Quan tâm nguồn nhân lực cho dự án điện hạt nhân Ninh Thuận

ĐB Dương Khắc Mai (Đoàn Đắk Nông) cho biết, trước yêu cầu của sự phát triển kinh tế của đất nước và tính chất đặc thù của nhà máy điện hạt nhân, việc Quốc hội ban hành cơ chế chính sách đặc thù đầu tư xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận là đúng đắn, phù hợp với thực tiễn và yêu cầu của thời đại, là chính sách đột phá để phát triển điện hạt nhân, cũng như năng lượng hạt nhân vì mục đích hoà bình và phát triển của Việt Nam.

Theo ông Mai, đây là điều kiện phát triển nguồn điện ổn định, đáp ứng nhu cầu sử dụng ngày càng cao trong phát triển kinh tế xã hội góp phần đảm bảo quốc phòng an ninh và an ninh năng lượng quốc gia đang đặt ra các vấn đề mới góp phần thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 như cam kết với quốc tế mà Thủ tướng tham gia vào công ước.

Tán thành với các kiến nghị của Uỷ ban Khoa học, công nghệ, và môi trường của Quốc hội, ông Mai nhấn mạnh, bên cạnh những lợi ích tiềm năng và tích cực thì dự án còn phải đối mặt với nhiều rủi ro, thách thức cần được xem xét cẩn trọng. Cụ thể, như vấn đề tài chính, công nghệ, và an toàn môi trường xã hội, địa chính trị.

Chỉ rõ đây là lĩnh vực có công nghệ chuyên sâu, đặc thù phức tạp, trong khi trình độ nước ta chỉ ở mức cơ bản trong lĩnh vực này và nhiều lĩnh vực phụ trợ có liên quan. Do đó, ông Mai nhìn nhận, chắc chắn phải phụ thuộc vào các đối tác nước ngoài, cộng với đó là vấn đề nguồn nhân lực để đáp ứng cho dự án cũng là một vấn đề lớn, nếu không đảm bảo thì ảnh hưởng tới tiến độ xây dựng cũng như vận hành nhà máy. Đồng thời, rất nhiều nhân lực chúng ta từng chuẩn bị cho các dự án hiện đang làm việc cho bên ngoài và ở nước ngoài, trong khi dự thảo Nghị quyết chưa nêu cơ chế chính sách đặc thù đối với vấn đề này như: đào tạo đội ngũ cán bộ thu hút, vấn đề tìm chọn và giữ nhân tài, và đây là những vấn đề rất quan trọng.

Ông Mai e ngại: “Nếu không có chính sách về nhân lực phù hợp, đặc biệt, sẽ khó triển khai thực hiện, vận dụng, vận hành dự án trong nước trước mắt và dài hạn”.

Theo ĐB Trịnh Thị Tú Anh (Đoàn Lâm Đồng), số lượng nhân lực cho 2 tổ máy với công suất khoảng 1.200 MW theo hướng dẫn của IAEA là 1.200 người với chuyên môn bao gồm từ công nghệ hạt nhân, hệ thống điều khiển thiết bị kỹ thuật điện cơ khí, bảo vệ bức xạ hóa học, ứng phó sự cố vật lý như trong thủy nhiệt, quản lý thải phóng xạ, quản lý chất lượng, quản lý, bảo dưỡng và quản lý phụ tùng thay thế. “Để đảm bảo phát triển bền vững ngành công nghệ điện hạt nhân thì Việt Nam rất cần phát triển đội ngũ các nhà nghiên cứu, các kỹ sư, kỹ thuật viên để bổ sung nguồn nhân lực chất lượng cao”-bà Anh kiến nghị.

ĐB Trần Quốc Nam, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận cho biết, đến nay đã hơn 15 năm, Đảng bộ và Nhân dân Ninh Thuận luôn sẵn sàng tâm thế để thực hiện dự án. Nhân dân đang chờ đợi sẵn sàng bàn giao mặt bằng nhà ở đất sản xuất, sinh kế cho nhà nước để triển khai thực hiện dự án.

Ông Nam thông tin 2 xã: Vĩnh Hải; và Phước Dinh nơi có nhà máy là xã anh hùng. Qua 2 cuộc kháng chiến, Nhân dân đặt trọn niềm tin theo Đảng, theo Bác Hồ, ngày nay tiếp tục đóng góp di dời nơi ở, nơi sinh sống lâu đời cho nhà nước với mong muốn dự án được triển khai nhanh hơn mang lại nguồn năng lượng mới cho đất nước phát triển phồn vinh.

Ông Nam cũng cho biết, Nhân dân vùng dự án chỉ có một nguyện vọng đó là đề nghị nơi ở mới của bà con phải thực sự tốt hơn, tốt nhất có thể, đời sống của bà con hiện nay và các thế hệ mai sau phải thật sự ổn định, ấm no, hạnh phúc.

Giải trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, khi được Quốc hội thông qua, các cơ chế, chính sách đặc thù nêu trên sẽ tạo thuận lợi và khả thi cho việc triển khai đồng bộ. Đồng thời, nhiều hạng mục công trình của dự án như: việc đàm phán Hiệp định đối tác với tổng thầu thực hiện các gói thầu chìa khóa trao tay; lập, phê duyệt báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, nghiên cứu khả thi, thu xếp vốn đầu tư, đền bù di dân tái định cư, chuẩn bị mặt bằng xây dựng, đào tạo nguồn nhân lực để góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện, bảo đảm hoàn thành dự án theo chỉ đạo của lãnh đạo Đảng, Nhà nước.

“

Theo Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên: Do tính chất phức tạp của dự án điện hạt nhân và lần đầu tiên được xây dựng ở nước ta, để bảo đảm mục tiêu hoàn thành dự án trong năm 2030-2031 rất cần có những cơ chế, chính sách đặc thù đủ mạnh như
trong dự thảo Nghị quyết để đẩy nhanh tiến độ và rút ngắn thời gian thực hiện.