ký, Ban Thư ký hay các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Ngoài ra, sẽ điều chỉnh thẩm quyền của Quốc hội và các cơ quan nhà nước khác. Đối với nội dung này, Dự thảo Luật sẽ làm rõ hơn phạm vi thẩm quyền của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan nhà nước khác, đồng thời làm rõ một số quy định liên quan đến hoạt động của Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội.

Bố cục và nội dung cơ bản của Dự thảo Luật

Theo ông Lê Quang Tùng, dự thảo Luật tập trung sửa đổi, bổ sung 35/102 điều của Luật Tổ chức Quốc hội hiện hành. Cụ thể, Điều 1 sẽ sửa đổi, bổ sung 18 điều và bãi bỏ 17 điều, trong khi Điều 2 quy định hiệu lực thi hành của Luật.

Về phân định thẩm quyền giữa Quốc hội và các cơ quan nhà nước, dự thảo Luật sửa đổi Điều 5 để làm rõ phạm vi các nội dung cần được quy định bằng luật, nghị quyết của Quốc hội, đồng thời chỉ ra mức độ chi tiết cần được quy định trong luật.

Về các cơ quan của Quốc hội, dự thảo Luật khẳng định Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội là các cơ quan của Quốc hội, quy định các chức năng thẩm tra, giám sát và kiến nghị, cùng với các nguyên tắc làm việc của các cơ quan này.

Đối với Tổng Thư ký Quốc hội và Văn phòng Quốc hội, dự thảo sẽ sửa đổi quy định tại Điều 99 của Luật Tổ chức Quốc hội, thể chế hóa chủ trương tinh gọn bộ máy nhà nước, trong đó không quy định Phó Tổng Thư ký hay Ban Thư ký.

Cuối cùng, dự thảo cũng sẽ điều chỉnh thẩm quyền của Thường trực Hội đồng Dân tộc và Thường trực các Ủy ban của Quốc hội, qua đó xác định vai trò của các cơ quan này trong việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Quốc hội.

Kỳ vọng về sự hoàn thiện và hiệu quả của Luật

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng đã trình bày báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội. Ủy ban Pháp luật tán thành với sự cần thiết ban hành dự thảo Luật và cho rằng các quy định trong dự thảo đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp và thống nhất với hệ thống pháp luật hiện hành.

Về phân định thẩm quyền giữa Quốc hội và Chính phủ, Ủy ban Pháp luật nhất trí với việc sửa đổi quy định tại Điều 5 của Luật Tổ chức Quốc hội, đồng thời có ý kiến cho rằng vấn đề phân định thẩm quyền lập pháp cần được quy định rõ ràng hơn trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, vốn đang được Chính phủ trình Quốc hội sửa đổi.

Về Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội, Ủy ban Pháp luật tán thành việc chỉ quy định chung về chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của các cơ quan này trong dự thảo Luật. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị tiếp tục kế thừa cách quy định của Luật hiện hành, xác định rõ số lượng, tên gọi của các Ủy ban và giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể.

Cuối cùng, về việc sửa đổi quy định đối với Tổng Thư ký Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, Ủy ban Pháp luật đồng tình với phương án không quy định Phó Tổng Thư ký, Ban Thư ký, nhằm thực hiện chủ trương tinh gọn bộ máy nhà nước.

Với những sửa đổi, bổ sung quan trọng này, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của Quốc hội, bảo đảm tính ổn định và linh hoạt trong quá trình hoạt động của các cơ quan trong hệ thống chính trị, đồng thời đáp ứng yêu cầu đổi mới của đất nước.